به گزارش کمال مهر، محمد اسماعیل اکبری در نشست خبری هفته پیشگیری از سرطان، رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با معرفی استان سرطان خیز کشور از اثبات علمی سرطان‌زای دکل‌های برق فشار قوی و هوای آلوده خبر داد و اظهار داشت: این بیماری تلخ‌ترین بیماری و همچنین بدترین مرگ را به همراه دارد بطوریکه سالانه ۸۵ هزار مورد جدید سرطان در کشور بروز می‌کند. بروز سرطان در بین زنان و مردان تقریباً مساوی است، اما میزان بروز این بیماری در مردان کمی بیشتر از زنان است؛ به طوری که میزان بروز سرطان در زنان ۴۴ درصد و در مردان ۵۵ درصد است. در مجموع بروز این بیماری در مردان ۱۳۲ در هر ۱۰۰ هزار نفر است و در زنان ۱۲۳ در هر ۱۰۰ هزار نفر است.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: بیشترین استان از نظر ابتلای زنان به سرطان، یزد و همچنین بیشترین استان از نظر ابتلای مردان، استان مرکزی است. همچنین سرطان سینه شایع‌ترین سرطان در زنان و پروستات شایع‌ترین سرطان در مردان است. سرطان معده نیز کشنده‌ترین سرطان است که البته میزان ابتلا به آن به دلیل مداخلات بهداشتی انجام شده در حال کاهش است. به دنبال اقدامات انجام شده، انتظار داریم طی ۱۰ سال آینده میزان بروز سرطان بالاتر از روند فعلی نباشد و تقریبا آمار مشابهی را شاهد باشیم.
اکبری افزود: پیش‌بینی می‌شود که در ۱۰ سال آینده ابتلا به سرطان روده و کلورکتال جایگزین سرطان پروستات در مردان و همچنین سرطان دهانه رحم و تخمدان، جایگزین سرطان سینه در زنان شود.
وی از کمک یکصد میلیارد تومانی خیرین برای ساخت بیمارستان شهدای تجریش خبر داد و افزود: همچنین بیمارستان دیگری نیز در یافت‌آباد به ارزش ۱۰۰ میلیارد تومان با کمک خیرین احداث خواهد شد که قطب درمان سرطان در جنوب تهران خواهد بود. مرکز خیریه‌ای را نیز در نوبنیاد طراحی کرده‌ایم.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان در ادامه تغذیه را در پیشگیری از سرطان بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: در تغذیه بیماران سرطانی، ضعیف‌ترین وضعیت را داریم. به این منظور طی سه سال گذشته اقداماتی را در جهت تدوین کتابی برای مردم و همچنین متخصصان انجام داده‌ایم و اکنون این کتاب‌ها به چاپ رسیده است.
اکبری برگزاری نهمین کنگره بین‌المللی سرطان پستان از هفتم تا نهم اسفند ماه را مورد اشاره قرار داد و گفت: حین برگزاری این کنگره، نخستین کنگره بین‌المللی رادیوتراپی حین عمل نیز برگزار می‌شود. همچنین چند اقدام تحقیقاتی در مورد دارو و دستگاه‌های مورد نیاز در درمان سرطان انجام شده است. کتاب «سرطان‌های زنان» مبتنی بر تحقیقات ملی در کشور نیز نوشته شده است. انتظار داریم که خیران از اقدامات تحقیقاتی و پژوهشی حمایت کنند.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره سونامی سرطان در کشور، گفت: بکار بردن اصطلاح «سونامی» برای سرطان اشتباه است، چرا که سونامی برای موضوعی به کار می‌رود که تا پیش از این نبوده، به یک باره می‌آید و می‌رود. این در حالی است که سرطان قبلاً زنگ زده و تمام ناقوس‌ها را به صدا درآورده‌اند و در آینده هم ادامه خواهد داشت. اما در مجموع باید گفت اینکه سال به سال بر میزان بروز سرطان‌ها افزوده می‌شود، صحیح است.
