به گزارش گروه بین الملل «کمال مهر»؛
بحث معمول و گرم این روزهای سراسر ایران و منطقه و حتی فراتر از منطقه مذاکره و یا حتی عادی سازی رابطه با آمریکاست که واکنش های مختلفی را در داخل و خارج کشور در پی داشته است. البته باید گفت مذاکره موضوعی جدای از رابطه است و آنچه این روزها انجام می گیرد انجام مذاکره مستقیم با آمریکا پیرامون مسئله هسته ای ایران می باشد. بنابر دلایل زیادی از جمله دیوار بلند بی اعتمادی و دسته بندی های جهانی عادی سازی روابط در مقطع کنونی را دور از ذهن نشان می دهد.
“آمریکا قابل اعتماد نیست” این کلید واژه اصلی گفتمان رهبری در چند سال اخیر راجع به ایالات متحده و موضوع تعامل احتمالی ایران با این کشور است. به تازگی نیز در جمع سفیران و روسای نمایندگی های خارجی کشورمان وبا حضور دکتر ظریف وزیر محترم امورخارجه کشورمان نیز این موضوع مطرح شده و رهبری بار دیگر ضمن ابراز بی اعتمادی به آمریکا تبیینات دیگری نیز در این خصوص انجام داده بود. از جمله اینکه مذاکره و رابطه با آمریکا هیچ نفعی برای ایران ندارد و بلکه ضرر هم دارد:
“رابطه با آمریکا و مذاکره با این کشور به جز در موارد خاصی برای جمهوری اسلامی نه تنها هیچ نفعی ندارد بلکه ضرر هم دارد و کدام عاقلی است که دنبال کار بی منفعت برود؟! عده‌ای اینجور وانمود می‌کردند که اگر با آمریکایی ها دور میز مذاکره بنشینیم بسیاری از مشکلات حل می شود، البته ما می‌دانستیم اینجور نیست اما قضایای یک سال اخیر برای چندمین بار این واقعیت را اثبات کرد.”
بیان آنچه که در سال های اخیر در دیپلماسی ایرانی و آمریکایی و تعاملات میان این دو کشور در جریان بوده است، شاید به باز شدن موضوع کمک نماید. در برهه جنگ ایالات متحده و ائتلاف همپیمانش علیه افغانستان و طالبان مذاکرات محرمانه ای در خصوص همکاری جمهوری اسلامی ایران و آمریکا برای سقوط طالبان صورت گرفت و پس از تایید شورای عالی امنیت ملی بنا بر این شد که این همکاری جهت تسهیل سقوط طالبان انجام گیرد.
این مساله در تاریخ روابط دیپلماتیک به عنوان یکی از موارد حسن نیت و همکاری جمهوری اسلامی ایران ثبت شده است و مطابق اسناد و متون نوشته شده، یکی از معدود مواردی از همکاری دو کشور بوده است که با هدف مشترک و البته برای اثبات اینکه ایران همانند هر بازیگر دیگر نظام بین الملل خواهان فعالیت بر طبق قواعد بازی بین المللی است، صورت گرفت.
با وجود این همکاری کاملا سرنوشت ساز و موثر در میدان عملیاتی، عرصه های دیگر روابط دو کشور همچنان پر تنش ماند و در حالی که بسیاری از ناظران بین المللی از احتمال گسترده شدن تعاملات میان دو کشور سخن می گفتند، جرج بوش رئیس جمهور آمریکا سال بعد ایران را به همراه دو کشور دیگر به عنوان محور شرارات بین المللی معرفی کرد؛ این اقدام آمریکا دیوار بی اعتمادی ایران به آمریکا را دو چندان کرد.
از سوی دیگر، تشدید تحریمها، اعمال سیاست چماق و هویج، پیگیری بحث براندازی از درون و تغییر رژیم، حمایت از تروریستها، حمایت بی‌قید و شرط از اسرائیل و تهدید مکرر به حمله نظامی در زمره اصلی‌ترین برنامه‌های اوباما در قبال ایران قرار داشت. او هنگام انتخاب دوباره خود در کاخ سفید موضوع گفت‌وگوهای دوجانبه با ایران را مطرح کرد اما همزمان با این ادعا تحریم‌های شدیدتری را علیه ایران در نظر گرفت.
به هر روی بیشترین تحریم‌های ایران در دولتی اتفاق افتاد که از قضای روزگار بیشترین ادعای تلاش برای رابطه با ایران را داشت. آخرین سیاست تحریمی امریکا در قبال ایران همزمان با روی کار آمدن دولت جدید در ایران اتخاذ شد و امریکا نشان داد که سیاستهایش با آمدن و رفتن دولت‌ها در ایران تفاوت چندانی نمی‌کند و برای او تنها یک هدف و آن نیز سقوط جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد.
انتهای پیام/پرویز حاجی زاده کارشناس ارشد مسائل سیاسی و بین الملل