به گزارش گروه سیاسی«کمال مهر»؛ “سعید اوحدی” رئیس سازمان حج و زیارت با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری امشب یکشنبه ۹ خرداد به بررسی موضوع سیاسی کاری عربستان در مراسم حج و تبعات آن برای جهان اسلام پرداخت.
وی در ابتدای این بحث به فرآیند مذاکرات برگزاری حج امسال با سعودی ها اشاره کرد و گفت: در مجموع در طول مذاکرات این دور از برگزاری حج امسال بیش از ۱۱ مورد کشور عربستان محدودیت هایی در تفاهم نامه پیشنهادی خود تصویب کرده بود که در سال های قبل این موضوعات مطرح نشده بود.
**به سعودی ها اعلام کردیم برای تضمین عدم تکرار فاجعه منا دغدغه جدی داریم
اوحدی با بیان اینکه دور اول مذاکرات با سه ماه تاخیر در ۲۶ فرویدن اتفاق افتاد اظهار داشت: در آن جلسه به صورت شفاف خواسته های جمهوری اسلامی ایران را به هیئت مذاکره کننده سعودی اعلام کردیم و عنوان داشتیم که سال گذشته فاجعه بسیار عظیمی را به عنوان اتفاق بی سابقه در طول تاریخ حج داشتیم و سبب شد ۸ هزار زائر دنیای اسلام مظلومانه به شهادت برسند و قربانی سوتدبیر، سومدیریت و قصور در ارائه خدمات شدند که متاسفانه پاسخی از طرف دولت عربستان اعلام نشد.
رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه ۱۱ مورد محدودیتی که عربستان سعودی در تفاهم نامه پیشنهادی خود به آن اشاره داشتند به هیچ وجه قابل پذیرش نیست گفت: دو مورد این محدودیت ها موضوع عدم استفاده زائرین ما از ناوگان حمل و نقل هوایی کشور و دیگری موضوع ویزا بود.
وی تصریح کرد: معمولا در سنوات گذشته همیشه روال بر این بود که در مذاکرات مباحث، دغدغه ها و پیشنهادات دو طرف مطرح می شد و نهایتا جمع بندی آن تفاهم نامه دو طرفه ای بود که با موافقت طرفین به امضا می رسید ولی امسال دور اول مذاکرات در ۲۶ فروردین با سه ماه تاخیر اتفاق افتاد و بعد از مذاکرات اولیه و پذیرش مطالبات و خواسته های ما به برخی از مطالبات به دلیل فاجعه تلخ حادثه سقوط جرثقیل و رفتار غیراسلامی سعودی ها در فرودگاه جده بود ما پیشنهادات خود را به طرف سعودی اعلام کردیم که مردم ما دغدغه منطقی و جدی در این ارتباط دارند و ابهام جدی این است که عربستان چه تمهیداتی را برای حج فراهم کرده تا شاهد تکرار اتفاقات سال گذشته نباشیم.
اوحدی بیان داشت: در هیئت های کارشناسی نیز تفاهم شد که ۱۱ بند منفی محدودسازی زائرین ایرانی برداشته شود و پیشنهادات ما به جای آن لحاظ شود در چنین شرایطی تفاهم نامه پیشنهادی را آوردند ما با تفاهم نامه ای مواجه شدیم که روح حاکم بر آن همانند تفاهم نامه سال گذشته نبود بلکه تفاهم نامه یک طرفه ای بود که بندها را به صورت ابلاغی در یک فضای تحکمی مطرح می کرد که می بایست اجرا می شد.
رئیس سازمان حج و زیارت بیان داشت: ما به طرف سعودی اعلام کردیم اگر اعتقاد داریم حج باید از روابط سیاسی جدا شود چرا حج را سیاسی کردید؟ و چرا امسال که قطع روابط سیاسی ایجاد شده باید یک تفاهم نامه یک طرفه ای با سه ماه تاخیر اعلام کنیم لذا ما روی دو سه مورد متمرکز شدیم که در اولین موضوع اعلام کردیم عزت و کرامت زائرین ایرانی حکم می کند که از امکانات ناوگان حمل و نقل داخلی خودش استفاده کند و طرف سعودی نیز می تواند از آن میزان سهمیه ای که دارد استفاده کند.
