به گزارش خبرنگار دفاعی – امنیتی کمال مهر، روز هفتم سپتامبر ۱۹۹۷ برای نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا یک روز مهم و سرنوشت ساز بود. در این روز یکی از پیشرفته‌ترین جنگنده‌های این نیرو که F22 Raptor نام گرفته بود برای آموزش نیروها و آزمایش در پایگاه هوایی نیلز در ایالت نوادا  تحویل نیروی هوایی آمریکا شد.

موقعیت پایگاه هوایی نیلز در نوادا

تبلیغات فراوان باعث شد صادرات این محصول به دلیل بالا بودن تکنولوژی‌های بکار رفته در آن ممنوع اعلام شود. اف ۲۲ توانست با لابی شرکت سازنده و ایالات متحده آمریکا نام خود را به عنوان برترین جنگنده دنیا از نسل پنجم به ثبت برساند.

ابتدا قابلیت‌های این جنگنده را بررسی می‌کنیم. F22 Raptor  محصول کمپانی لاکهید مارتین است. این هواپیما می‌تواند با سرعتی معادل ۲۴۱۰ کیلومتر بر ساعت در شعاع ۷۵۹ کیلومتری عملیات انجام دهد.(لازم به ذکر است سرعت هواپیماهای اف ۱۴ نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران نیز ۲۴۸۵ کیلومتر بر ساعت بوده و شعاع عملیانی آن ۱۰۰۰ کیلومتر است.) رپتور توانایی حمل موشک‌های لیزری و موشک‌های هدایت شونده راداری را دارد و همچنین می‌تواند موشک‌های هوا به زمین را نیز حمل کند. رادار این هواپیمای رادار گریز نیز می‌تواند از فاصله ۴۰۰ کیلومتری متوجه هر حمله‌ای بشود.

تمام ویژگی‌های این جنگنده، آن را به برگ برنده‌ای برای انجام عملیات نظامی موفقیت آمیز برای کشورهای دیگر از جمله جمهوری اسلامی ایران تبدیل کرده بود. به همین علت تعدادی اف ۲۲ رپتور در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس مستقر شدند.

اف ۲۲ یک “جنگنده رادار گریز” چند منظوره برای حمله به اهداف زمینی و رهگیری اهداف هوایی است. اما این جنگنده به ظاهر قدرتمند هنوز از گرد راه نرسیده چندیدن سانحه را تجربه کرده است. تاکنون ۱۹۵ فروند از هواپیمای F22  ساخته شده و بیش از ده‌ها سانحه و حادثه برای آن اتفاق افتاده است.

اگرچه پنتاگون تمام توان خود را برای سرپوش گذاشتن بر نقایص F22 به کار بسته و بسیاری از مشکلات و حوادث مرتبط با این پرنده در سکوت خبری مانده اما برخی از سوانح اف ۲۲ علیرغم تلاش آمریکا سر و صدای زیادی در رسانه‌ها به پا کرده است.

– اولین سانحه این پرنده در سال در سال ۱۹۹۲ اتفاق افتاد که در آن مدل اولیه F22 که YF22 نام داشت بر فراز آسمان کالیفرنیا دچار نقص در سیستم کنترل شد و سقوط کرد.

– سقوط بعدی اف ۲۲ در سال ۲۰۰۴ اتفاق افتاد. در این سانحه موتور هواپیما در حین پرواز خاموش شد و پرنده سقوط کرد. البته خلبان توانست از این سانحه جان سالم به در ببرد.

– ساعت ۱۰ صبح ۲۵ ماه میلادی مارس ۲۰۰۹ فاکس نیوز اعلام کرد سومین هواپیمای اف ۲۲ در نزدیکی پایگاه هوایی ادوارد ایالات متحده سقوط کرده و خلبان ۴۹ ساله آن کشته شده است. تغییر ناگهانی فشار، علت این سانحه اعلام شد.

– شانزدهم نوامبر ۲۰۱۰ سی ان ان گزارش داد اف ۲۲ دچار سانحه‌ای عجیب شده و در آلاسکا سقوط کرده است. این سقوط نقطه عطفی در تاریخ تولید اف ۲۲ محسوب شد. علت این سانحه هیچگاه به طور دقیق اعلام نشد. اما علت اصلی نقص در سیستم خنک کننده موتور بود که باعث بالا رفتن دمای موتور شد و پس از انفجار موتور، هواپیما سقوط کرد و سرنشین آن نیز که از خلبانان سرشناس نیروی هوایی آمریکا بود کشته شد.

محل سقوط اف ۲۲ در آلاسکا

لاشه هواپیمای اف ۲۲ پس از سقوط

یکی دیگر از عوامل دخیل در این سانحه نقص در سیستم تامین اکسیژن خلبان بود که پروژه اف ۲۲ را با چالش جدید رو به رو کرد.

– سانحه بعدی اف ۲۲ در سال ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲ در پایگاه هوایی تیندال واقع در فلوریدا رخ داد. علت این سانحه هرگز اعلام نشده اما خلبان آن توانست از هواپیما خارج شود و زنده بماند.

