به گزارش کمال مهر، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی صبح روز دوشنبه (۲۲ خرداد)، سفر خود را به کشورهای آمریکای لاتین آغاز کرد. اولین مقصد رئیس جمهور ونزوئلا بود. وزرای دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، امور خارجه، نفت، فرهنگ و ارشاد اسلامی و بهداشت و درمان آیت‌الله رئیسی را در این سفر همراهی می‌کنند.
ونزوئلا کشوری با منافع اقتصادی و فرهنگی برای ایران
سعدالله زارعی کارشناس روابط بین الملل در خصوص اهمیت کشور ونزوئلا نوشت: « ونزوئلا بزرگ‌ترین ذخائر نفتی اوپک و جهان را در بر دارد در عین حال رشد تولید ناخالص داخلی، آن را در ردیف هفتاد و پنجمین کشور قرار داده است. ونزوئلا از حیث فرهنگی مردم مقاومی دارد و این مقاومت سبب پایداری حکومت و سیاست‌های آن در این کشور شده است. این مقاومت برای منطقه کارائیب و آمریکای لاتین تا حد زیادی الهام‌بخش بوده و حتی دارای آثار فرامنطقه‌ای نیز هست. این کشور از حیث معادن و مواد اولیه یکی از غنی‌ترین مناطق جهان به حساب می‌آید.
اما در همان حال آمریکای لاتین برای ایران یک موقعیت نمادین هم دارد چرا که نقطه تعارض تمدنی آمریکاست. زمانی که در اواخر سده‌شانزدهم، «پیوریتن‌ها» (Puritans) پای به قاره آمریکا گذاشتند، تغییر فرهنگی و اجتماعی این قاره را مدنظر قرار دادند. پیوریتن‌ها، انگلیسی‌های کاتولیک افراط‌گرایی بودند که در اروپا تحمل نمی‌شدند و لذا به سمت قاره ناشناخته آمریکا رانده شدند. این «کشیش‌های جنایتکار» ابتدا آرام، آرام بر شریان‌های اقتصادی آمریکای لاتین مسلط گردیدند و به محض آنکه جای پایشان در اواسط قرن ۱۷ محکم شد، قتل و کشتار بومیان را در پیش گرفتند و هزاران هزار نفر از آنان را کشتند. ارتباط انقلاب اسلامی با آمریکای لاتین از این حیث هم موضوعیت دارد. همان‌طور که گفته شد مردم آمریکای لاتین روحیه فرهنگی و فرهنگ‌پذیری بالایی دارند و ثانیاً کینه‌های خود نسبت به ظلم‌هایی که به نیاکان آنان و حتی به خودشان شده، حفظ کرده‌اند و لذا ایران در این منطقه می‌تواند موقعیت ویژه و کانونی درازمدت داشته باشد. جالب این است که در حال حاضر نیمی از دولتهای آمریکای لاتین و نزدیک به چهار پنجم مساحت آن را دولتهای ضدآمریکایی شامل برزیل، آرژانتین، کلمبیا، کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا تشکیل داده‌اند. این به آن معناست که مخالفت با آمریکا در این منطقه ریشه‌دار و قابل محاسبه است.»
سفری برای تحقق قرارداد ۲۰ ساله راهبردی میان دو کشور
هرچند سالها قبل و در دولتهای نهم و دهم روابط تهران کاراکاس تعمیق و مراودات اقتصادی و سیاسی دو کشور به طور جدی فعال شد اما نقطه عطف این روابط در دولت سیزدهم رقم خورد. دقیقا یک سال قبل و در جریان سفر مادورو به تهران یک سند ۲۰ ساله جامع برای گسترش روابط ایران و ونزوئلا امضا شد. قراردادی راهبردی که مسیر اصلی را برای تنظیم روابط دو کشور ترسیم کرده است و اکنون سفر رئیس جمهور کشورمان گامی مهم در راستای اجرای این قرار داد راهبردی و استراتژیک بوده است.