وی بیان داشت: مذاکرات در حول این موضوع سه ساعت و نیم به طول کشید تا بتوانیم طرف سعودی را قانع کنیم که امکان انتقال زائرین ما با استفاده از ناوگان حمل و نقل داخلی فراهم شود که آنها نهایتا بعد از سه ساعت و نیم آن متن را پذیرفتند و کپی جدیدی را از متن پیشنهادی که لحاظ کرده بودند به ما دادند و در خصوص ویزا هم به صراحت اعلام کردند می بایست با وزارت خارجه شان هماهنگ کنند و تاکید کردند وزارت خارجه عربستان هیچ راهکاری برای ویزا به زائران ایرانی تا آن مقطع نداشته است.
**اراده جدی در دستگاه های عربستان برای عدم پذیرش زائران ایرانی وجود داشت
اوحدی با بیان اینکه همه این مسائل بیانگر این بود که یک اراده جدی در دستگاه های عربستان برای عدم پذیرش زائران ایرانی وجود داشت خاطر نشان ساخت: سعودی ها با این روال و سناریوی گرفتن وقت و خرید زمان بتوانند برای امضای تفاهم نامه ایجاد مانع کنند.
رئیس سازمان حج و زیارت در ادامه به بندهای دیگری که عربستان سعودی در این تفاهم نامه مطرح کرده بود اشاره کرد و گفت: از بندهای دیگر تفاهم نامه این بود که آنها اعلام کرده بودند که در مسیرهای حرکت زائرین نصب پرچم های کشورمان ممنوع باشد و اقدام دولت عربستان محدودیتی بود که فقط برای جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته شده بود که این موضوع نشان دهنده این است که عربستان سعودی با یک عینک ذره بینی به موضوع حج با رویکرد سیاسی به موضوع حج جمهوری اسلامی ایران نگاه می کند.
وی بیان داشت: از دیگر محدودیت هایی که سعودی ها اعلام کرده بودند این بود که جمهوری اسلامی ایران تعداد درمانگاه هایی که می تواند مستقر کند به این صورت است که به طور مثال سه درمانگاه در مدینه و چهار درمانگاه در مکه مکرمه داشته باشد در صورتی که ما در سال قبل ۱۲ درمانگاه داشتیم و حتی داروهای زائرین ایرانی را نیز خودمان تامین می کردیم. هم چنین از دیگر محدودیت ها این بود که طرف سعودی اعلام کرده بود باید اسامی بعثه مقام معظم رهبری و اسامی مسئولین سازمان حج و زیارت با پست اجرایی و سوابقشان را به آنها معرفی کنند.
وی در ادامه برنامه با اشاره به مچ بند زائران گفت: این مچ بند به گونه ای طراحی شده بود که تمامی اطلاعات لازم پیرامون سفر و خود زائران را می توانستیم در آن مشاهده کنیم اما دولت عربستان اعلام کرد که مچ بند ایرانی را قبول ندارد و اجازه ورود آن را نمی دهد.
اوحدی با اشاره به وجود محدودیت های مختلف ادامه داد: این محدودیت ها بیانگر عدم اراده جدی از سوی عربستان سعودی است.
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه وزیر حج عربستان در مسائل اجرایی منطقی برای پاسخگویی نداشت عنوان کرد: جمهوری اسلامی اعلام کرد که در مسیر رمی جمرات باید چادرهای امداد و مرکز پزشکی مستقر باشد اما
عربستان اعلام کرد که مانع از این اقدام می شود.
وی با بیان اینکه باید در فضای مشورتی توسعه خدمات را برای زائران فراهم می کردیم گفت: فرآیند صدور ویزای الکترونیک پیچیده است به طوری که باید یک ماه وقت می گذاشتیم تا بتوانیم ۲۰ قرارداد شامل مسکن، حمل و نقل و آشپزخانه مرکزی را انعقاد کنیم.
