جمعه / ۱۴ آذر / ۱۴۰۴ Friday / 5 December / 2025
×
استان البرز، همسایه پایتخت، در سال‌های اخیر با بحران بی‌سابقه‌ای در تأمین آب شرب مواجه شده است. کاهش شدید بارندگی‌ها، خشکسالی‌های متوالی، افزایش جمعیت و مصرف بی‌رویه، این استان را در آستانه یک فاجعه آبی قرار داده است.
بحران آب در استان البرز: چالش‌ها و راهکارهای پیش رو
  • کد نوشته: 2518
  • ۶ مرداد
  • 1344 بازدید
  • بدون دیدگاه
  • وضعیت هشداردهنده منابع آبی البرز

    استان البرز، همسایه پایتخت، در سال‌های اخیر با بحران بی‌سابقه‌ای در تأمین آب شرب مواجه شده است. کاهش شدید بارندگی‌ها، خشکسالی‌های متوالی، افزایش جمعیت و مصرف بی‌رویه، این استان را در آستانه یک فاجعه آبی قرار داده است. بر اساس گزارش‌های رسمی، البرز وارد پنجمین سال خشکسالی شده و ذخایر آبی آن به وضعیت شکننده‌ای رسیده است.

    وضعیت منابع آبی: آمارهای نگران‌کننده

    • سدهای اصلی: سد کرج تنها با ۶-۷% ظرفیت (۱۱ میلیون مترمکعب از ۱۷۹ میلیون) و سد طالقان با ۵۶% ظرفیت پر هستند که نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است. سد امیرکبیر نیز با کاهش ۵۰ درصدی ذخایر مواجه شده.

    • منابع زیرزمینی: ۶۸-۷۰% آب شرب استان از چاه‌ها تأمین می‌شود که بسیاری از آنها در دشت‌های ممنوعه یا بحرانی قرار دارند و با خطر فرونشست زمین مواجهند.

    • بارندگی‌ها: بارش‌ها نسبت به میانگین بلندمدت ۳۵-۴۴% کاهش یافته و ذخایر برفی نیز ۲۵% کمتر از سال گذشته است.

    عوامل تشدید بحران

    ۱. خشکسالی مستمر: پنج سال خشکسالی پیوسته باعث تخلیه سفره‌های زیرزمینی و کاهش ذخایر سدها شده است.
    ۲. مصرف بی‌رویه: سرانه مصرف آب در البرز ۲۵۰ لیتر در روز است که تقریباً دو برابر استاندارد جهانی (۱۵۰ لیتر) می‌باشد.
    ۳. قطع برق: خاموشی‌های مکرر بر عملکرد چاه‌های آب تأثیر گذاشته و باعث کاهش ۵۰۰ لیتر بر ثانیه از ورودی آب به مخازن می‌شود.
    ۴. فرسودگی شبکه: ۳۰% آب در شبکه فرسوده هدر می‌رود.
    ۵. بارگذاری جمعیتی: استان البرز با توجه به منابع آبی موجود، ظرفیت افزایش جمعیت را ندارد.

    پیامدهای بحران

    • سلامت عمومی: قطعی‌های همزمان آب و برق زندگی سالمندان و بیماران خاص را به خطر انداخته است.

    • اقتصاد محلی: نانوایی‌ها، فروشگاه‌های مواد غذایی و کسب‌وکارهای کوچک با خسارات سنگین مواجه شده‌اند.

    • محیط زیست: خطر فرونشست زمین در مناطق غربی استان گزارش شده است.

    راهکارهای پیشنهادی

    ۱. مدیریت مصرف: صرفه‌جویی ۱۵-۲۰% توسط مردم می‌تواند از قطعی آب در تابستان جلوگیری کند.
    ۲. پروژه‌های انتقال آب: پروژه انتقال آب از زیاران به بیلقان با ۷۰% پیشرفت می‌تواند سالانه ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب به البرز و تهران برساند.
    ۳. بهبود زیرساخت‌ها: هوشمندسازی شبکه توزیع آب، نصب شیرهای تنظیم فشار و احداث مخازن جدید.
    ۴. فرهنگ‌سازی: تغییر الگوی مصرف در بخش خانگی و کشاورزی.
    ۵. استفاده از پساب: بازچرخانی پساب صنایع برای کاهش فشار بر منابع آب شیرین.

    فرصتی برای اقدام جمعی

    بحران آب در البرز تنها با همکاری سه‌جانبه مردم، مسئولان و بخش خصوصی قابل مدیریت است. در حالی که پروژه‌های زیرساختی در حال اجراست، تغییر رفتار مصرفی شهروندان نقش کلیدی در عبور از این بحران دارد. مسئولان نیز باید با شفافیت بیشتر و برنامه‌ریزی دقیق‌تر، اعتماد عمومی را جلب کنند. آینده منابع آبی البرز به تصمیم‌های امروز ما وابسته است.

    سهیلا بدرلو

    انتهای پیام/

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *