گروه استانی ««کمال مهر»؛»، به نقل از نگارانه؛ عباس هادیان از هنرمندان تئاتر، فیلمساز و مستندسازان دفاع مقدس البرزی است که سالیان سال است در این عرصه فعالیت می کند لذا به مناسبت هفته دفاع مقدس گفتگویی صمیمی با ایشان انجام دادیم و دیدگاههای وی را در برخی مسایل جویا شدیم، که در ذیل مرور میکنیم.۱-در هفته دفاع مقدس قرار داریم نظر شما در مورد تولیدات سینمایی دفاع مقدس در کشور و استان البرز چیست؟
ابتدا درود می فرستیم به روان نورانی رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) و شهدای همیشه جاوید دوران دفاع مقدس که این روزها یادآور حماسه های گرانقدر آن عزیزان است و همچنین شهدای مدافع حرم که پا جای پای آن عزیزان گذاشتند. «دفاع مقدس» حقیقتاً یک گونه «ژانر» منحصربفرد در طول تاریخ سینمای جهان محسوب می شود. ژانر جنگی در سینمای جهان مسبوق به سابقه بوده ولی دفاع مقدس با وجود نقاط اشتراک با ژانر جنگ، تفاوت های بسیاری هم دارد. مهم ترین این تفاوت ها پرداختن به روح معنوی رزمندگان دوران دفاع مقدس و هدف گذاری آنان از یک رزمنده ی نهایتاً فدایی وطن و ملت، به رزمنده ای الهی است که وطن دوستی و مردم دوستی اش هم ذیل جهان بینی الهی اش تعریف می شود. بنابراین برای ورود به سینمای دفاع مقدس باید اول این نکته که عرض کردم را در نظر گرفت.
پرداختن به سینمای دفاع مقدس با نگاهی شبیه به سینمای جنگ جهانی اول و دوم یک اشتباه استراتژیک برای یک سینماگر محسوب می شود. وجه تمایز مستندهای سینمایی روایت فتح که توسط شهید آوینی ساخته شده با سایر مستندهای سینمای جنگ در سراسر دنیا در همین پرداختن به وجه معنوی و الهی رزمندگان هست. حالا سینمای ما چقدر توانسته چنین وجهی را بشناسد و تبیین کند، سوالی است که باید به آن هم مسئولین فرهنگی و هم هنرمندان پاسخ دهند.. به عقیده ی بنده تاریخ سینمای دفاع مقدس ما اگر چه آثار خوبی را هم در خودش دارد ولی در مجموع رسالت خودش را در تبیین فرهنگ دفاع مقدس انجام نداده است، دلیلش هم اول عدم ارتباط درست اغلب هنرمندان سینمای ما با مقوله ی انقلاب اسلامی و بالتبع دوران دفاع مقدس است.
وقتی هنرمندی با چنین حال و هوایی بیگانه باشد طبیعتاً نمی تواند اثر قابل قبولی را هم ارائه کند. شما به آثار ارنست همینگوی نگاه کنید. درخشان ترین آثارش مربوط به چیزی است که از نزدیک آن را لمس کرده است: یعنی جنگ جهانی اول و جنگ های داخلی اسپانیا. آن تعداد کم از فیلم های دفاع مقدس که توانسته ارتباط خوبی با مخاطبش برقرار کند هم معمولاً به هنرمندانی بر می گردد که از نزدیک جنگ را لمس کردند. امّا سایر هنرمندان ما غالباً به روایات رزمندگان، فیلم ها و عکسها و سایر چیزهای مرتبط با دوران دفاع مقدس بسنده کردند در نتیجه آثار آنها معمولاً سطحی و نچسب ارائه شده است. در استان البرز هم اتفاق خاصی در حوزه ی تولید فیلم های سینمایی نیفتاده است،چه رسد به تولید فیلم های دفاع مقدس. معمولاً هنرمندان از کرج بعنوان استراحتگاه بهره می گیرند و ظرفیت های بزرگ هنر البرز در تهران مصرف می شود. به یُمن تشکیل ستاد بزرگداشت کنگره شهدای استان، امیدهایی در برخی هنرمندان البرزی به وجود آمد که آن هم به دلایل مختلف ناامید شد.
۲-آیا تولیدات دفاع مقدس نیاز مخاطب را پاسخ می دهد و حق مطلب ادا می شود؟
برهه ی دفاع مقدس از جمله مباحثی است که نسل های مختلف ما برای آن احترام ویژه قائل هستند. آدم هایی که گرایش های مذهبی هم ندارند، غالباً برای رزمندگان و شهدای دفاع مقدس احترام قائل هستند. سوژه ی دفاع مقدس فی ذاته جذاب است. امّا روایت های ناشیانه و نسنجیده از آن باعث شده که مخاطب با آنها ارتباط برقرار نکند. اگر هنرمندی بتواند با استفاده ی درست از ابزار سینما، روایتی قابل قبول از دفاع مقدس ارائه دهد با استقبال مخاطبان هم روبرو خواهد بود. فیلم هایی چون مهاجر، آژانس شیشه ای، شیار ۱۴۳ و چ با استقبال مخاطبان روبرو بوده اند. در سینمای جهان هم هنوز فیلم هایی با موضوع جنگ های گذشته مثل جنگ جهانی اول و دوم ساخته می شود که مخاطبان خود را هم دارد.
امّا این نکته که حق مطلب ادا می شود یا نه باید بگویم هنوز نه. اگرچه تعداد معدودی فیلم خوب هم ساخته شده است. حق مطلب زمانی ادا می شود که هنرمند ابتدا حق را بشناسد. برای معنویت این دوران احترام قائل باشد. دفاع مقدس را با جنگ اشتباه نگیرد و فقط به سیاهی جنگ و تبعات منفی آن ننگرد همچنانکه فیلمسازان غربی به جنگ های بین الملل اول و دوم و سایر جنگ های قرن گذشته می نگرند. نه اینکه جنگ خوب است نه. حرف ما این نیست. حرف ما این است که دفاع مقدس تبعات مثبتش بسیار بیشتر از تبعات منفی آن است. غرورآفرین است. نجات بخش است. حماسه آفرین است. آنقدر که می تواند یک ملت به خون نشسته را دوباره سر پا کند و به قله برساند.
۳-در خصوص جشنواره فیلم مقاومت توضیح دهید؟ با توجه به اینکه در سالهای اخیر در حال برگزاری است.
جشنواره های بعنوان ویترین آثار تولید شده و بعنوان یه مانور هنری خوب است. منتها شرطش این است اصول حفظ شود. رویکردی که در سوال اول عرض کردم حفظ شود و صرفاً به مباحث فنی پرداخته نشود. معیار باید حفظ و تبیین فرهنگ اصیل مقاومت باشد نه تولید آثار فنی. چرا که اگر از اصول جشنواره عدول شود آرام آرام به سمتی می رویم که دیگر خجالت می کشیم فیلم دفاع مقدسی بسازیم. خجالت می کشیم از لبنان و سوریه و مدافعان حرم حرف بزنیم. مقاومت را به معنای دیگری برایمان تبیین می کنند. مثلاً فیلم زندگی «چه گوارا» می شود فیلم مقاوتی نه اینکه راجع به «شهید همت» حرف بزنیم. حواسمان باید جمع باشد که به این سمت نرویم. از طرف دیگر هم آنقدر به روش ناتورالیست ها به چرک و سیاهی های جنگ نگاه نکنیم و با اهدای جوایز متعدد به فیلم هایی از این دست ذائقه ی مخاطب و هنرمندان را عوض نکنیم که دیگر نشود جمعش کرد. تدبیر داشته باشیم. ببینید هالیوودی ها چگونه به اصول خود اصرار دارند. به «آرگو» که عالم و آدم گفتند فیلم بدی است جایزه دادند چون با منافع انان همسو است. ما هم نباید خجالت بکشیم از اینکه به رویکرد ارزشی خود عمل می کنیم.
۴-لزوم برپایی جشنواره فیلم مقاومت از دیدگاه شما چیست؟
همانطور که عرض کردم جشنواره می تواند یک مانور فرهنگی باشد که محل عرضه ی دستاوردهای سینمایی ما است. اگر این اتفاق بیفتد کار بسیاری خوبی است. چرا که بسیاری از آدم های روی کره ی زمین انقلابی که ایران در عرصه ی سیاست رقم زد را در حوزه ی فرهنگ و هنر انتظار می کشند.
۵-در خصوص تاثیرگذاری جشنواره فیلم مقاومت بر جریان سینمای جهان و نیز تماشاگران و مخاطبان سینمای بین الملل چیست؟
اگر درست تدبیر شود می تواند مانند انقلاب اسلامی که نقطه ی عطفی در جریانات سیاسی معاصر است، مؤثر بیفتد و مسیر هنر را از مادیگری به سمت حق سوق دهد.
۶-در پایان اگر توضیحی لازم است بفرمایید؟
از هنرمندان ملتمسانه می خواهم که درباره ی فرهنگ مقاومت لااقل فکر کنند. انقلاب اسلامی را جدی بگیرند کما اینکه جدی است. خود را برای انقلاب خرج کنند.
انتهای پیام/