کمال مهر: یارانه ها قرار است سال بعد شکل و شمایل جدیدی پیدا کنند. مهمترین بخش تغییر نحوه پرداخت یارانه ها این است که دیگر ثروتمندان یارانه نمی گیرند و از آنها خواسته شده تا داوطلبانه انصراف بدهند.
حالا در اقدامی نمادین رییس جمهور از دریافت یارانه انصراف داده تا آغازگر این کار باشد و دیگران را نیز به انصراف ترغیب کند.
با بررسی بودجه ۹۳ ، تصمیم های جدیدی برای یارانه ها گرفته می شود. تصویب افزایش قیمت بنزین و تغییر روش پرداخت یارانه ها مهمترین خبرهایی است که این روزها مردم در این باره شنیده اند.
همه یارانه نمی گیرند
دیروز اعضای کمیسیون تلفیق بودجه ۱۳۹۳ ، اعلام کردند که یارانه نقدی فقط به خانوارهای نیازمند تعلق می گیرد و در صورتی که خانواده ای بالای از خط درآمدی تعیین شده یارانه نقدی دریافت کرده باشد، جریمه می شود.
در واقع یارانه نقدی فقط به سرپرست خانواده های نیازمندی پرداخت خواهد شد که مجموع درآمد آنها کمتر از رقم تعیین شده باشد که البته این رقم را دولت بر اساس شرایط اقتصادی، تورم و درآمد خانواده تعیین می شود.
پیش از این هم از ثروتمندان جامعه خواسته شده بود که به صورت داوطلبانه از دریافت یارانه انصراف دهند تا کار به جریمه نکشد و برای تبلیغ این کار رئیس جمهور در اقدامی نمادین، از دریافت یارانه نقدی انصراف داد تا کمپن داوطلبانه انصراف از دریافت یارانه، کار خود را آغاز کند. این کمپین با مدیریت مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور فعالیت می کند و حالا باید دید پس از رئیس جمهور، چه کسانی به این کمپین می پیوندند.
مدتی پیش یکی از نمایندگان مجلس اعلام کرده بود که ۱۵۰ نماینده مجلس یارانه می گیرند و از آنها خواسته بود به صورت داوطلبانه یارانه خود را قطع کنند و انتظار می رود این نماینده ها اعضای بعدی کمپین داوطلبانه انصراف از دریافت یارانه باشند.
در جلسه امروز شورای شهر تهران هم دانشور، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران از همکاران خود خواست به کمپین انصراف از دریافت یارانه ها بپیوندد. دانشور گفت: «امروز این کمپین تشکیل شده و آقای رئیس جمهور نیز به عنوان اولین فردی است که به این کمپین پیوسته. لذا از همکاران عضو شورا می خواهیم با پیوستن به این کمپین، دولت را در مراحل آینده یاری کنند.»
با وجود این اظهار نظرها یک منبع نزدیک به دفتر رییس جمهوری این خبر را تکذیب کرد و گفت:«آقای روحانی از آغاز اجرای قانون هدفمندی یارانه ها از پر کردن فرم های مربوطه و دریافت یارانه خودداری کرد و انتشار خبری مبنی بر این که ایشان اکنون از دریافت یارانه انصراف داده است از اساس کذب است.»
اواخر ماه دی غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران هم از ثروتمندان و به خصوص فعالان اقتصادی خواسته بود برای کمک به تولید کشور، از دریافت یارانه نقدی خود به صورت داوطلبانه انصراف دهند تا دولت توان بیشتری برای حمایت از تولید کشور در اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها داشته باشد. به گفته او اعضای برخی اتاق های بازرگانی شهرستانهای کشور به صورت داوطلبانه از دریافت یارانه نقدی انصراف داده اند.
