برگ بو به صورت درختچه و درخت یافت می شود. معمولاً در تمام فصول سال سبز است و طول درخت های آن به ده متر هم می رسد. در بسیاری از مکان ها برای تزیین باغ ها استفاده می شود، اما استفاده ی اصلی آن در آشپزی و به عنوان داروی گیاهی است. اصل این رستنی از منطقه ی مدیترانه است و در تمام مدیترانه به عنوان عطر غذا از آن استفاده می شود.
مشخصات برگ بو (Laurus nobilis)
درخت آن همیشه سبز است و پوست آن خاکستری تیره و چوب آن خیلی سخت می باشد و دارای شاخه های انعطاف پذیر است در فارسی آن را درخت غار و باهشتان نامیده اند و دارای خواص گیاه درمانی زیادی می باشد.
در ایران برگ بو را بیشتر به عنوان یک ادویه می شناسند و استفاده از آن هم کمتر در غذاها مرسوم هست. در صورتی که برگ بو به جز استفاده خوراکی، استفاده های دارویی و باغبانی هم دارد و یک گیاه بسیار مفید و زیبا برای منازل به شمار می آید. برگ بو به نام های Laurel tree Bay tree Lauraceae Bay leaf شناخته می شود.
ترکیبات شیمیایی
میوه این درخت دارای اسانس روغنی فراری است که دارای مقدار زیادی اسید لوریک است. اسید لوریک از اسیدهای چرب است که به شکل متبلور سفید در می آید. در برگ های خشک برگ بو نیز از ۳ ۱ درصد اسانس روغنی فرار بسیار معطر وجود دارد که از طریق تقطیر می توان استخراج نمود. در برگ های سبز گیاه نیز اسانس روغنی فرار وجود دارد.
برگ بو؛ ادویه ای سرشار از ویتامین و املاح
برگ سبز این گیاه بسیار خوشبو است و در زمانی هم که خشک می شود با رایحه ای دل پذیر همراه است. این گیاه ادویه ای حاوی مقادیر قابل توجهی از مواد معدنی و ویتامین هاست که در سلامت انسان نقش مهمی را بر عهده دارند.
* ویتامین C که در دفع رادیکال های آزاد و تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد از مهم ترین ترکیب های موجود در این ادویه است.
باید توجه داشت که برگ های خشکانده این درخت در آشپزی استفاده می شود و نه برگ های سبز آن، زیرا برگ های سبز ممکن است خواص منفی داشته باشند.
* همچنین ویتامین A موجود در این ادویه به قدرت بینایی فرد کمک می کند و در پیشگیری از ابتلا به سرطان ریه و دهان نقش دارد.
* وجود تعدادی از ویتامین های ب کمپلکس نظیر نیاسین، پیریدوکسین، پنتوتنیک و ریبوفلاوین در این ادویه در سنتز آنزیمی و عملکرد سیستم عصبی و تنظیم متابولیسم بدن نقش دارد.
* از سوی دیگر این ادویه منحصر به فرد حاوی مقادیر قابل توجهی از مواد معدنی نظیر مس، پتاسیم، کلسیم، منگنز، آهن، سلنیوم، روی و منیزیم است که در سلامت فرد نقش حیاتی بر عهده دارند.
برگ بو دشمن سرطان
* منبع غنی ویتامین C، A، آهن، منگنز، کلسیم، پتاسیم و منیزیم است. مصرف منظم آن در غذاها به سلامت جسم کمک می کند.
* دارای خاصیت ضد التهابی، آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد قارچی است. خاصیت ضد آنتی اکسیدان آن با کمک کردن به بدن در تولید انسولین کافی، می تواند در درمان بیماری هایی مانند دیابت نیز موثر باشد.
* آنزیم های موجود در آن با شکستن پروتئین ها و کمک به هضم غذا، علایم اختلالات گوارشی را کاهش می دهد و ناراحتی معده را درمان می کند.
* ترکیبات موجود در آن، سردرد و حتی میگرن را درمان می کند.
* اسیدفولیک موجود در آن مانع نقص جنین می شود.
* آهن موجود در آن برای تولید گلبول های قرمز لازم است.
خواص دارویی
این گیاه استفاده ی گیاهی و دارویی زیادی دارد.
در پزشکی برای تقویت معده و به عنوان اشتها آور و نیز برای هضم غذا و به عنوان ادرار آور استفاده می شود. همچنین از جوشانده و روغنی که از آن تهیه می شود در تورم های موضعی استفاده می کنند.
برگ بو در مورد گریپ و یا عفونت روده ای ضد عفونی کننده خوبی است. برای درمان برونشیت مزمن مورد استفاده قرار می گیرد.
دم کرده آن که با جوشاندن ۳ برگ در یک لیوان تهیه می شود، تعریق ایجاد می کند و تب را کاهش می دهد.
دستمال خیس شده در دم کرده آن را روی قفسه سینه قرار دهید تا از عفونت های تنفسی، سرفه، سرماخوردگی و آنفلوآنزا رهایی پیدا کنید.
برای جلوگیری از تخمیر غذا در معده مفید است؛ دم کرده آن هضم غذا را آسان می سازد و گاز و نفخ معده را خارج می کند همچنین نوشیدن دو تا سه فنجان از شربت برگ بو قبل از غذا برای درمان بی اشتهایی مفید است. این گیاه را به غذاهای سنگین اضافه کنید یا دم کرده آن را بنوشید تا به هضم غذا کمک کند.
ماساژ دادن روغن طبیعی آن ورم و درد ایجاد شده از پیچ خوردگی، آرتروز، دردهای عمومی، سردرد و میگرن را تسکین می دهد.
چند قطره روغن آن را به شامپو بیفزایید تا از شوره سر رهایی پیدا کنید.
آنزیم های موجود در آن با شکستن پروتئین ها و کمک به هضم غذا، علایم اختلالات گوارشی را کاهش می دهد و ناراحتی معده را درمان می کند
استفاده از برگ بو در آشپزی
باید توجه داشت که برگ های خشکانده این درخت در آشپزی استفاده می شود و نه برگ های سبز آن، زیرا برگ های سبز ممکن است خواص منفی داشته باشند.
چنانچه برای طعم و عطر بخشیدن به غذا به ویژه غذاهای گوشتی و ماهی از این گیاه استفاده می کنید، لازم است برگ خشکیده آن را به صورت درسته و کامل در غذا بیندازید و پیش از سرو غذا آن را از ظرف خارج کنید؛ زیرا خوردن این برگ معمول نیست و دارای طعمی قوی است.
استفاده ی زیاد از این گیاه (بیش از چند برگ در غذا) ایجاد مسمومیت می کند.
از سوی دیگر خطر سقط جنین ناشی از مصرف این ادویه باعث شده تا زنان باردار از خوردن آن بر حذر شوند.