کمال مهر:قصه ازدواج مادربزرگ ها و پدربزرگ ها برای نسل امروز، همانقدر عجیب به نظر می رسد که گویا شیوه زندگی آنها همانند انسانهای اولیه بوده است. اینکه برخی از آنها همسران خویش را اولین بار پای سفره عقد ملاقات می کردند و نحوه رفت و آمدهایشان چگونه بود و حدود رعایت حریم ها برایشان تا چه اندازه بود، برای نسل امروز بیشتر شبیه به افسانه ها و قصه هایی غیرقابل تکرار است.

هرچند تصور زندگی کردن به شیوه مادربزرگ ها و پدربزرگ هایمان، انتظاری منطقی نیست اما به نظر میرسد الگو گرفتن از آن نسل در برخی از جهات، بسیار ارزنده و قابل تقدیر است. خصوصا برای نسلی که امروز تمام دغدغه اش این است که کدام عکس را در چه زمانی بر صفحه اینستاگرام یا فیس بوک خود قرار دهد تا بتواند از تعداد لایک های بیشتر و البته نظرات بیشتری برخوردار شود.

موضوع تمایل به نمایش خویشتن در صفحات نت، به موضوعی فراگیر برای تمامی اقشار و طبقات اجتماعی تبدیل شده است به گونه ای که هر کس به فراخور اعتقادات، نگرش و سطح زندگی خاص خویش، به نمایش لحظه های خصوصی زندگی روزمره در صفحات نت می پردازد.

به طور مثال افرادی هستند که قائل به رعایت حجاب نیستند و برای این افراد مانعی وجود ندارد که از قرار دادن عکس های متنوعی از خویش در مهمانی، تفریح و…سر باز زنند. اما عده ای از افراد هم وجود دارند که موضوع حجاب برای خود و خانواده هایشان به عنوان یک اصل اساسی مطرح است و به همین خاطر ناچار به انتخاب عکس هایی هستند که هم جنبه های مخاطب پسند در صفحات نت را داشته باشد و هم مفهوم مورد نظرشان را منتقل کند و در عین حال ظاهری مقبول و شایسته هم داشته باشد. اما یک نکته مشترک بین همه این افراد وجود دارد و آن اصراری است که برای نمایش لحظه های خصوصی وجود دارد. مثلا لحظه های سفر یک زوج جوان، از میز صبحانه گرفته تا کیسه های خرید از یک فروشگاه خاص و گردش و تفریحاتشان در قالبی عاشقانه و رمانتیک، به نمایش گذاشته می شود. یا مرد جوانی برای همسرش متنی عاشقانه می نویسد و این متن در معرض نگاه همگان قرار می گیرد. سوال اینجاست که به راستی چه اتفاقی رخ داده که افراد مختلف، تا این حد نسبت به نمایش خویشتن شخصی خویش، علاقه مند هستند؟

اگر از دیدگاه روانشناسی به این موضوع نگاه شود می توان اینطور بیان کرد که احساس خودنمایی، موضوعی مهم در نسل جوان است. جوانان به اثبات شخصیت خود علاقه شدیدی دارند. آنان مایل هستند نشان دهند که از دیگران کمتر نیستند و می‌خواهند ثابت کنند که قدرت انجام دادن بسیاری از کارها را دارند. جوانان همچنین به شهرت علاقه‌ دارند و از این رو به خودنمایی می‌پردازند.

آنان شیفته کارهای قهرمانی و هرآنچه نشانه قهرمانی است، هستند. حس خودنمایی در این نسل، امری طبیعی است، اما خطر از آنجا ناشی می‌شود که برای اشباع این حس دچار افراط می شوند و گاهی ممکن است در این راه، سلامتی روح و جسم خویش را به مخاطره اندازند.

مشخص است که نسل جوان امروز، شیفته تفکرات نو و تا حدودی منتقد سنت است. او در هر چیزی به دنبال نوآوری است. تمایل بسیاری دارد که با دنیای قدیم مبارزه کند و دنیای جدیدی را برای خود بیافریند، گاه البته در این کار چنان اغراقی می‌کند که برخی از باورها و اصول سنت را که برای زندگی‌اش مفید هستند، به صرف قدیمی بودن زیرپا می‌گذارد و همه اصول را فراموش می کند. در حالیکه مثلا می توان گفت عنصری به نام “حیا” در اعتقاد مذهبی ما و باورهای اجتماعی و هنجارمند ما، از جایگاه ویژه ای برخوردار است که به نظر می رسد تعریف آن برای نسل امروز تا حد زیادی تفاوت یافته است و همین امر موجب می شود که یک فرد مذهبی، برای همسر چادری خویش، اشعار و متن های عاشقانه بنویسد و انها را در معرض نگاه همگان قرار دهد بدون اینکه فکر کند اصلا چه دلیلی وجود دارد که تبادل احساسات میان یک زوج، مخوضوعی خصوصی است و به دلایل مختلف فردی و اجتماعی، موضوعیتی برای بروز علنی آن وجود ندارد آن هم به همراه عکس ها و تصاویری عاشقانه که در زاویه های مختلفی گرفته شده و با متن های متفاوتی همراه شده است.

بهتر و شایسته تر این است که نسل جوانان ما کمی بیشتر در اقداماتی که در فضای مجازی انجام میدهند، تامل داشته باشند و به این موضوع هم بیندیشند که قرار دادن یک پست و یک عکس در صفحه ای از یک شبکه اجتماعی می تواند اثرات و تبعات متعددی را به دنبال داشته باشد که مسئولیت اخلاقی و شرعی را برای افراد ایجاد میکند. بنابراین لازم است که نسبت به اقداماتی که در این شبکهها انجام میدهیم،قدری بیشتر فکر کنیم و سپس تصمیم بگیریم.