به گزارش
کمال مهر، روز دوم از چهارمین دور مذاکرات هستهای میان ایران کشورهای ۱+۵ در حالی آغاز شد که در ساعات پایانی روز گذشته(چهارشنبه)، نشست دوجانبه ظریف و اشتون، جهت نگارش پیسنویس توافق جامع هستهای، متوقف شده بود و بر خلاف قرارهای اولیه، به صبح روز پنج شنبه موکول شد.
علت لغو دیدار ظریف و اشتون از زبان خبرنگار العالم
خبرنگار شبکه “العالم”، صبح امروز در ارتباط زنده ویدئویی با استودیوی این شبکه در تهران علت لغو دیدار شب گذشته(چهار شنبه شب) کاترین آشتون و محمد جواد ظریف، را “سخت بودن موضع و اتخاذ تصمیمهای لازم برای نگارش متن توافقنامه” عنوان کرد.
تمام اینها در حالی است که تمرکز اصلی رسانههای بینالمللی و منطقهای در حال حاضر، به طور کامل متوجه وین و گفتگوهای محرمانه میان هیئتهای مذاکرهکننده ایرانی و غربی است.
در همین زمینه، سایت “رویترز”، تنها ۷ دقیقه قبل از برگزاری نشست دوجانبه اشتون و ظریف در روز گذشته با انتشار گزارشی مدعی شد “یافتههای ناظران سازمان ملل مبنی بر اینکه ممکن است ایران بر طراحی “بمب اتمی” کار کرده باشد، به تحریمهای شدید غرب علیه تهران کمک کرد تا در نهایت ایران مجبور شود به مذاکرات جدی روی بیاورد”.
به هر ترتیب، نشست دوجانبه ظریف و اشتون در ظهر پنجشنبه (امروز) از سر گرفته شد تا گمانهزنی رسانهها در خصوص آغاز فرایند نگارش متن جامع توافق هستهای میان ایران و غرب از سرگرفته شود.
۷ گام شفافسازی ایران و جوسازی چند رسانه مشخص
مذاکرات و گفتگوهای هیئتهای ایرانی در حالی بود که آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز پنجشنبه، از اعلام این خبر که آیا ایران در مهلت تعیین شده به تردیدها در مورد تحقیقات این کشور برای ساخت بمب اتمی پاسخ داده است یا خیر؛ خودداری کرد”.
گفتنی است؛ بر اساس توافق همکاری بین دو طرف که ماه نوامبر به دست آمد، ایران باید تا روز ۱۵ مه (امروز) برای از بین بردن نگرانیهای بینالمللی در خصوص برنامه هستهای جنجالی این کشور که غرب بیم دارد اهداف تسلیحاتی داشته باشد، ۷ گام شفافسازی بر میداشت.
اما در این میان، نشریه “والاستیرتژورنال”، در تحلیلی به قلم “دیوید آلبرت”، کارشناس مسائل هستهای آمریکا و بازرس سابق سازمان ملل، مطالبی را عنوان کرد که بسیار قابل تامل است؛ “با وجود انتظارهای زیادی که طرفهای مذاکرهکننده ایران در گفتگوهای وین دارند مبنی بر اینکه ایران شک و تردیدها را درباره فعالیتهای گذشته و احتمالا جاری در زمینه ساخت تسلیحات هستهای از بین ببرد، ایران تاکنون هیچگونه شفافسازی در این خصوص انجام نداده است”.
از سوی دیگر، روزنامه آمریکایی “یواسایتودی”، در گزارش مغرضانه مدعی شد “هرگونه توافقی، بازرسیها و نظارتها را افزایش خواهد داد، تعداد بازرسان در ایران و تعداد اماکنی که اجازه بازدید از آنها را خواهند داشت، نیز افزایش خواهد یافت؛ این اقدامات به طور چشمگیری احتمال دستیابی ایران به سلاحهای هستهای را کاهش خواهد داد”.
انتشار اخباری مبنی بر توقف فرایند تهیه پیشنویس
در حالی که ظریف و اشتون برای مدتی طولانی (بیش از ۳ ساعت) پشت درهای بسته به مذاکره درباره پیسنویس توافق جامع میپرداختند، در خارج از اتاقهای مذاکره و فضای رسانهای اخباری مبنی بر مشکلات جدی و موانع جدید بر سر راه تنظیم این توافق منشر میشد.
خبرنگار اعزامی باشگاه خبرنگاران به وین، در گزارش خود گفت “شب گذشته، هیئت ایرانی پیشنهاداتی را برای طرف غربی مطرح کرده و ۱+۵ نیز خواستار تعویق موقت مذاکرات و رایزنی با پایتختهای خود شدهاند”.
البته هیئتهای مذاکرهکننده پس از رایزنی با پایتختها به میز مذاکره بازگشتند اما اخباری مبنی بر چندصدایی این هیئتها در برابر ایران، به گوش میرسید.
