تصادف خرسهای سیاه در سال جاری که به دستور معدنکاوان از زیستگاهشان کیش شدند
پس از تنشهای بوجود آمده در منطقه و اعتراضات مردمی ونامه معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر توقف عملیات معدنکاوی در بحر آسمان ، فعالان محیط زیست با پاسخی عجیب از سوی این شرکت معدنکاو مواجه شدند: شما کاسه داغ تر از آش نشوید و برای تعداد محدودی درخت و جانور خودتان را بد نام نکنید. ما برای توسعه کشور و اشتغال زایی ۱۰ هکتار از منطقه بحر آسمان را برای فعالیت معدنی میخواهیم. شما اگر نگران جان خرس سیاه در کرمان هستید، لطف کنید خرسهای خود را یک کم آن طرف تر کیش کنید!
در حقیقت راه اندازی دو معدن در فاصله کمتر از ۵ کیلومتری غار نیشریعنی زیستگاه اصلی خرس سیاه آسیایی، این گونه در خطر انقراض که از جنگلهای بنه منطقه تغذیه می کرد را وادار به ترک زیستگاهش کرد بطوریکه در سال جاری شاهد چند مورد تصادف خرس سیاه در جاده های رودان و اطراف آن بودیم.
این در حالی است که خرس سیاه آسیایی در حال حاضر در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN RED LIST)در طبقه در آستانه انقراض (CR) قرار دارد و هیچ آمار مشخصی از تعداد اندک باقیمانده جمعیت این گونه در کشور در دست نیست.
این منطقه حفاطت شده زیبا با جاذبه های توریستی بسیارش از جمله آبشار آگلم دخترکش، غار نیشر، چشمه های فراوان و آبگرم گیشکی، رودخانه های دائمی همچون هلیل رود و توپوگرافی منحصر به فردش که منجر به پیدایش انواع چشم اندازها شده زیستگاه گونه های باارزش جانوری مانند خرس سیاه، پلنگ، گرگ، کل و بز، گربه جنگلی، گربه وحشی، خارپشت ایرانی، تشی، جرد ایرانی، موش خانگی، پایکا، گراز و روباه معمولی، کبک، تیهو، سرسبز، عقاب طلایی، شاه بوف، شبگرد، سهره طلایی، سهره زرد، سلیم طوقی کوچک، لک لک سیاه، عقاب مارخور، کبوتر چاهی، فاخته، کلاغ معمولی، کوکوی معمولی، چلچله دمگاه سفید، دارکوب سوری، دلیجه، چلچله دمگاه حنایی، سنگ چشم دم سرخ، سنگ چشم خاکستری کوچک، سنگ چشم کله سرخ، سنگ چشم پشت بلوطی، زنبورخوار، طرقه کوهی، دم جنبانک ابلق، دم جنبانک خاکستری، مگس گیر راه راه، پری شاهرخ، چرخ ریسک سر سیاه، گنجشک خانگی، فالاروپ گردن سرخ، زاغی، بلبل خرما، زاغ نوک سرخ، سهره صورتی، سهره خاکی، سسک جنبان، سهره پیشانی سرخ، کمرکلی بزرگ، قمری معمولی، سار، آبچیلیک تکزی، لیکو، توکای سیاه و هدهد، لاکپشت مهمیزدار شرقی،آگامای پولک درشت، گرزه مار، مار قیطانی، تیر مار، مار شاخدار و شتر مارشیرازی و گونه های مختلفی از آبزیان است که با آغاز فعالیت لودها زیستگاهشان را از دست خواهند داد.
قطع صدها اصله درخت ارس بر سرراه معدنکاوان
یک فعال محیط زیست در این باره به مهر می گوید: از خسارتهایی که تا این لحظه به زیستگاه این گونه ها وارد شده، قطع درختان ممنوع القطع ارس است که در برف سنگین زمستان، پناهگاهی امن برای گونه های مختلف به شمار می رفتند.
به گفته یاسر سمندری، قطع صدها گونه نادر گیاهی و بعضا با عمر بیش از چهارصد سال همچون ارس که حتی با صرف میلیاردها تومان نیز نمی توان تعداد معدودی از این درختان را تکثیر و احیا کرد، فرسایش شدید زمین به دلیل شیب تند زمینهای منطقه که اغلب بین ۳۰ یا ۵۰ درجه هستند ، خطر بروز سیل به هنگام بارندگی و نیز تخریب زیستگاههای گونههای نادر جانوری نیز از دیگر مشکلاتی هستند که در پی احداث این معدن به وجود خواهند آمد.
آنطور که او می گوید: این منطقه کوهستانی در شمالیترین نقطه شهرستان جیرفت است که منطقه ای سردسیری و یکی از بی نظیرترین پهنههای زیست محیطی دراستان کویری کرمان به ویژه درجنوب استان است.