پس از اعلام این خبرها شایعه شده بود که سرپرستان خانوار باید دوباره برای گرفتن یارانه ثبت نام کنند اما غلامعلی جعفرزاده نماینده مردم رشت و عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه گفت که نیازی به ثبت‌نام مجدد سرپرستان خانوار در سامانه هدفمندی برای دریافت یارانه در سال ۹۳ نیست.
یارانه افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی دوبرابر می شود
احمد توکلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی ،در یک برنامه تلویزیون تقریبا از تبصره هدفمندی یارانه های دولت یازدهم انتقاد کرد و گفت:«در ابتدا تصور می‌شد دولت یازدهم در هدفمندی یارانه‌ها عاقلانه‌تر عمل کند اما اکنون تبصره هدفمندی دولت که به مجلس ارائه شده تفاوتی با رویه دولت قبلی ندارد.
به گفته توکلی اصرار مجلس بر این است که سه ماه اول سال آینده پرداخت یارانه‌ها به‌شکل فعلی ادامه داشته باشد تا دولت تبصره‌ای را برای اصلاح بیاورد و البته به دولت این اجازه داده شده تا با بررسی گردش مالی افراد، ثروتمندان را شناسایی کند. مسئله ای که مدتی پیش هم مطرح شده بود اما خیلی ها آن را ورود به حریم خصوصی افراد می دانستند اما توکلی می گوید:« ورود دولت برای بررسی گردش مالی افراد ورود به حریم خصوصی تلقی نمی‌شود.هیچ‌کجای دنیا چنین دیدگاهی وجود ندارد. زندگی خصوصی افراد زمانی است که قصد افشای آن را داشته باشیم اما این بررسی ورود به زندگی خصوصی به حساب نمی‌آید.»
آنطور که پیداست با تصمیم های جدید ، یارانه کسانی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند قطع می شود که به گفته توکلی حدود ۲۴ تا ۲۵ میلیون نفر از این طریق حذف می‌شوند. در عوض بر اساس مصوبه جدید، از سال آینده قرار است یارانه افرادی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند ۸۰ هزار تومان شود یعنی دو برابر یارانه دریافت کنند.
یارانه برای بیکاران
برای یارانه ها تصمیم های دیگری هم گرفته شده است. مثل اینکه به گفته حاجی دلیگانی، ۲ هزار میلیارد تومان از درآمدهای هدفمندی یارانه ها صرف بیمه بیکاری می شود. از طرفی برای انضباط مالی بیشتر در بودجه مقرر شد دولت از محل اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، تنها ۱۰ درصد در بخش درآمدی و هزینه ای می تواند جابه جایی داشته باشد.
از طرفی براساس بندهای تصویب شده در تبصره ۲۱ ، دولت اجازه افزایش ۳۳ درصدی قیمت حامل های انرژی را دارد و این اختیار را دارد که انتخاب کند کدام حامل به چه میزان افزایش قیمت داشته باشد.که البته گمانه زنی ها نشان می دهد که بنزین حاملی است که گران می شود.
مسئله ای که نگرانی مردم را در پی داشته است. احمد توکلی نماینده مجلس هم تایید کرده است که با این کار به مردم و بنگاه ها فشار می آید اما تاکید هم کرده که مردم باید خود را برای شرایط گذار آماده کنند!
او گفته است:«با افزایش قیمت حامل‌های انرژی میزان یارانه افزایش پیدا نمی کند و به همین دلیل ما تأکید داریم که اجرای این روش بازنگری شود. در حال حاضر وسط مسیر هستیم، نمی‌توانیم برگشت کنیم، باید با حوصله و صبر در این مدت ۵ ماه یعنی تا پایان خرداد دولت و مجلس برای اصلاح قانون همت کنند.»
به این ترتیب مردم در سال ۹۳ باید منتظر اتفاقات جدیدی در حوزه یارانه های نقدی باشند. اتفاقاتی که در واقع آغاز گر اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌هاست که مسئولیت آن از سوی حسن روحانی به محمد شریعتمداری معاونت اجرایی ریاست جمهور سپرده شده است.
مجله مهر