اکبری ادامه داد: می‌توان گفت که بیشترین رشد سرطان در جهان مربوط به ایران است. البته تاکید می‌کنم که میزان سرطان در حال حاضر در ایران کمتر از دنیا (یک پنجم) است. اما روند رو به رشد آن از تمام دنیا بیشتر است.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سن را مهم‌ترین علت بروز و افزایش سرطان خواند و گفت: سن به تنهایی ۷۰ درصد علت سرطان در کشور است چرا که سن امید به زندگی در کشور افزایش یافته است. بنابراین پیری خود عامل خطری برای سرطان است. همچنین از دیگر ریسک فاکتورها به عنوان عوامل خطر سرطان نام برده می‌شود.
وی نقش آلودگی هوا در بروز سرطان‌ها را اثبات شده خواند و گفت: سازمان جهانی بهداشت ۱۵ سال روی این مبحث کار کرد و نهایتاً در اکتبر سال ۲۰۱۳ اعلام کرد که آلودگی هوا سرطان‌زاست. بنابراین اکنون با یقین در این زمینه حرف می‌زنیم. ما نیز در انجام این تحقیقات پر تلاش بودیم و آن را انجام دادیم. به زودی به مردم نشان خواهیم داد که چه اتفاقی در این زمینه در کشور افتاده و چه میزان خطرناک است.
اکبری ادامه داد: مطالعه‌ای را بر روی افرادی که ۶ ماه از عمرشان را در چهار راه‌ها زندگی کرده‌اند، انجام دادیم. نتایج این مطالعات حاکی از آن است که «ژن» این افراد تغییر کرده است. پیش از این از آلودگی هوا در ایران تحت عنوان «آلودگی گازها» نام برده می‌شد که مهم‌ترین آنها «گاز CO» بود. در سال ۸۰ و ۸۲ با تولید بنزین بدون سرب تقریباً به طور کامل CO از متغیرهای آلوده کننده هوا حذف شد. بنابراین اگر بخواهیم در مورد آلودگی هوا راهکاری موثر را پیش بگیریم، این کار شدنی خواهد بود.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: در حال حاضر از ذرات معلق در هوا به عنوان مقصر اصلی آلودگی هوا نام برده می‌شود. یکی از تولیدکننده‌های این ذرات معلق، سوخت غیراستاندارد برای اتومبیل‌ها و نیروگاه‌هاست که به عنوان عامل اصلی این آلودگی مطرح هستند. به همین دلیل است که آلودگی هوا به یک باره در کشور فراگیر شد.
وی به مطالعه انجام شده در سال ۱۳۸۰ در زمینه پدیده آلودگی درون خانه‌ای اشاره کرد و گفت: در آن زمان این پدیده مهم‌ترین علت آلودگی هوا به ویژه در روستاها به دلیل وجود تنور در منازل و همچنین قالی‌بافی و … بود. اما اکنون آلودگی برون خانه‌ای جایگاه بسیار بزرگی در آلودگی هوا پیدا کرده است که البته راه‌حل آن نیز کار آسانی است.
اکبری در ادامه در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره تاثیر پارازیت‌ها و امواج ماهواره‌ای بر بروز سرطان، گفت: تاثیر امواج الکترومگنتیک بر روی بروز سرطان هیچ گاه اثبات نشده است. بنابراین هر چند امواج الکترو مغناطیس می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت داشته باشند، اما سرطان‌زا نیستند. این امواج یونیزان هستند که سرطان ایجاد می‌کنند.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره تاثیر دکل‌های برق فشار قوی بر بروز سرطان نیز گفت: بی‌تردید دکل‌های برق فشار قوی الکترون آزاد می‌کنند و خطرناک هستند. بر این اساس از نظر تئوری باید گفت که زندگی در اطراف دکل‌های برق فشار قوی می‌تواند از نظر ایجاد سرطان‌ها مشکل‌ساز باشد.
وی در ادامه گفت: عامل خطر ۶۰ درصد بیماری‌های سنین بلوغ به بالاتر، در سنین نوجوانی و پایین‌تر شکل می‌گیرد. در مجموع تقریبا میزان بروز سرطان کودکان در ایران مانند دنیاست. اما میزان مرگ و میر آن در ایران بیشتر از دنیاست.
اکبری ادامه داد: ۱۸ درصد سرطان‌ها در کشور مربوط به سرطان‌های کودکان است. همچنین حدود ۵۰ درصد سرطان‌های کودکان به مرگ می‌انجامد. این در حالی است که این آمار در در دنیا حدود ۳۰ درصد است.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: سال گذشته حدود ۴۱ هزار ایرانی به دلیل سرطان جان خود را از دست دادند. باید گفت که سرطان بیماری ژنتیکی نیست اما هیچ سرطانی بدون عامل ژنتیک اتفاق نمی‌افتد.
