به گزارش«کمال مهر»؛ به نقل از توفارقان، دکتر مجید شهریاری دومین دانشمند هسته ای ایران بود که در هشت اذر ۱۳۸۹ توسط جاسوسان وعوامل موساد در تهران ترور شد، ترور دانشمندان کشورمان یکی از روش های استکبار جهانی ورژیم صهیونیستی برای جلوگیری از پیشرفت علمی نظام اسلامی است که تنها ختم به دکتر مجید شهریاری نشد بلکه در همان روز عوامل موساد قصد ترور یکی دیگر از دانشمندان کشور را داشتند اما دکتر فریدون عباسی هنگام چسباندن بمب از سوی موتور سوار به ماشینش متوجه و از ماشین بیرون می پرد و عوامل موساد در ترور ایشان ناکام می مانند. در سالروز شهادت دکتر شهریاری به سراغ دکتر عباسی رفته ایم تا از ارتباط ایشان با دکتر شهریاری و خدمات آنمرحوم به کشور و حال و روز میراث دکتر شهریاری(صنعت هسته ای کشور )بیشتر بدانیم.
اقای دکتر خدمت شما سلام عرض میکنم لطفا در ابتدا وبعنوان اولین سوال بفرمایید از کی با دکتر شهریاری اشنا بودید وچطوری همکاری شما با ایشان شروع شد؟
اشنایی بنده با دکتر شهریاری بر میگردد به سال ۱۳۷۳ که من ان موقع در وازرت علوم مشغول بودم ودر قسمت معاونت دانشجویی کار میکردم ایشان برای تحقیقات رساله پایان نامه دکتری خود نیازمند نرم افزاری بودند به نامmclt)) ودکتر شهریاری از دوستان شنیده بود که من با این نرم افزار کار کرده وبا ان اشنایی دارم با بنده تماس گرفتند ومن یک هفته از ایشان وقت گرفتم تا شرایط را برای ایشان اماده کنم من در ان یک هفته شرایط را اماده کردم واتاقی را برای این کار اختصاص دادم بعد ایشان دو جلسه به دفتر ومحیط کار ما امدند وما با هم تونستیم ان نرم افزار را راه اندازی کنیم این باعث اشنایی ما با هم شد این کمکی که من برای انجام رساله تحقیقاتی ایشان انجام دادم باعث یک علاقه دو طرفه بین ما شد ویک وضعیتی بین ما حاکم شد که احساس میکردیم سالها دنبال همدیگر میگشتیم والان پیدا کرده ایم واین باعث همکاری وبرادری ما شد وما با هم عین دوتا برادر بودیم
ما با هم همکاری علمی میکردیم/اگر به صالحی تشر نمیزدم شهریاری را در سازمان انرژی اتمی به کار نمی گرفتند
استاد این همکاری بعد در دانشگاه شهید بهشتی هم ادامه پیدا کرد؟
این همکاری در وزارت علوم ادامه پیدا کرد وقتی معاون وزیر دکتر سلمیانی ایشون را دیده بود وبر سواد وتعهد ایشان اگاهی پیدا کرد از ایشان مشورت های در امور دانشجویان میگرفت وبا بنده هم همکاری میکرد ومشوق بنده شد تا من دکتری را شروع کنم وقتی ایشان دیدند من در زمینه اشکار سازی تابش های هسته ای ودر زمینه محاسبات نوتری کار کردم زمینه های همکاری بینمان انجام شد وایشان تشویق کرد من دکتری را شروع کنم اگر ایشان پیگیری وتشویق نمیکرد من دکتری نمیگرفتم چون ترجیح میدادم کار بکنم ودر زمانی هم که دکتری را شروع کردم در درس ها با هم کار میکردیم ومن از ایشون خیلی چیزها یاد گرفتم در برخی درسها اشکالات خودم را از ایشون میپرسیدم وایشون هم به تحقیقات رساله دکتری من علاقه مند بود من درحوزه شتاب دهند ها وتولید نوترن کار میکردم ومن در س های که با دکتر کوهی استاد دانشگاه فردوسی مشهد داشتم ایشان می امد وعلاقه مند بود واز این خلال ایشان با دکتر کوهی اشنا شد ودر ازمایشکاه انرژی اتمی کرج می امد وبا ما همکاری میکرد وسعی میکرد کار های من رو یا بگیرد وهر دو از رساله های خود انجام میدادیم واین زمینه ای شد تا من بیام دانشگاه شهید بهشتی من در ان موقع دانشگاه امام حسین بودم وبا در خواست ایشان به دانشگاه شهید بهشتی رفتم وشروع خوبی بود ورشته کاربرد پرتو در بحث های فنی را در دکتری پایه گذاری کردیم وامروز فارغ التحصیلان این رشته خودشان دارند تدریس میکنند
