گروه اقتصاد «کمال مهر» – گرچه تاکنون بارها محمدجواد ظریف در اظهار نظرهای خود از عدم دخالت وزارت خارجه در سایر امور سخن گفته است اما آنچه طی روزهای اخیر از عملکرد او مشخص است، دور تازهای از تلاشها برای تاثیرگذاری بر روندهای قانونی کشور از طریق جریانسازی رسانهای و هزینهسازی برای نظام است.
در ادامه چند نمونه از جدیدترین تلاشهای ظریف برای پیوستن ایران به قراردادهای بینالمللی که در صورت بیتوجهی میتواند تبعات زیادی برای کشور داشته باشد را بررسی میکنیم.
تهمت به ایران؛ کمک به FATF
یکی از اتهاماتی که بارها توسط مقامات کارگروه اقدام مالی متوجه ایران شده و براساس آن نیز تاکنون ما را در لیست سیاه خود قرار دادند، وجود حجم عظیمی از پولشویی در اقتصاد کشور بود.
این ادعا که در ایران حجم عظیمی از پولشویی اتفاق میافتد هیچگاه نتوانست بطور واقعی و مستند مورد قبول کارشناسان و مجموعههای رصدی اقتصاد ایران قرار گیرد و سازمانهای بینالمللی نیز به واسطه عدم دسترسی به تراکنشهای مالی کشور، تنها به بیان اتهامات در این خصوص بسنده کرده و هیچگاه نمونه عینی از آن را طرح نکردند.
اما برخلاف انتظار همه نخبگان، اخیرا محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه که براساس قواعد دیپلماتیک باید بیشترین دقت را در ادبیات خود داشته باشد،با تایید اتهامات قبلی برخی دشمنان در وجود پولشوییهای عظیم در کشور، از رقم نجومی ۳۰ هزار میلیاردی به عنوان تنها یک قلم از این فساد مالی در ایران خبر داد.
البته ظریف هیچ سند و اطلاعات بیشتری درباره این ادعا و در واقع تهمت خود به کشور منتشر نکرد که این مسئله خود جای پیگیری دارد اما آنچه مشخص است، وی در ادامه این ادعاها، تلویحا منتقدان پیوستن ایران به FATF را کسانی دانست که از پولشویی نفع برده و برای بخطر نیفتادن منافع خود علیه مخالف توافق هستند.
این سخنان ظریف در حالی مطرح میشود که به تازگی نهادهای بینالمللی همچون بازل که تا پیش از این به دلیل کمبود اطلاعات از سیستم اقتصادی کشور، ایران را در صدر لیست پولشویی جهان قرار داده بودند پس از دسترسی به اطلاعات مالی و همچنین همکاری سازوکارهای اقتصادی ایران نه تنها اطلاعات خود را برای سال جاری اصلاح کردند که انتشارات سال قبل خود را هم که نشان از صدرنشینی ایران در پولشویی داشت نیز تغییر دادند.
اصرار مشکوک برای پیوستن به توافق پاریس
از دیگر اقدامات چند وقت اخیر وزیر خارجه که نمونههایی از تلاش برای پیوستن به توافقات خارجی به بهانه از بین بردن بهانهها علیه ایران است میتوان به ارسال نامه ظریف به روحانی برای تسریع در عضویت ایران در توافق آب و هوایی پاریس اشاره کرد.
ظریف در این نامه از روحانی خواسته با توجه به اینکه ممکن است نپیوستن به این توافق در آینده برای کشور پیامدهایی در برداشته باشد پس بهانه را از کشورهای دیگر گرفته و به این توافق بپیوندیم.در این نامه آمده است:
«شورای امنیت عملاً به موضوع تغییر آب و هوا به عنوان موضوعات امنیت بینالمللی، ورود پیدا کرده است که در آینده میتواند پیامدهای منفی برای کشورهای مختلف بخصوص جمهوری اسلامی ایران دربر داشته باشد، کشورهای مخالف طرح این موضوعات در شورای امنیت، روسیه و چین و جنبش عدم تعهد، به مرور زمان و به دلایل مختلف، حساسیت خود را از دست داده و در آینده حتی ممکن است با آن همراهی کنند. »
جدای از این اظهار نظر ظریف که نشان از انفعال دستگاه دیپلماسی در مقابل سایر کشورها در احقاق حقوق ایران دارد و همینطور تاثیرات مخربی که عضویت در این توافق بر رشد اقتصادی ایران خواهد گذاشت و همچنین تحریمهایی که به واسطه کاهش ندادن استخراج نفت و گاز بر کشور تحمیل میشود، آنچه قابل ذکر است اینکه آمریکا به عنوان یکی از اصلیترین تولیدکنندگان گازهای گلخانهای در جهان برای تامین منافع خود از این توافق خارج شده و حال آنکه علیرغم تهدیدات این توافق برای اقتصاد ایران، عدهای در داخل کشور بهدنبال عضویت در آن هستند.
آیا توافقات خارجی ضمیمه برجام است؟
تلاش بیوقفه وزیر خارجه در سالهای اخیر برای عضویت ایران در قراردادهای خارجی با توجه به تهدیدات بالقوهای که این توافقات میتواند برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد، این شائبه را به وجود میآورد که هنگام امضای برجام تعهداتی در خصوص این توافقات نیز به طرفهای دیگر برای کنترل سایر ساحتهای اقتصادی ایران داده شده است و تکاپوی این روزهای ظریف نیز برای عمل به همان تعهدات است.