«کمال مهر»- «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷:۳۰ با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
رپورتاژ خبرگزاری دولت برای لیدر اصلاح‌طلبان
مردی که بیشترین تلاش را برای نظام اسلامی داشت!
خبرگزاری دولتی ایرنا، روز یکشنبه گذشته در لابه‌لای مطالب خود، طی یادداشتی، به دفاع از محمد خاتمی لیدر اصلاح‌طلبان پرداخت و او را مردی معرفی کرد که بیشترین تلاش را برای نظام اسلامی داشته است.
در یادداشت ایرنا می‌خوانیم:
آنچه این فرایند کاتالیزوری گفتگو را که نتیجه آن وحدت است با چالش مواجه می کند تعیین شرط و شروط برای آغاز است… شرط گذاری این روزهای افراد نزدیک به یک جریان خاص با آگاهی از میزان اثرگذاری رییس دولت اصلاحات در سیاست ایران، برای حضور پررنگ تر او، از نمونه این جنس شروط است که نه تنها برای آغاز گفتگو کمک کننده نیست بلکه به طریق اولی برهم زننده تمام تدارکات برای گفتگو خواهد بود.
این یادداشت می‌افزاید:
«سیدمحمد خاتمی به عنوان رییس اسبق قوه مجریه، نماینده پیشین مجلس و وزیر پیشین دولت در نظام جمهوری اسلامی از اثرگذارترین مردان سیاست ایران است که برای نظام بیشترین تلاش را کرده است. سوء تفاهمات ایجاد شده درباره او و جریان سیاسی متبوعش نیازی به شرط گذاری ندارد بلکه تنها نیازمند پذیرش دیگری و همدلی برای ایران است.»[۱]
*قبل از این و طی روزهای اخیر، محمدرضا خاتمی و یک عضو اصلاح‌طلب شورای شهر تهران نیز بر وقوع تقلّب در انتخابات سال ۸۸ تأکید کرده‌اند.[۲]
سعید حجاریان نیز طی روزهای اخیر از راهبرد اصلاح‌طلبان برای نافرمانی مدنی و حضور خیابانی خبر داد و تأکید کرد که در انتخابات‌های پیش رو، شرایط حادّی بروز خواهد کرد.[۳]
برخی معتقدند ستاد اصلاحات قصد به راه اندازی «فتنه اقتصادی» دارد و می‌خواهد با بزرگنمایی از مشکلات مردم؛ شعار براندازی نظام را سر بدهد.
***
شکوری‌راد: اغتشاشات دیماه ۹۶ می‌تواند کار نهادهای امنیتی یا اصولگرایان باشد!
«علی شکوری‌راد»، فعال اصلاح‌طلب و دبیر کل حزب اتحاد ملت به تازگی در یک میزدگرد در خبرگزاری دولتی ایرنا پیراموناغتشاشات دیماه ۹۶ گفته است:
ابعاد تظاهرات دی ماه خیلی بزرگ نبود اما فراگیر شدن آن نشان از بستری بود که تازه کشف شده بود. حاکمیت پذیرفت که اعتراض یک امر فراگیر ملی است اما به جای اینکه به آنها توجه کنند و بهره‌ای برای اصلاح رویکردها ببرند، خود را برای سرکوب آماده کرد.
او همچنین می‌افزاید:
در مورد اینکه اصل قضیه چی بود هنوز ابهاماتی وجود دارد؛ اصولگرایان فکر می کردند علیه روحانی حرکتی را آغاز می‌کنند بلکه منجر به سقوط دولت شود و کار از دست آنها خارج شد؟ از سوی دیگر اتحادی به صورت بین المللی علیه ایران وجود دارد، آنها دنبال این بودند یک جنبش اجتماعی علیه حاکمیت به وجود بیاورند؟ که شواهدی برای این هست. احتمال دیگر هم این است که نهادهای امنیتی زایمان نارس انجام دادند. یعنی احتمال می‌دادند در آینده یک اتفاقی بیافتد برای اینکه بتوانند راحت‌تر مهار کنند زودتر از موعد آن را شعله‌ور کردند.[۴]
*چهره‌های ستادی اصلاح‌طلب در روزهای اخیر بواسطه احساس تألم و شکست در خصوصی چرایی عدم وقوع رخدادهای فرانسه در کشور ایران، صحبت‌های عجیب و غریبی را درباره اغتشاشات دیماه ۹۶ بیان می‌کنند.
همچنین است که گویا شکوری‌راد در قبال اغتشاشات دیماه ۹۶ مشغول تجاهل‌العارف است و قصد ندارد حقیقت را به مردم بگوید.