شهید شهریاری نیازی به غلو ندارد باید حقیقت شهدا را به مردم بگوییم
دکتر شهریاری در بین مردم شهرت دارند به مغز متفکر غنی سازی بیست درصد شما این حرف رو تایید میکنید؟
نه این حرف صحیحی نیست بعضی موقع در مورد ایشان غلو میشود و برخی ها برای اثبات خود در مورد ایشان بزرگنمای میکنند که ممکن است شان شهید پایین بیاید وهم باعث ازرده شدن جامعه علمی کشور که در قید حیات هستند بشود دکتر شهریاری هیچ تخصصی در زمینه غنی سازی حالابا هر غنایی نداشتند ایشان به این حوزه نپزداخته بودند وگرنه استعداداش را داشتند ووارد هر کاری میشدند سریع یادمیگرفتند واصولا علاقه مندی دکتر این حوزه نبود ودر این حوزه هم کار نکرده بود که وارد پروژه غنی سازی بشود ومتاسفانه این روز ها باز این حرف را میزننددر حالی که من سالهای پیش هم تذکر میدادم ایشون هیچ تخصصی درزمینه غنی سازی نداشت ودر غنی سازی بیست درصد هم نقشی نداشتند ایشون در زمینه محاسبه نوتری که مربوط به بحرانیت یک ماده حاوی ارانیوم بود برای صنعت هسته کشور انجام داد چرا که در این حوزه تخصص داشت وان را تبدیل به یک نرم افزاری کرد که مهندسانی که رشته ان ها مهندسی نیست مانند مهندسی های شیمی مکانیک و.. از ماده رادیو اکتیو یک تصور غلطی نداشته باشند وفکر کنند این کشنده وازار دهند هاست وبه این ها راه حل داد بدون اینکه وارد مباحث هسته ای بشوند این مسائل رو جلو ببرد وبه انان تو اصفهان اموزش داد ویک نرم افزاری نوشت وگفت از این استفاده بکنید ودیگر مشکلی ایمنی نخواهید داشت ودیگر امکان بحرانی شدن در غنی سازی وجود نخواهد داشت اما متسافانه یک جوری جلوه داده میشود که اگر ایشون نبود غنی سازی بیست درصد انجام نمیشود نه بنده به صراحت میگم ایشون دوست نزدیک وبرادر بنده بوده اما اینطوری نبوده ومن دوسال ونیم رییس سازمان انرژی اتمی بودم وهیچ سندی مبنی بر نقش دکتر شهریاری در غنی سازی بیست درصد وجود ندارد حالا در مورد محاسبات هسته ای در مورد ایشان غلو میشود ایشان در حوزه خود فرد متخصصی بود ولی چون بخیل نبود وبرای پول کار نمیکر هر چیزی که یاد گرفته بود به دیگران یاد میداد وان را نگاه نمیداشت تا با ان کاسبی بکند واصلا ایجور نبود که ایشان فقط بتوانند محاسبه بحرانیت یک ماده را انجام بدهد بسیاری ازشاگردان ایشان واساتید دیگر توانایی انجام این محاسبه رو داشتند ودارند دکتر شهریان نزدیک ۵۰۰ نفر را با این نرم افزار ها اشنا کرده ونزدیک ده سال تدریس ودانشجو تربیت کرده مگر میشود کشور فقط به ایشان وابسته باشد دکتر شهریاری امد متخصصی بوده وخدا روشکر زکات علمشان را پرداخته وافراد بسیاری را اموزش داده اند واین ارزش وجایگاه اصلی ایشون است نه اینکه ما بگیم محاسبات فلان فقط از توان ایشان بود این به نوعی دهن کجی به جامعه علمی کشور است که دارند کمنام کار میکنند واین تعریف های شور از یک نفری که در قید حیات نیست که خودش بیاد وشفاف سازی بکنه باعث ازردگی جامعه علمی کشور واساتید دانشگاه شده است
