کمال مهر: سریال‌ها در جهان عرب در سال جاری وضعیت دیگری داشته است؛ از یک طرف بسیاری از سریال‌ها به دلیل پیدا نکردن شرکت‌های تبلیغاتی از رقابت‌های رمضانی خارج شدند و برخی از آنها به دلیل آنکه این روزها جام جهانی است ترجیح دادند پخش سریال را به زمان دیگری موکول کنند.
*«باب المراد» تنها سریال مذهبی سال جاری در جهان عرب
در همین حال اگر چه غالب سریال‌های رمضانی هر ساله در جهان عرب به‌ویژه در مصر به مسائل مبتذل می‌پردازد اما بودند کمابیش سریال‌هایی که به موضوعات اسلامی و مذهبی و تاریخ اسلام می‌پرداختند چه اینکه در سال گذشته شاهد سریال خیبر، و پیشتر شاهد سریال‌های «امام الفقهاء»، «الحسن و الحسین» و «عمر» بودیم.
اما در سال جاری جریان‌های جدی سریال‌سازی در جهان عرب در سوریه، مصر و خلیج فارس به سمت چنین سریال‌هایی نرفتند و اگر نبود جریان کویتی عراقی ایرانی که اقدام به ساخت سریال «باب‌المراد» کرد شاید امسال شاهد سریال‌هایی از این دست نبودیم؛ سریالی که به کارگردانی فهد میری با سرمایه‌گذاری پنج کشور سوریه، لبنان، عراق، کویت، بحرین و ایران و بازی بازیگرانی از ایران و کشورهای عربی به زندگی امام جواد(ع) می‌پردازد.
در نبود سریال‌های مذهبی و مربوط به تاریخ اسلام، توجه بسیاری از سریال‌سازان در جهان عرب به سریال‌هایی با نگاه ملی و عربی است چه اینکه شاهد بودجه‌های سنگینی برای چنین سریال‌هایی هستیم.
* موج سریال‌های ملی‌گرایانه تاریخی، اجتماعی و کمدی
یکی از مهمترین این سریال‌ها، «سرایا عبادین» است که توسط شبکه mbc ساخته شده و به گفته سازندگان آن ۲۰ میلیون دلار برای آن هزینه شده است.
این سریال به کارگردانی «عمرو عرفه» یک سریال تاریخی است که به حوادث دوران حکمرانی خدیو اسماعیل بر مصر و درگیری‌های درون حرم‌سرای وی برای کسب رضایت خدیو و همزمانی این درگیری‌ها با تنش‌ها و بحران‌های سیاسی در مصر در اواخر سده ۱۹ می‌پردازد.
سریال سرایا عابدین
سریال تاریخی دیگری که ساخته شده، سریال «یک عمر دوستی» است که به کارگردانی «عثمان ابولبن» داستان دوستی بین «جمال عبدالناصر» رهبر انقلاب ۱۹۵۲ با «ژنرال عبدالحکیم عامر» وزیر جنگ مصر در دوران حکومت وی می‌پردازد.
متن این سریال که از کتاب «رئیس و ژنرال» اثر ممدوح اللیثی اقتباش شده، داستان دوستی جمال عبدالناصر(جمال سلیمان) و ژنرال عامر(باسم سمره) از دانشگاه نظامی مصر تا حکومت در سال ۱۹۵۲ تا شکست در جنگ شش روزه ۱۹۶۷ است و در حاشیه این سریال داستان عشق بین یک بازیگر مصری(دره) با ژنرال عامر که منجر به ازدواج آنها شد روایت می‌شود.
سریال یک عمر دوستی
سریال سیاسی و ملی‌گرای دیگری که با نگاه‌های فمینیستی تولید شده سریال «بانوی اول» به کارگردانی «محمد بکیر» است که داستان مریم بازیگر نقش اول این فیلم را روایت می‌کند که پس از طلاق از همسر اولش با فردی به نام هاشم ازدواج می‌کند و آرزو دارد که همسر جدیدش که وکیل و روزنامه‌نگار است بتواند رئیس جمهور شود اما در این بین با مشکلاتی روبرو می‌شود.
اگر چه سازندگان این سریال، اقتباس آن از داستانی واقعی را رد کرده‌اند اما گفته شده این سریال به زندگی سوزان مبارک همسر حسنی مبارک و دیگر همسران دیکتاتورها در جهان عرب نیم‌نگاهی داشته است.
سریال بانوی اول
سریال ملی‌گرا و البته این بار در قالب کمدی سریال «امپراطوری کی؟» به کارگردانی «مریم ابوعوف» و تالیف و بازی «هند صبری» بازیگر تونسی‌الاصل سینمای مصر است.
این سریال داستان خانواده‌ای مصری است که در خارج از کشورشان زندگی می‌کردند اما تصمیم می‌گیرند به مصر برگردند اما خانواده پس از بازگشت به مصر با مشکلات متعددی روبرو می‌شوند که در قالب کمدی عرضه می‌شود.
سریال امپراتوری کی؟
این تعداد سریال مصری و خلیجی را باید در کنار نزدیک به ده سریال سوری دیگری گذشت که با نگاه اجتماعی و ملی‌گرایانه به بررسی بحران سوریه پرداخته‌اند که از جمله آنها سریال‌های «شیرینی جان»، «عشق تمام عشق»، «چمدان‌ها»، «قربان»، «دروازه باد» و «طوق البنات» است که پیش از این درباره آنها در نخستین گزارش فارس درباره سریال‌های عربی سخن گفته شد.