حقیقتی که البته ما هیچ منعی برای بیان آن نداریم!
رخدادهای دیماه ۹۶، نتیجه طراحی اصلاح‌طلبان برای «فتنه اقتصادی» بود.
رخدادی که بر دو محور ناراضی‌سازی ذهنی و اصرار مدام بر حضور خیابانی استوار می‌شود و قرار است از دل آن شعار علیه نظام اسلامی به گوش برسد.
حکما آقای شکوری‌راد بخاطر دارد که سعید حجاریان در جریان تجمع برخی افراد برای تشییع یک خواننده جوان، آدرس خیابان را داد و به زعم خود در یک ماهیگیری سیاسی گفت: «موضوع فشار افکار عمومی است که باید ایجاد شود…همین مردم برای پاشایی به خیابان آمدند و حمایت کردند. باید برای دیگر خواسته‌ها هم فشار اجتماعی وارد کنند»[۵]
شکوری‌راد همچنین در مقابله پرونده قطور «سیاه‌نمایی» و «ناامیدی» اصلاح‌طلبان قرار دارد که چگونه با اینکه اثر تحریم‌ها بر اقتصاد کشور بیش از ۳۰ درصد نیست، در شرایط بیکاری بحرانی قرار نداریم، اتکای کشور به درآمد نفتی کم شده است و سطح رفاه عمومی و امید به زندگی افزایش یافته اما چیز دیگری به مردم گفتند.
آنها به مردم گفتند تحریم‌ها کشور را فلج کرده، استخوان مردم خرد شده، می‌رویم تا به سیاست نفت در برابر غذا برسیم، لشگر بیکاران در راه است! مردم گرسنه‌اند و غیره.
و در نتیجه جماعتی اندک که دچار شارژ روانی شده بودند، هیچ نسبتی با مشکل حادّ اقتصادی نداشتند و آدرس خیابان را هم از حجاریان گرفته بودند؛ به خیابان آمدند.
جالب آنکه طبق آمارهای ارائه شده، ۶۰ درصد از اغتشاشگران دیماه ۹۶ شاغل و ۷۰ درصد شعارهای آنها نیز سیاسی بوده است.
بدیهیست که در نتیجه پروژه اصلاح‌طلبان و قلب کردن فضا نیز جز همین نتیجه متصوّر نبود…
که افرادی به خیابان بیایند که شاغل هستند و موبایل هوشمند در جیب دارند اما ژست بیکاری مساوی با گرسنگی! گرفته‌اند تا نظام اسلامی را در یک «مدل اوکراینی» ساقط کنند.
و از همین رو بود که به جای اینکه این پروژه اصلاح‌طلبان چیزی شبیه به رخدادهای این روزهای فرانسه شود؛ تبدیل به فتنه شد. که شرکت‌کنندگانش حاضر به حمل پرچم کشور نبودند، تصویر سردار سلیمانی و پرچم ایران را آتش می‌زدند، بیشتر از اعتراض به دنبال تصویربرداری با موبایل بودند و شعارهایشان نیز نه اقتصادی که سیاسی بود!
دقیقا خلاف چیزی که در اعتراضات این روزهای فرانسه به صورت عمومی دیده می‌شود.
این خلاصه آن چیزی است که شکوری‌راد بایستی درباره تحلیل اغتشاشات دیماه ۹۶ به مردم می‌گفت اما نگفت و آنرا به اصولگرایان و نیروهای امنیتی ربط داد!
گفتنیست، برخی اصلاح‌طلبان تأکید کرده‌اند که اغتشاشات دیماه ۹۶، «پیش لرزه» بوده است.
***
سهم هر ایرانی از ثروت مرحوم هاشمی و از پرونده‌های فساد!
«علی ربیعی»، وزیر سابق کار و از فعالان اصلاح‌طلب، به تازگی طی اظهاراتی در یک همایش دانشگاهی با اشاره به چیزی که خود آنرا «پژوهش یکی از استادان دانشگاه» نامیده، گفته است: به طور سرانه هر ایرانی از فساد، ۱۰۰ هزار تومان از دست می‌دهد!
به گزارش روزنامه دولتی ایران، او همچنین اظهار کرد: فساد به دلیل ناهمسانی شناختی، تا پایین‌ترین لایه‌های جامعه نیز سرایت می‌کند!