شهید شهریاری زکات علم خود را داده بود ودانشجویان زیادی را تربیت کرد
پس با این بحثی که شما فرمودید ما در کشور شهریاری زیاد داریم وخلا ایشان پر شده است؟
عرض کردم چون ایشون بخیل نبود ومثل اون های که بخیل نبود ند وبه ایشان یاد دادند ودکتر بخیل نبود وهم اخلاق علمی را رعایت میکرد حضرت امیر در باب علم میفرماید(راس تواضع)اقای شهریاری به تمام معنا عالم چون ایشان تواضع را داشت وهر کسی مراجعه میکرد وسوالی میپرسید دکتر شهریاری تا جایی که بلد بود جواب میداد واگر از جایی به ایشان مراجعه میشد نمیگفت چقدر پول میدهید تا من این کار رو انجام بدهم میگفت من انجام میدهم اما اگر به افراد دیگر نیاز شد ان موقع نیازمند بودجه خواهیم شد خودش مطالبات مادی نداشت مخصوصا در موردی که به کشورمربوط میشد وبرای کشور حیاتی بود البیته من باید اشاره کنم ایشان تا وقتی در قید حیات بودند کسی به ایشان بها نداد وقتی کشور را میگویم منظور نظام نیست نظام قدر افراد را خوب میداند ولی ان افرادی که دست اندر کار کارهای اجرایی هستند ان فهم درست را ندارند موقعی که ایشان میتوانست در کشور خدمت کند به خاطر قد کوتاه وجسه کوچکش مطرحش نکردند این دقیقا چیزی بود که وقتی من ایشون را مطرح کردم برای مسولیت یک مرکز تحقیقاتی که ایشون میتونست ان جا را تکون بده طرف مقابل گفت ایشون قد کوتاه است وجسش کوتاه است یعنی ان کسی که قد بلند ووزن زیاد داره می تواند کار های علمی را به درستی انجام بدهد وشهید از این جنبه ها محروم شد یا فرض بفرمایید میخواهند معاون پژوهشی برای سازمان انرژی اتمی انتخاب کنند نمی اید فکر کنند که یک جوانی است که شعور اداره تحقیقات را دارد میرند دنبال کسی که یا وابسته به یک حزب خاص است یا فرزند یکی ازافراد مطرح در کشور است حالا ممکن است اون هم ادمی علمی واستاد دانشگاه باشد اما کسی نمیاد فردی مانند شهریاری که از زنجان امده ودرست هم نمیدونه تست زدن در کنکور یعنی چه حالا که اومد ه وشاخص شده ودکتری گرفته از وجود او استفاده نمیکنند حتما باید فرد منصوب به احزاب وشخصیت های کشورباشد تا سر کار بیاورند اینطوری تحول در کشور به وجود نمیایید ببینید جمله ای که اقای دکتر شهریاری در یک هفته کمتر از یک هفته از شهادتش فرمودند مملکت به وجود ما نیاز ندارد باید بریم چرا ایشون این حرف را زد؟ این در جلسه ای که ما وایشون بودیم این حرف زا زد واماده شده بود از این دنیا برود گفت تا ما جوان بودیم میگفتتد جوانید برید درس بخونید سنتون بالا برود تا ما کار بدیم گفتیم درست میگوییند بریم درس بخونیم حالا که دکتری گرفتیم وسنمون از جهل گذشته واستاد شدیم حالا به ما میگویند جوان ها باید کار را دست بگیرند وکه کار کنند پس کی ما باید به این کشور خدمت کنیم اگر من در تابستان سال۸۹ در یک مراسم ختم در خیابات ایران به این اقای دکتر صالحی تشر نمیزدم محال بود ایشون را در انرژی به کار بگیرند اقای دکتر صالحی در خیلی از مراسم ختم ها تا دکتر شهریاری را دید دست را کشید وگفت ما میخواهیم ازشما استفاده بکنیم ویک نگاهی هم به ما انداخت وگفت اقای دکتر عباسی من میخواهیم از شما هم استفاده بکنیم من گفتم کجا داری میری ودست اقای دکتر را میکشی وتا کی میخواهی این حرف ها روبزنی دفعه قبل تو شریف هم همین بود خوب چی شد؟