– تازه‌ترین سانحه F22 Raptor در سال ۲۰۱۳ اتفاق افتاد که در آن، این هواپیما به علت نامعلوم پس از پرواز در شمال اردن سقوط کرد. البته گفته شد این پرنده توسط سامانه‌های پدافندی S300 و S400 سوریه سرنگون شده است که مقامات سوری آن را تایید یا تکذیب نکردند.

اف ۲۲ جنگنده‌ای که سرنشین خود را به کام مرگ می‌کشد

یکی دیگر از نقایص مهم در اف ۲۲ که پس سانحه شانزدهم نوامبر به آن پی برده شد و مسکوت ماند نقص در سیستم تامین اکسیژن سرنشین هواپیماست. حتما می‌دانید که این سیستم برای هواپیماهای جنگنده که در ارتفاع بالا و با سرعت زیاد حرکت می‌کنند یک سامانه حیاتی محسوب می‌شود.

این نقص وقتی بیشتر آشکار شد که بسیاری از خلبانان اف ۲۲ عنوان کردند پس از پرواز با این جنگنده دچار سرگیجه می‌شوند و تا مدتی بعد از پرواز احساس خستگی و کسالت می‌کنند.

F22 Raptor با مشکل تامین اکسیژن خلبان در ارتفاع بالا رو به روست

بالاخره شرکت لاکهید مارتین که سازنده این هواپیما محسوب می‌شود تحت تاثیر فشارهای رسانه‌ای این نقص را پذیرفت و عنوان کرد این نقص به زودی بر طرف خواهد شد. البته تا سال ۲۰۱۳ وجود این مشکل در بسیاری از اف ۲۲ های تولیدی لاکهید مارتین گزارش شده است.

اف ۲۲ یک “رادار گریز” در تور پدافندی ایران:

سانحه اف ۲۲ بر فراز آسمان اردن باعث شد تا شرکت سازنده وحشت زده شود. چرا که طبق برخی شواهد این پرنده توسط نیروی پدافندی سوریه مورد هدف قرار گرفته بود. سرنگونی این هواپیما تمام قابلیت‌های رادار گریزی آن را زیر سوال برد. اما نکته مهم در سرنگونی رپتور بر فراز آسمان اردن این بود که سامانه منهدم کننده این پرنده یعنی S300 در داخل جمهوری اسلامی ایران بومی سازی شده و این امر نگرانی لاکهید مارتین را از هدف قرار گرفتن محصول خود توسط سامانه‌های پدافندی کشورمان دو چندان کرد.

اما سامانه‌های پدافندی تنها راه ایران برای مقابله با جنگنده اف ۲۲ نیست و پتانسیل‌های بسیار پیشرفته جمهوری اسلامی ایران در جنگ الکترونیک نیز راهی دیگر برای به دام انداختن F22 Raptor است.

بگذارید کمی به عقب بازگردیم. تقریبا دو سال پیش بود که یکی از محصولات رادار گریز شرکت لاکهید مارتین با نام RQ 170 که یک هواپیمای بدون سرنشین محسوب می‌شد به کمک سامانه‌های جنگ الکترونیک به دست نیروهای پدافندی ایران افتاد.

هواپیمای بدون سرنشین و فوق پیشرفته RQ-170 در دست نیروی هوافضا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

به اعتراف بسیاری از کارشناسان نظامی جهان با به دست گرفتن این پهپاد فوق پیشرفته توسط ایران باید با بسیاری از قابلیت‌های فوق سری پروژه‌های نظامی آمریکا خداحافظی کرد. چرا که بسیاری از این تکنولوژی‌ها در RQ 170 خودنمایی کرده بود.

یکی از قابلیت‌هایی که در محصول بدون سرنشین لاکهید مارتین و F 22 مشترک است قابلیت رادار گریزی این دو هواپیما است. چندیدن تن از کارشناسان نظامی آمریکایی هم تا کنون به این شباهت اعتراف کرده‌اند و اذعان داشته‌اند قابلیت رادار گریزی اف ۲۲ دیگر در آسمان ایران کاربردی نخواهد داشت چرا که با به دست گرفتن اف ۲۲ تکنولوژی رادار گریزی آن نیز فاش شده و جنس مواد به کار رفته در بدنه آن لو رفته و راهکارهای مقابله با آن اندیشیده شده است.

اعتراف پایگاه های آمریکایی به شباهت اف ۲۲ و آرکیو ۱۷۰

بدین ترتیب جنگنده‌ای که بیش از ۶۶ میلیارد دلار صرف ساخت آن شده و قرار بود به عنوان تهدیدی برای جلوگیری از پیشرفت ملت ایران استفاده شود توسط دانش بومی کشور  به فرصتی برای پیشرفت مبدل گشت.

حال این آمریکایی‌ها هستند که باید بدانند هواپیمای فوق پیشرفته و رادار گریز اف ۲۲ رپتور برای نیروهای پدافندی ایران یک جنگنده شناخته شده است و این کشور ناگزیر است تا به پیشرفت‌های جمهوری اسلامی ایران اعتراف کند.

انتهای پیام/