همچنین محمد فاضلی (جامعه شناس نزدیک به جریان اصلاحات) نیز در این همایش گفته است:برخی
این سؤال را طرح می‌کنند که آیا فساد سیستماتیک در ایران وجود دارد، اگر فساد را به معنای متغیرهایی بگیریم که به صورت سیستماتیک فساد ایجاد می‌کند فساد سیستماتیک داریم اما اگر فساد سیستماتیک را به این معنا بگیریم که آیا افراد یا شبکه‌هایی هستند که به صورت نظام مند درگیر فساد هستند دستگاه‌های امنیتی در این باره می‌توانند داوری کنند اما مردم معتقدند که فساد نظام‌مند در کشور وجود دارد.[۶]
*متأسفانه چندیست که فضای سیاسی ایران به عرصه تاخت و تاز صحبت‌های غیر علمی و فاقد سند و مدرک برخی افراد تبدیل شده است.
در واقع اساساً مقوله فساد قابل اندازه‌گیری نیست. (مگر با شمارش و آنالیز محتوای پرونده‌هایی که به نهادهای قضایی یا امنیتی ارجاع می‌شود)
و جالب است که بحثی که به لحاظ علمی قابل اندازه‌گیری نیست و نهادهای جهانی هم آنرا از روی «ادراک» طبقه‌بندی می‌کنند؛ در یک محیط دانشگاهی مطرح می‌شود و یک وزیر سابق و یک استاد دانشگاه نیز صحبت‌های عجیب و غریبی را درباره آن مطرح می‌کنند.
این در حالی است که علی ربیعی به دلیل سابقه امنیتی خود حتماً این نکته را می‌داند که فساد در حکومت امام معصوم نیز رخ داده و اساساً گناه اصلی در مقوله فساد، نه وقوع آن که عدم برخورد با آن است.
در واقع از آنجا که فساد امری مرتبط با نفسانیت انسان‌هاست در هر موقع و مرتبتی امکان وقوع دارد اما گناه اصلی هنگامی اتفاق می‌افتد که حاکمیت جامعه عزمی برای مبارزه با فساد نداشته باشد و یا به تقویت آن بپردازد. (مثل اقدام ماکرون در فرانسه برای کاهش مالیات ثروتمندان و افزایش مالیات کم درآمدها)
فلذاست که ادعای ضرر ۱۰۰ هزار تومانی هر ایرانی بواسطه وقوع فساد، یک صحبت نادرست، مغلطه‌آمیز و نوستالژی حرف عوامانه «سهم ۵ هزار تومانی هر ایرانی از ثروت مرحوم هاشمی در دهه ۷۰» است.
در این باره همچنین لازم به اشاره است که در بحث پرونده‌های فساد اثبات شده و رسیدگی شده در قوه قضائیه نیز نوعاً ادراک درستی وجود ندارد.
مثلا در بحث «پرونده فساد ۳ هزار میلیاردی»، خیلی‌ها به غلط از آن با عنوان «اختلاس» یاد کردند و متأسفانه در میان کسانی از افراد جامعه این تلقی ایجاد شد که در پرونده مذکور، ۳ هزار میلیارد تومان برده و خورده شد!
اما این حرف و این تلقی درست نبود و شاکله اصلی این پرونده بر جابه‌جایی وام‌های بانکی بدون اخذ وثایق لازم بود.
به سخن دیگر اینکه از امثال آقای ربیعی انتظار است به جای حرف‌های فاقد پشتوانه علمی و عقلانی، حقایقی اینچنین را با مردم در میان بگذارند تا جامعه به کارآمدی آشکار نظام دلگرم‌تر شود نه اینکه رمیدگی شکل بگیرد.
در بحث فساد سیستمی نیز باید اشاره کرد که فساد سیستمی در ساز و کاری شکل می‌گیرد که امر فساد؛ اولاً قانونی باشد و ثانیا عزمی برای برخورد با آن نباشد. (دقیقاً شبیه به مثالی که درباره فرانسه به آن اشاره کردیم)
برخی معتقدند علت اصرارهای بی‌مبنای برخی چهره‌های جریان سیاسی خاص به شیوع فساد در ایران و تأکید بر مفسدنمایی از نظام جمهوری اسلامی ایران در راستای پروژه «فتنه اقتصادی» و ناراضی‌سازی ذهنی مردم از نظام اسلامی صورت می‌گیرد.
***
۱_ http://www.irna.ir/fa/News/83127473
۲_ mshrgh.ir/917800
۳_ mshrgh.ir/916832
۴_ http://www.irna.ir/fa/News/83127709
۵_ https://www.farsnews.com/news/13931127001604
۶_http://www.iran-newspaper.com/newspaper/item/492637