فقط یکی باید تو جناح سیاسی با شد تا بفهمید از این ادم کار بر میاد؟همین تشری که من زدم ومحکم ایستادم جلوی ایشان باعث شد از دکتر دعوت بکند تا او گروه محاسبات هسته ای را در سازمان پایه گذاری کند ولی دیر شده بود چون دشمن ادم خودش را شناخته بود وروش کار کرده بود وفکر کنم کمتر از شش ماه نشده بود که ایشان به دست عوامل دشمن شهید شدند
شهید اهل نماز شب وقران ونهج البلاغه بود/نماز صبح ها را در امام زاده صالح میخواند
در مورد توانمندی های علمی شهید صحبت کردید لطفا در مورد دین داری واعتقادات ایشان هم برایمان صحبت کنید
ایشان یک عالم جامع الشرایط بوده ومن در جاهای دیگر هم این موضوع را ذکر کردم چرا من میگم عالم جامعه الشرایط ببینید در سال ۸۶تابستان یک عده ای دنبال جایگزین کردن رییس دانشگاه شهید بهشتی بودن من ایشون را پیشنهاد دادند ودلیلی که میتونه رییس دانشگاه باشد رو ذکر کردم گفتم ببینید ایشون ریاضی وفیزیک میدونه وخوب هم میدونه پس با حوزه علوم پایه کاملا اشنا است ومی تونه تعامل داشته باشد ومهندس برقه ومهندسی میدونه یعنی چه پس با دانشکده مهندسی هم میتونه کار کنه وتعامل داشته باشدایشون نرم افزار های مختلف رو بلده وخودش نرم افزار نوشته وکامپوتر بلده پس با دانشکده کامپوتر وسخت افزار ونرم افزار میتونه تعامل کنه از طرف دیگر ایشون به ادبیات علاقه منده شعر های پروین را مخواند به شهریار وسعدی علاقه منده وحافظ میخونه ادبیات فارسی میدونه زبان ترکی بلده زبان انگلیسی بلده پس با دانشکده های علوم انسانی میتونه سروکار داشته باشد پس با دانشکد های علوم انسانی مشکلی نداره سیاست میفه چپ وراست مملکت را میدونه همه این موارد رو ذکر کردم اون دوستمان هم متعجب شد وگفت خوب شد گفتی من هم اقای دکتر شهریاری را پیشنهاد میدهم ولی همون موقع یک جریان سیاسی راه میفته که ایشون نباشه چرا که کسی رو میخوان رییس کننند که تو مشتتشون باشد مطابق دستورات ان ها عمل بکنه دکتر شهریاری میتونه با دانشکده الهیات تعامل کند قران میخواند تفسیر قران بلده نهج البلاغه میخونه وبسیاری از ادعیه ائمه را حفظ است غیر از این که نماز اول وقت میخوند تمام اداب مستحبی را به جا می اورد نماز شب میخوند صبح های زود امام زاده صالح میرفت تا نماز خود را اون جا بخونه ما یک همیچین فردی داشتیم واز دست دادیم ما همچین موجودی داشتیم ومیفهمیدیم دشمن میخواهد ایشون را ترور