روز اول سفر ۱۹ سند و در پایان سفر ۲۶ سند همکاری امضا شد
در نخستین روز حضور رئیسی در ونزوئلا، مقامات عالی‌رتبه دو کشور ۱۹ سند و تفاهمنامه همکاری امضا کردند.
این تفاهمنامه‌ها میان وزرای امور خارجه، نفت، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، بهداشت و درمان و فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه های چون ارتباطات و فناوری اطلاعات، انرژی، بیمه، حمل و نقل دریایی، آموزش عالی، کشاورزی، دارویی و پزشکی، تبادلات فرهنگی و همچنین توسعه همکاری‌های معدنی امضا شده است.
رئیس جمهور در نشست مطبوعاتی مشترک با همتای ونزوئلایی خود نیز امضای ۱۹ سند همکاری میان دو کشور در عرصه‌های مختلف را جلوه‌ای از اراده دو طرف برای گسترش روابط فیمابین توصیف و تصریح کرد: امیدوارم با اجرای این اسناد بتوانیم گام بلندی در ارتقای سطح روابط دو کشور برداریم.
وی با اشاره به افزایش حجم تبادلات تجاری میان دو کشور از ۶۰۰ میلیون دلار در سال ۱۴۰۰ به بالای ۳ میلیارد دلار در حال حاضر افزود: حجم مبادلات تجاری فیمابین در گام اول به ۱۰ و در گام دوم به ۲۰ میلیارد دلار قابل افزایش است.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان نیز پس از پایان سفر رئیس جمهور در مصاحبه ای گفت: در دیدارهای رئیس جمهور و وزرای همراه در ونزوئلا ۲۶ سند همکاری به امضا رسید که تمرکز اصلی این اسناد حول مباحث اقتصادی، تجاری، فن آوری و علمی بود.
وی افزود: طبعا ونزوئلا دروازه فعالیت تجاری ایران در منطقه آمریکای لاتین و حوزه کارائیب قرار دارد؛ باید توجه داشته باشیم که از جمعیت ۶۰۰ میلیونی و بازاری با این وسعت صحبت می کنیم، آمریکای لاتین و کشورهای دوست ما نیز از طریق جمهوری اسلامی ایران به بازارهای غرب آسیا ارتباط قوی پیدا می کنند.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: در رابطه با ونزوئلا می توانیم در سایه قرارداد جامع همکاری های بیست ساله دو کشور از یک همکاری متوزان صحبت کنیم یعنی همکاری در حوزه های اقتصادی، تجاری و انرژی؛ ونزوئلا از بنیانگذاران اوپک است و ذخایر نفت و گاز مهمی در منطقه آمریکای لاتین دارد.
راه اندازی دوباره خط تولید خودروسازان ایرانی در ونزوئلا
دهه ۸۰ دو کارخانه تراکتورسازی و خودروسازی به صورت مشارکتی بین شرکت‌های ایرانی و ونزوئلایی، در این کشور تاسیس شدند اما ۹ سال قبل و تنها اندکی پس از آغاز به کار دولت روحانی این دو رو به تعطیلی رفتند و عملا خط تولیدشان از کار افتاد.
در جریان سفر رئیسی به ونزوئلا نمایشگاهی به منظور احیا این دو کارخانه طراحی شده بود که رئیس جمهور کشورمان از آن بازدید کرد و دستور احیا این دو کارخانه صادر و بنا بر مقدماتی که پیش از سفر آماده شده بود خط تولید این دو کارخانه آماده به کار شدند.
ظرفیت تولید کارخانه تراکتورسازی ایران در ونزوئلا سالانه ۱۲۰۰ دستگاه تراکتور است و تاکنون هزاران کشاورز ونزوئلایی در صف دریافت محصولات این شرکت قرار گرفته‌اند.