وی با اشاره به تاثیر سبک زندگی و مسائل خلقی و رفتاری در بروز بیماری‌ها و از جمله سرطان، گفت: اندیشه شما و اینکه چطور زندگی می‌کنید، در زندگی آینده‌تان تاثیر دارد. مباحث روان شناختی در بهبود بیماری سرطان تاثیر بسزایی دارد؛ به طوری که تحقیقات نشان داده است برگزاری کلاس‌های روان درمانی برای بیماران بسیار مفید بوده و بیان ژنی آنها را تغییر داده است. به دنبال اقدامات انجام شده در این زمینه شاید بتوانیم در سال آینده ژن عامل معنویت درمانی را معرفی کنیم.
اکبری در ادامه سرطان را پیچیده‌ترین و گران‌ترین بیماری خواند و افزود: سالانه ۶ میلیارد دلار هزینه مستقیم درمان سرطان است. البته هزینه‌های جانبی آن بسیار بیشتر از این میزان است. تحقیقات ما نشان داده که در سرطان به طور متوسط ۸۰ درصد هزینه‌ها از جیب بیماران پرداخت می‌شود. این اعداد و ارقام، اعداد و ارقام وحشتناکی است.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان ادامه داد: تقریباً ۴.۶ درصد بیماران که به حوزه سلامت مراجعه می‌کنند، به دلیل بیماری‌شان زیر خط فقر می‌روند. همچنین ۱۰ درصد بیماران مراجعه‌کننده به حوزه سلامت، به دلیل هزینه‌های درمان، به شرایط فلاکت‌بار اقتصادی دچار می‌شوند. این در حالی است که این آمار و ارقام در مورد سرطان‌ها دو برابر است.
وی با بیان اینکه هیچ بیماری را نداریم که به اندازه سرطان بر روی آن تحقیق انجام شده است، مسائل اقتصادی سرطان و سوء استفاده‌های برخی شرکت‌های دارویی را مورد اشاره قرار داد و گفت: هیچ بیماری وجود ندارد که به اندازه سرطان بتوان مردم را در آن فریب داد؛ به طوری که بزرگترین شرکت‌های دارویی دنیا به دنبال جابجا کردن یک کربن و ارائه یک داروی جدید با تبلیغات فراوان هستند چرا که فرد برای درمان بیماری خود عجله دارد و در مقابل هر داروی جدیدی ممکن است مستاصل شود. به همین دلیل باید مردم آگاه باشند و در رابطه با مسائل مختلف این بیماری اطلاعات لازم را داشته باشند.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: سرطان خانمان برانداز است و به همین دلیل نیازمند کار حاکمیتی است. برای تغییر هر رفتاری، نیازمند علم عملیاتی، علم کارشناسی و علم ادراکی هستیم. ما در زمینه سرطان از نظر علم و نیروی متخصص کمبودی نداریم. بزرگترین معضل ما در این زمینه اعتقاد سیاستمداران است. سیاستمداران باید توانمند شوند و بدانند که با اقدامات و راهکارهای ساده می‌توان بروز بیماری‌های غیرواگیر را تا حد چشمگیری کاهش داد.
اکبری در ادامه درباره دستگاه‌های رادیوتراپی در کشور، گفت: رادیوتراپی هنوز در کشور محدود است. در این زمینه کشور با محدودیت روبروست؛ به طوری که حداقل ۳۰ درصد کمبود داریم. یکی از راه‌حل‌های این موضوع، رادیوتراپی حین عمل است که در این باره پیشنهادهایمان را ارائه داده‌ایم.
وی در پایان با تشکر از خیرین سلامت، به ویژه بابت حمایت از تحقیقات و پژوهش‌های پزشکی، خاطرنشان کرد: با کمک خیرین سال آینده به حدود ۷۰ نفر از متخصصان که در زمینه سرطان تحقیقاتی را انجام داده‌اند، جایزه اهدا خواهد شد. همچنین ۷۰۰ نفر از بیماران سرطانی با یک همراه به قید قرعه و ۷۰ نفر دیگر نیز ۱۳ رجب به مشهد اعزام می‌شوند.