کند ولی ازش مواظبت نکردیم ببینید امکاناتی که دست امثال من بود برای مواظبت از افرادی که میفهمیدیم دشمن میخواهد ترورش بکند بسیار اندک بود ببینید مملکت باید به موقع از افراد استفاده بکنند اما متسفانه جریان های سیاسی که اصلا به درد مملکت نمیخورند و خون کشور رو میمکن وان شرایط مدیریتی را در قبضه خود وعوامل خود نگه میدارن این ها باید باسخگو باشند که چرا نگذاشتند فردی مثل شهریاری که در حوزه ی هسته توانمند بود یک مدیریت بالا داشته باشدچرا نگذاشتند درمدیریت دانشگاهی سطح بالا را داشته باشد همانطور که به یک عده ای اجازه دادند گند بزند به مدیریت دانشگاه ومدیریت های انرژی اتمی اما وضع ما خیلی بهتر بود ولی ما قدر ادم ها را تا زنده هستند نمی دونیم مرده پرست شدیم جامعه ما اینجوری الان اینفدر خر ج میکنند که سنگ قبر بگذارند از خانواده تقدیر کنند سکه بدند لوح بدنداین دیگه شهریاری نمیسه برای ما برای ما علی محمدی نمیشه از این افراد باید در زمان خودشان از شان استفاده میکردیم باید عمق مذهبی وعلمی شان در حیاتشان درک شود باید میفهمیدیم این ها نیروهای اقلاب بودند وانقلابی بودند
رییس جدید سازمان انرژی اتمی به جای حفاظت از جان دانشمندان هسته ای به فکر مصاحبه های تلویزونی است
الان وضعیت حفاظت از دانشمندان هسته ای کشور بهتر شده؟
من بعنوان رییس انرژی اتمی خودم را موظف میدونستم در مملکت مسئول حفاظت از جان تمام متخصصین باید باشم وکاری ندارم این ها در سازمان انرژی اتمی هستند یا وزارت علوم، سپاه، وزارت دفاع و.. بعنوان مسئول دولتی ومعاون رییس جمهور موظف میدونستم از همه دفاع کنم بر همین مبنا تشکیلات راه انداخته بودم وهمه افراد را که شورای امنیت کشور میگفتم احتمال ترور درموردشان هست را محافظت میکردیم ولی کاری که با خود من در زمان دولت جدید در انرژی اتمی کردند خیلی جالب بود اول تن خواه محافظ های ما رو کم کرد اگر سه ملیون بودند کردن یک میلیون من دو ملیون را شخصا دادم چون هزینه هاشون زیاد بود ومن گفتم شما کار تون راانجام بدهید واقعا انرژی اتمی لنگ دو ملیون تومن بود یا نفهمی مدیران جدید بود که این شرایط را ایجاد کردند وقتی با من که ترور شده بودم اینجوری بر خورد کردند ماشین های من رو کم کردند ومسائل امنیتی را کاملا کنار گذاشتند اسناد مالی رو گم کنند این یعنی چه وقتی گفته میشود طرف باید در جای اسکان داشته باشه میگویید تا هر زمانی ماییل بود باشد مگر من به اراد ه خود اینجا نشسته ام وقتی با من اینجوری بر خورد شود وای به حال بقیه این مسئول جدید انرژی اتمی دنبال کار های دیگه است تا بخواهد از جان دیگران محافظت کند الحمد الله ما میدونیم نظام فقط اینجا نیست وجای دیگر هم هست وانان دقت های دیگر رو انجام میدهند وخدا روشکر اتفاقی هم نیفتاده وافراد خود هم مراقبت میکنند انشاالله در حوز های ها دیگر که ما در حال پیشرفت هستیم دقت ها بشود وما با حفظ فیزیکی افراد مواجه نشویم اینم که من از خودم گفتم تا انتهاش را بخوانید تا ببینید دولت جدید با بند ه چه رفتاری کرده است ولی من نیاز نداشتم به پول وماشین این ها ومن حاظر نشدم برای من محافظ وماشین ورانند ه بگذارند واما من در زمان مسئولیتم خود را مسئول حفظ جان افراد می دانستم نمی امدم به یک استاد دانشگاه فشار بیاورم که خانه را تخلیه کن ان های که محافظ دارند وجانشان باید حفظ شود وهر از چند گاهی بایدخانه را عوض کند اهتمامی در دولت ورئیس جدید انرژی اتمی برای حفظ جان افراد نیست ورئیس جدید بشتر به دنبال مصاحبه تلویزنی است تا حفط جان دانشمندان هسته ای