* ممانعت از پخش مهمترین سریال درباره انقلاب مردمی مصر
بنابر این گزارش، در این بین سریال‌های سیاسی در سال جاری در میان سریال‌های رمضانی در جهان عرب کم و بیش دیده می‌شود اما اگر توجه به انقلاب‌های عربی در سال‌های گذشته کم بود امسال کمتر از گذشته شده است.
سریال اهالی اسکندریه
یکی از مهمترین سریال‌های رمضانی که قرار بود به رمضان امسال برسد اما به دلایل سیاسی و چه بسا فنی پخش آن موکول به زمان دیگری شد سریال «اهالی اسکندریه» به کارگردانی «خیری بشاره» بود.
این سریال یکی از مهمترین سریال‌های رمضانی در مصر درباره انقلاب ۲۵ ژانویه بود که داستان آن در سال ۲۰۱۰ می‌گذشت و فساد در حکومت مصر از جمله در وزارت کشور و به‌ویژه پلیس مصر و وزارت اطلاع‌رسانی و همچنین تاجران را به تصویر می‌کشید.
به گفته بلال فضل نویسنده این سریال، پس از موج رسانه‌ای شدید علیه سریال «اهالی اسکندریه» و با توجه به داستان آن و با عقب‌نشینی شبکه‌های الحیات و المحور مصر برای پخش آن، تلویزیون کویت که بخشی از هزینه‌های این سریال را متقبل شده بود از این پروژه عقب‌نشینی کرد.
علت این امر به گفته سناریست «اهالی اسکندریه» احتیاط تلویزیون کویت نسبت به ایجاد هرگونه مشکل سیاسی با دولت مصر بود چراکه این سریال می‌توانست موجبات عصبانیت دستگاه پلیس مصر را فراهم آورد؛ دستگاهی که از مهمترین مسئولان کشتارها در انقلاب ۲۵ ژانویه مصر بوده و تاکنون مورد بازخواست قرار نگرفته است.
| تیزر اولیه سریال اهالی اسکندریه |
این اتفاقات به حدی عجیب بود که بلال فضل در بیانیه خود درباره توقف این سریال نوشت: آنها گفتند که باید کسانی که سریالی علیه نظام سیاسی حاضر ساخته می‌شود محاکمه کرد چنین چیزی را زمان مبارک ندیدیم؛ این روزها می‌بینیم که آزادی‌های عمومی در مصر کم و کمتر می‌شود.
تنها سریال دیگری که به نوعی به انقلاب مصر پرداخته سریال «زندان زنان» به کارگردانی «کامله ابوذکری» است که درباره داستان آن آمده است: حوادث این سریال از واقعیت‌هایی درباره سه زن اقتباس شده که در طول حیات‌شان به مصاعب متعددی دچار شدند و دچار ارتکاب جرایم متعددی شدند و به زندان افتادند؛ زندانی شدن آنها و آغاز زندگی جدیدشان همزمان با انقلاب ۲۵ ژانویه مصر است.
* سریال‌هایی درباره مقاومت در حاشیه
بنابر این گزارش مقاومت نیز موضوع دیگری است که در کناره سریال‌های رمضانی مورد توجه کمی قرار گرفته است و دو سریال «روح» و «نمک خاک» متعلق به حماس و حزب‌الله در شبکه‌های الاقصی و المنار تنها سریال‌هایی با این موضوع است که پخش می‌شود.
سریال «روح» به کارگردانی عماد التیلاوی جزئیات زندگی مردم نوار غزه در ۷ سال گذشته را به‌تصویر می‌کشد و مجموعه داستان‌های حقیقی از خصوصیات و حالات جامعه فلسطینی در مقابله با رژیم صهیونیستی را روایت می‌کند.
و سریال «نمک خاک» به کارگردانی «ایاد نحاس» داخل خانه مردم جنوب لبنان می‌رود و از آنچه در خانه ۴ همسایه رخ می‌دهد سخن می‌گوید و خانواده‌های همراه با روش مقاومت و خانواده‌های مخالف مقاومت را به تصویر می‌کشد.
سریال نمک خاک
به گزارش فارس اما از جمله سریال‌های مهم دیگری که این روزها و برای رمضان سال جاری در جهان عرب تهیه شده و پخش می‌شود می‌توان به سه سریال «عملیات میسی»، «ابن الحلال» و «شمارش معکوس» اشاره کرد.
«عملیات میسی» سریال کمدی سیاسی است که احمد مناشیوی آن را کارگردانی کرده است و داستان آن عبارت است از میمونی که سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) به دنبال ربودن آن است چراکه این میمون اقدام به عملیات اطلاعاتی کرده تا جلوی تلاش‌های یک گروه تروریستی بین‌المللی را که به دنبال ربودن سلاح بیولوژی است، بگیرد.
«ابن‌الحلال» اما سریالی است به کارگردانی «ابراهیم فخر» که مشکلات اجتماعی داخل جامعه مصر را نشان می‌دهد؛ داستان آن سفر یک جوان مصری از شهر «قنا» مصر به قاهره برای کار است اما تنها کاری که پیدا می‌کند نقاشی است که در این کار نیز به دلیل فقر با مشکلات متعددی روبرو می‌شود و زندگی آنها هر لحظه بدتر و بدتر می‌شود.
و سریال دیگر «شمارش معکوس» به کارگردانی «حسین المنیاوی» یک سریال پلیسی اجتماعی است که داستان یک زوج را نشان می‌دهد که شرایط زندگی آنها ناگهان تغییر می‌کند و مرد خانه مجبور به کارهای خلاف می‌شود.
انتهای پیام/س