** سعودی ها اعلام کردند که ایرانی ها حق برگزاری هیچ مراسمی را در محل اقامت خود ندارند
اوحدی با بیان اینکه سعودی ها اعلام کردند که ایرانی ها حق برگزاری هیچ مراسمی را در محل اقامت خود ندارند افزود: عدم انسجام و هماهنگی بین دستگاه های سعودی کاملا مشخص بود.
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه این ناهماهنگی ما را به سمت کندی پیشرفت مذاکرات می رساند ادامه داد: سال گذشته کنسولگری و سفارت خانه مان را در عربستان داشتیم به طوری که مجوز اعزام هشت نفر از وزارت امور خارجه به عربستان را گرفته بودیم.
اوحدی گفت: قرار بود ۸ نفر کارکنان وزارت خارجه را برای تقویت امکانات کنسولی به عربستان اعزام کنیم اما این در حالی بود که تنها ۵ ویزا صادر شد.
**سال گذشته ۴۰ مورد دستگیری به بهانه های واهی در مسجد الحرام و بقیع بود
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه باید از حقوق زائر دفاع کرد افزود: سال گذشته ۴۰ مورد دستگیری در بقیع و مسجد الحرام به بهانه های واهی صورت گرفته بود.
وی با اشاره به اینکه امکانات کنسولی تامینی برای امنیت زائر است افزود: در مجموع امسال دو دور مذاکره داشتیم تا بتوانیم برای انجام فریضه حج به نتیجه برسیم اما این در حالی بود که شاهد کارشکنی عربستان بودیم.
اوحدی با اشاره به اینکه در طی مذاکرات موضوع دعای کمیل مطرح شد و ما اعلام کردیم که مشکل عربستان دعای کمیل نیست گفت: تمام دعاهای کمیل با مجوز عربستان برگزار شد این در حالی بود که آنها دائما مانع تراشی می کردند و مذاکرات را ۵ ماه به تاخیر انداختند.
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه در خصوص تامین امنیت زائر تاکید کردیم اظهارداشت: باید چادر امداد پزشکی در مسیرهای پرتردد احداث می شد که با این امر هم مخالفت کردند.
** وزیر حج عربستان اعلام کرد برای مذاکره با ایران اختیار کافی ندارد
وی با اشاره به اینکه حج فریضه واجب است و کسی نمی تواند صد راه زائر شود گفت: وزیر حج عربستان اعلام کرد برای مذاکره با ایران اختیار کافی ندارد.
اوحدی با اشاره به اینکه در مذاکرات دور اول به این جمع بندی رسیدیم که فضا را توام با آرامش کنیم بیان کرد: باید نگرانی زدایی را بین زائران تقویت می کردیم.
**از ۱۷ هزار زائر ۶ هزار نفر انصراف دادند
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه امسال ۱۷ هزار زائر اقدام به ثبت نام کردند که از این میان ۶ هزار نفر انصراف دادند گفت: با وزیر حج عربستان به جمع بندی رسیدیم که حج جنگ روانی در عربستان علیه ایران صورت گرفته است این در حالی است که باید فضا را برای موسم حج تلطیف می کردیم.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه در دور اول مقامات سعودی هدف سیاسی را در پذیرایی و استقبال از هیئت ایرانی رعایت نکردند ادامه داد: در سال های گذشته شاهد رعایت نشدن چنین مواردی بودیم.
اوحدی با اشاره به اینکه یکی از دلایل اصلی افزایش شهدای منا عدم رسیدگی به مجروحین بود گفت: امکان احیای مجروحین در این حادثه وجود نداشت این در حالی است که ما توانستیم ۶۰۰ زائر از کشورهای مختلف را نجات دهیم.
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به عدم هماهنگی در میان دستگاه های عربستان گفت: سردرگمی ناشی از اراده جدی برای عدم پذیرش زائر وجود داشت که متاسفانه پشتیبانی برخی از دستگاه های سعودی را در حوادث اخیر فاجعه منا شاهد بودیم.
وی با اشاره به اینکه مقامات سعودی به دور از اخلاق اسلامی در فرودگاه ها عمل کردند ادامه داد: آنها با قرآنهای زائرین ایرانی بی حرمتی می کردند.