برجام عقب نشینی ودریوزگی است شهید شهریاری اهل عقب نشینی نبود /نمی توانم بپذیرم او حامی برجام میشد
با توجه به نزدیکی که شما با شهید شهریاری داشتید که در جایگاه برادر شما بودند میخواستم موضع احتمالی شهید شهریاری در قبال برجام وتعطیلی صنعت هسته ای کشور بدانیم؟
ببینید ایشون نیست که بخواهند نظر بدهند ومن هم نمیتونم نظر بدم وحتی دو تا برادر در امور مختلف نظریات متفاوتی ممکم است داشته باشند اما ایشان بعنوان کسی که متخلف به اخلاق اسلامی والهی وانقلابی است واهل مماشات نیست اهل دریوزگی نیست اهل اقتدار است اقتدار کشور برجام اقتدار برای کشور نیاورد برجام شرایط در یوزگی ما را ایجاد کرد وما را به گدایی امول خودمان کشید ان ها در موضع قلدری ایشتاده واموال ما ر ونمیدهند واجازه تجارت نمیدهند وما در برجام عقب نشینی کردیم شهریاری اهل عقب نشینی نبود شهریاری میدونست جانش در خطر است حتی دوستی ده سال قبل در جلسه ای که من هم بودم به ایشان گفت نمیترسی شهریاری گفت نه ما خم به ابرو نی اوری مومیخواهیم برای کشور کار کنیم من از همیچین ادمیانتظار ندارم از برجام دفاع کند
اگر تفکر دولت حاکم باشد اینده روشنی برای صنعت هسته ای قابل پیش بینی نیست
بنظر شما اینده صنعت هسته ای کشور چطوری وبه کدام سمت وسو است؟
با این ظرایطی که الان وجود دارد اینده روشنی برای صنعت هسته ای پیش بینی نمیکنم چون اگر دولت فعلی سروکار باشد این دولت علاقه ای به درون زای ندارد وبیشتر برون گرا ست ودست به سمت خارجی ها دراز است وبیشتر به غرب فکر میکند وبه ددرون فکر نمیکند ودر سایر صنایع هم همینگون های ورکودفعلی هم نتیجه این نوع نگاه دولت است اگر این نوع نگاه حاکم باشد هیچ برنامه ای در مسائل راهبردی نخواهد داشت در حوزه موشکی دارو ها و.. نباید انتظالری داشت میکن خوب خارجی ها قبلا انجام دادن چرا ماباید بکنیم میرویم از انجا می اوریم این بار رشد علم درکشور هماهنگ نیست این مبنا هاشون براساس علوم انسانی تقلیدی از غرب شکل گرفته اگر خوشبین باشیم که ملی فکر میکنند وجاسوس نیستند یعنی فرض کنیم نگاهشنا ملی وخدمت است اما چون مبنا ها غربی است با جریان انقلاب زاویه دارند وهیچ ثمری برای کشور نخواهند داشت ومردم باید تصمیم بگیرند تا در حوزه های اجرای تغییراتی به وجود بیاورند تا رشد علمی متوقف نشود
جوانان هم میتوانند عین شهیدان بدرخشند/معرفی شهدا جامعه را بیمه خواهد کرد
استاد اگر نکته ای میخواهید اضافه کنید بفرمایید؟
شهدا مقامشان نزد خداوند بالا است این ها را باید درست به مردم معرفی کنیم این ها نیازی به غلو ندارند همان حقیقت را بکیم در ذهن جوان ها جرقه میزند ودر دلشان امید ایجاد میکند این ها میتواندن عین این شهدا بدر خشند دردوران جنگ ادم های بزرگی با سن کمک به وجود اورد که در جه ای روی دوششان نداشتند در حوزه ی علم هم انقلاب جوانانی تربیت کرد که کشور را پیش بردند ما همین ها را معرفی کنیم کافی است ونیازی به غلو ندارند وبا معرفی این شهدا ومعرفی واقعی وبه دور از غلو میتوانیم جامعه را بیمه کنیم وبه خوبی کشور را پیش ببریم
با تشکر از شما دکتر فریدون عباسی که وقت خود را در اختیار ما قرار دادید
مصاحبه: جعفربرزگر