بحر آسمان تنها یخچال طبیعی منطقه ای که با ۱۷ سال خشکسالی مواجه است
سمنددری به وقوع ۱۷ سال پیاپی خشکسالی در این منطقه اشاره می کند و می افزاید: بحر آسمان به عنوان روزن تنفسی منطقه محسوب میشود چرا که در تمام شش ماه پاییز وزمستان منطقه بدلیل بارش برف سنگین مسدود است و ذخایر آبی رودخانههای پایین دست نیز از همین یخچالهای طبیعی تامین میشود.
نامه نگاری های بی نتیجه مسئولان برای توقف فعالیت معدنی در بحر آسمان
در کمتر از یک سال گذشته که معدن کاوی در بحر آسمان کرمان رسانه ای شده و واکنش فعالان محیط زیست را به همراه داشته پیگیری ها و نامه نگاریهای متعددی از سوی مسئولان دستگاههای متولی به مقامات ارشد کشور انجام شده است.
آنطور که از نامه نگاری هایی که بین مسئولان محیط زیست کشور با معاون اول رییس جمهور،استاندار کرمان و محیط زیست استان، آب منطقه ای استان به آب جیرفت و تاکید دوباره مدیرعامل اب منطقه کرمان بر تخریب والودگی آب سد بزرگ جیرفت که همه از منطقه حفاظت شده بحراسمان سرچشمه می گیرند بر می آید مسئولان کشوری و محلی پیگیر جلوگیری از تخریب و حفاظت از منطقه یاد شده هستند اما گویا عده ای تنها با استناد به چند دستور العمل شتاب زده دولت دهم میخواهند به بهانه ایجاد اشتغال برتمام اندوختههای زیست محیطی محدوده جنوب استان دست درازی کنند.
به گفته مسئول انجمن دیده بان کوهستان ، پروانه اکتشاف این معادن که عمدتا با محوریت معدن مرمر تراورتن آسیا است ، متعلق به یکی از بانفوذ ترین افراد معدنی کشور است که دقیقا در واپسین روزهای عمر دولت دهم یعنی در اردیبهشت ۹۲اخذ شده است و دولت یازدهم در اولین اقدام خود برای لغو برخی تصمیمات عجولانه دولت دهم ، در تاریخ ۲۴شهریور ۹۲ستاد اجرایی توسعه بخش معدن استان را لغو وبه دنبال آن برخی پروانههای اکتشاف این چنینی که بدون مطالعه قبلی و بدون توجه به زیست بوم منطقه اخذ شده بود باطل شد.
کاهش منابع و کیفیت آب سفره های زیرزمینی کرمان
عباس محمدی معتقد است: جدای از مسئله زیستی محیطی، این معدن در دراز مدت میتواند روی کاهش آب وکیفیت آب سفرههای زیرزمینی تاثیر بگذارد که تایید این مسئله در نامه مدیر آب منطقه کرمان به مدیر کل محیط زیست استان و آب منطقه ای جیرفت وجود دارد. ( هرگونه عملیات بهره برداری واکتشاف معدن در حوزه بالادست سد جیرفت می تواند ضررهای جبران ناپذیری به آب سد جیرفت،اب شرب جیرفت ومنابع بالا دستی آن در مناطق رودخانه ای رمون، بهرآسمان ودلفارد به جا بگذارد وبا بهم زدن رژیم رودخانه ای سبب نابودی منابع آبی این منطقه شود.
اعتراض گسترده مردمی در واکنش به معدن کاوی در بحر آسمان
آنطور که او می گوید : گذشته از پیگیریهای اداری در این پرونده چند ساله که بسیار زیاد هستند، از آنجایی که زندگی ومعیشت مردمانی که دراین مناطق زندگی میکنند به کشاورزی ودامداری وابسته بوده و از سوی دیگرحفاظت از زیست بوم منطقه را نیز به سبب ارزش بالایی که دارد وظیفه خود میدانند لذا بر خلاف گفته های رئیس صنعت ومعدن وتجارت جنوب استان کرمان که اعتراضات مردمی را شامل تعداد محدودی افراد خاص میداند که برای منافع خود اعتراض میکنندافراد زیادی از مردم به فعالیت معدن کاوان در این منطقه معترضند و بارها تومارهای اعتراض خود را به دست مسئولان رسانده اند.
حالا با توجه به اینکه بر اساس مصوبه شماره ۳۲۹ هیئت دولت و شورای عالی محیط زیست مورخ ۸۸/۲/۹ و مورخ ۸۹/۲/۲۹ ممنوعیت بهره برداری از معادن در منطقه بحرآسمان وزریاب به عنوان پناهگاه حیات وحش تحت مدیریت سازمان محیط زیست به ثبت رسیده، همچنین بر اساس بند ۳ ماده ۳ قانون بهسازی و حفاظت از محیط زیست که صدور هر گونه پروانه اکتشاف و بهره برداری از مواد معدنی برای مناطقی که تحت عنوان پارک ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده تعیین شده اند را موکول به موافقت شورای عالی محیط زیست می کند، انتظار می رود دولت با برگرداندن مبلغی که شرکت معدنکاوی برای خرید این معدن پرداخت کرده، یکی از بکرترین مناطق حفاظت شده کرمان که سرمایه ملی محسوب می شود را از نابودی نجات دهد.