آیت‌الله رئیسی ۳۱ خرداد ۱۴۰۰ در اولین نشست خبری خود گفته بود: «تعاملی گسترده و متوازن را در سیاست خارجی دنبال خواهیم کرد … اعلام می کنم که ما روابط با تمام کشورهای دنیا و تعامل با آنها را به ویژه کشورهای همسایه اعلام کردیم.»
این رویکرد را می توان در اعداد و ارقام نیز مشاهده کرد ارزش صادرات ایران به ونزوئلا در ۸ سال دولت روحانی، ۲۶۳ میلیون دلار بود در حالی که در عمر ۲ ساله دولت سیزدهم این عدد، ۱۴۱ میلیون دلار رسیده است.
تقویت فروشگاه ایرانی «مگاسیس»
فروشگاه مگاسیس از مرداد ماه ۱۳۹۹ با افتتاح یک شعبه، کار خود را در کاراکاس آغاز و با هدف تسهیل امور تجاری میان ایران و ونزوئلا و فروش هزاران قلم کالای ایرانی، حدود ۵۰۰ اشتغال مستقیم و غیرمستقیم در کاراکاس ایجاد کرده است.
آیت الله سید ابراهیم رئیسی در دومین روز سفر خود به ونزوئلا، به منظور بررسی ظرفیت‌های موجود در این کشور جهت عرضه کالاهای تولید ایران، در فروشگاه ایرانی «مگاسیس» حضور یافت و ضمن بازدید از بخش‌های مختلف این فروشگاه با مدیران آن گفتگو کرد.
مرکز بزرگ فروش محصولات ایرانی «مگاسیس» در کاراکاس به مساحت ۲۰ هزار متر مربع، که به نوعی بازار محصولات تولیدی شرکت‌های ایرانی از جمله مواد خوراکی و بهداشتی محسوب می‌شود، طی سال‌های اخیر به حالت راکد در آمده بود که با دستور رئیس‌جمهور در مسیر رونق قرار گرفت.
دستوری که رئیس جمهور برای رفع موانع موجود در این زمینه صادر کرد، می‌تواند بازار قابل قبولی در قلب آمریکای لاتین برای انواع محصولات شرکت‌های ایرانی به‌خصوص محصولات تولیدی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در حوزه‌های مختلف از جمله دارویی و پزشکی باشد.
قرادادهای دانش بنیان میان ایران و ونزوئلا
ونزوئلا می تواند به عنوان دروازه‌ای جهت ورود دانش بنیان های ایرانی به آمریکای لاتین تلقی شود. روح الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی و فن آوری رئیس جمهور چهارشنبه (۲۴ خرداد) در حاشیه جلسه هیات دولت گفت: قریب به ۹۳ میلیون دلار در سفر رئیس جمهور به ونزوئلا قرارداد امضا کردیم.
بنا به اعلام مراجع اطلاع رسانی دولت بخشی از اقدامات دولت سیزدهم در جریان سفر رئیس جمهور به ونزوئلا به شرح ذیل است:
انعقاد چندین قرارداد به ارزش تقریبیِ ۹۰ میلیون دلار
صادرات دستگاه های همودیالیز ساخت دانش بنیان های ایرانی
امضای سند همکاری برای ایجاد خانه نوآوری کاراکاس
حمایت از صادرات محصولات حوزه سلامت
تعریف خط اعتباری برای صادرات محصولات دانش بنیان
احداث پارک فناوری تهران در کاراکاس
اختصاص مکانی (به مدت ۲۰ سال) برای حضور دانش بنیان های ایرانی
انعقاد قرارداد یک میلیون دلاری برای مونتاژ تجهیزات پزشکی ایرانی
یکی از رسانه های رژیم صهیونیستی در مورد سفر آیت الله رئیسی به آمریکای لاتین نوشته بود: «رئیسی از ونزوئلا بازدید می‌کند؛ اینجا باید مراقب چه بود؟… این سفر با هدف دور زدن تحریم های آمریکاست…این امر می‌تواند تجارت ایران را افزایش دهد»