اوحدی با اشاره به اینکه سال گذشته بیش از ۱۵۰ لب تاب را توقیف کردند گفت: این چه پذیرایی از زائران خانه خدا است که حتی به وسایل شخصی آنها تعرض می کنند لذا این توهین را نمی توان قبول کرد.
رئیس سازمان حج و زیارت در پاسخ به سوال دیگری پیرامون حقوقی حادثه منا بیان کرد: رهبر معظم انقلاب بر زنده نگه داشتن فاجعه منا تاکید فراوانی دارند و از سوی دیگر ایشان تاکید فرمودند که دستگاه های دیپلماتیک باید پیگیر حقوقی
فاجعه منا باشند.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه برای سال آینده چه پیش بینی برای اعزام زائران خانه خدا دارید گفت: دادستان کل کشور اقدامات حقوقی پیرامون فاجعه منا انجام داده لذا جلسات کارشناسی متعددی پیرامون این مسئله تشکیل و مستندات حقوقی جمع آوری شد.
اوحدی با اشاره به اینکه نمی توان حق شرعی زائران را سلب کرد گفت: وظیفه و ماموریت ذاتی ما پشتیبانی و دفاع از تحقق احکام شرعی است لذا برای حج سال آینده هم پیگیر خواهیم بود تا این حق اقامه پیدا کند و از سوی دیگر نیز پیگیر سهمیه محروم شدگان زائران امسال هستیم.
آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری مدیر حوزه های علمیه کشور طی گفت و گوی زنده تلفنی در پاسخ به سوال مجری پیرامون عکس العمل حوزه های علمیه در مورد کارشکنی عربستان پیرامون موضوع حج چیست گفت: باید عزت و کرامت زائران خانه خدا به تمام معنا حفظ شود لذا مقامات ایرانی طی دو ملاقات با مسئولین عربستان تلاش کردند تا زائران امسال هم بتوانند توفیق زیارت خانه خدا را داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه تلاش عزیزانمان برای بار دوم به این دلیل بود که کوتاهی از ناحیه آنها صورت نگرفته باشد افزود: متاسفانه سعودی ها مانع ورود زائران ایرانی برای انجام فریضه حج شدند.
**اقدامات آل سعود مصداق آیه قرآن در ممانعت از ورود زائران به مسجد الحرام است
آیت الله محمدعلی تسخیری مشاور رهبر انقلاب درامور جهان اسلام نیز هم چنین در ادامه برنامه با اشاره به کارشکنی عربستان گفت: کار آل سعود همانند کارهای کفار مکه است که سد راه افراد مومن برای زیارت خانه خدا شدند.
وی با تاکید براینکه اقدامات آل سعود مصداق آیات سوره انفال در ممانعت از ورود زائران به مسجد الحرام است بیان کرد: مشرکین مستحق عذاب الهی هستند زیرا مانع رسیدن مردم به مسجد الحرام می شوند بنابراین با توجه به کارشکنی عربستان امسال حج واجب نیست.
الهام امین زاده معاون حقوقی رئیس جمهور در ادامه برنامه طی گفت و گوی زنده تلفنی گفت: عربستان هیچ تضمینی برای مناسک حج نداده لذا برای پیگیری حقوقی این مسئله تقسیم کار بین وزارت کشور، سازمان حج و زیارت، وزارت امور خارجه، معاونت حقوقی ریاست جمهوری و وزارت اطلاعات صورت گرفت.
وی با اشاره به اینکه این تقسیم کار انجام شد تا بتوانیم مستندسازیهای لازم را انجام دهیم افزود: در این رابطه جلسات متعددی را با حقوقدانان برگزار کردیم تا بتوانیم به نتیجه مشخصی برسیم لذا اسناد ایران و عربستان را مورد بررسی قرار دادیم به طوری که قرار بود مناسک حج امسال انجام شود و اقدامات حقوقی به موازات آن صورت گیرد.
امین زاده با اشاره به اینکه باید سازمان کنفرانس اسلامی، اتحادیه عرب و کشورهایی که درگیر موضوع حج هستند پیگیر فاجعه منا باشد گفت: باید نظارت بین المللی در حج صورت گیرد.
انتهای پیام/