عباس عراقچی، مذاکرهکننده ارشد کشورمان در این زمینه گفته است “ما خواستار یکصدایی و موضع واحد از سوی نمایندگان ۱+۵ در مذاکرات هستیم”.
از سوی دیگر، برخی از منابع دیپلماتیک تاکید کردهاند “بیش از ۱۳ مورد اختلافی میان هیئتهای مذاکرهکننده ایران و ۱+۵ وجود دارد”.
در این زمینه، خبرنگار شبکه العربیه، وابسته به آلسعود در وین، مدعی شد “مشکلات عدیدهای بر سر راه دستیابی به توافق هستهای فراگیر میان ایران و کشورهای ۱+۵ وجود دارد”.
این خبرنگار با ورود به جزئیات موارد اختلافی میان هیئتهای ایرانی و ۱+۵ افزود “طرفین به دنبال این هستند که درباره تاسیسات آب سنگین اراک به یک راه حل میانه دست پیدا کنند”.
اما پایگاه اینترنتی “اینترنشنال بیزینس تایمز”، در تحلیلی متفاوت نوشت “بوی اندکی از توافق و مصالحه در فضای وین به استشمام میرسد”.
گفتنی است؛ رویترز روز گذشته، در خبری ویژه، اظهارات یک مقام بلندپایه آمریکایی (که به نظر میرسید وندی شرمن باشد) را در خصوص ایران و مذاکرات هستهای منتشر کرد که بازتابهای زیادی داشت.
این سایت خبری، امروز در گزارشی جدید، ضمن بازنشر این مطالب، به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی مدعی شد “اینطور نیست که هیچ راهکاری برای اختلافات وجود ندارد، بلکه وجود دارد؛ اما رسیدن به آنها موضوع دیگری است”.
در ادامه این گزارش آمده است “برای رسیدن به یک توافق آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان از ایران خواهند خواست که با کاهش قابل توجه برنامه غنیسازی اورانیوم موافقت کند تا هرگونه خطر ساخت بمب اتمی از بین برود و از سوی دیگر ایران از آنها میخواهد که تحریمهای صنعت نفت را لغو کنند”.
“تلوزوین دولتی چین” در گزارشی مشابه رویترز، به تلاش ۶ قدرت جهانی برای محدود کردن برنامه هستهای ایران اشاره کرده و مدعی شد “با وجود برخی پیشرفتهای حاصل در گفتگوهای چند ماه اخیر، دیپلماتها میگویند همچنان اختلافهای جدی به قوت خود باقی است”.
در این میان و با وجود رویکردهای رسانهای مختلف به مسئله مذاکرات و گمانهزنیهای منابع رسمی و غیر رسمی از آنچه که در پشت درهای بسته، میان هیئتهای ایران و ۱+۵ رخ میدهد، رسانه العربیه باری دیگر به تلاش خود برای بینتیجه جلوه دادن مذاکرات و بعید بودن دتیابی طرفین به توافق جامع ادامه داد.
اصرار العربیه بر بینتیجه بودن مذاکرات
در همین زمینه، اینبار، خبرنگار “العربیه”، بدون ارائه مطالبی از محتوای مذاکرات، به طور کلی، ادامه مذکرات را بسیار مشکل توصیف کرده و مدعی شده است ” به نظر میرسد میان خواسته های ایران و کشورهای پنج به علاوه یک تفاوت بسیار زیادی وجود دارد”!
البته، واکنشهای افکار عمومی نسبت به احتمال وقوع مشکلات جدی در روند مذاکرات و تهیه پیشنویس توافق جامع هستهای به رسانهها و گمانهزنیهای آنان محدود نماند، چرا که “مایکل مان”، سخنگوی “کاترین اشتون” نیز در این زمینه در گفتگو با “خبرنگار الحدث” گفت “هیچ کسی نمیتواند دشواریها را کم اهمیت بداند، مسایل فنی و سیاسی در این باره مطرح است، اگر بخواهیم به طور خلاصه بگویم باید تاکید کنم ما پیشرفت خوبی داشتهایم و کارها به خوبی پیش میرود، اما هیچکسی نمیتواند حجم چالشهای پیشروی ما را کم اهمیت بداند”.
از سوی دیگر روزنامه واشنگتنپست در گزارشی ویژه، مسئلهای را مطرح کرد که بیش از هر چیز، نشان از نزدیک بودن خط مشی این رسانه به رویترز و العربیه داشت، چرا که نوشت “شکست را به آسانی میتوان تشخیص داد اما موفقیت کمتر به نظر می آید”.
هماکنون و در لحظه مخابره این خبر هیئتهای مذاکرهکننده در حال رایزنیهای داخلی هستند و بنا بر سخنان سخنگوی اشتون، مذاکرات تا فردا ادامه داشته و با برگزاری کنفرانس خبری ظریف و اشتون، به کار خود پایان خواهد داد.
انتهای پیام/