کمال مهر: در خواب خروپف می کنید؟ نمی توانید از صدای خروپف دیگر اعضای خانواده بخوابید؟ این مطلب برای شماست.
خروپف مانند تمام صداهای دیگر با ایجاد ارتعاش و به شکل امواج صوتی در هوا پخش می شود؛ با مکانیسمی شبیه به آنچه موقع صحبت کردن اتفاق می افتد. ارتعاش تارهای صوتی، صدای ما را شکل می دهند یا وقتی معده ما قار و قور می کند، با حرکت مواد غذایی در معده و روده، ارتعاش ایجاد می شود. به همین صورت وقتی خواب هستیم هم جریان هوا می تواند بافت های بینی و گلو را به ارتعاش درآورد و باعث بروز خروپف شود؛ بنابراین خروپف صدایی است که در اثر جریان هوا و ارتعاش راه های تنفسی هنگام خواب ایجاد می شود.
باید سبک زندگی ام را عوض کنم؟
برای توقف و کنترل خروپف باید ابتدا از خودتان شروع کنید و پیش از مراجعه به متخصص با این راهکارها، شرایط زندگی تان را تغییر دهید.
– وزن تان را کاهش دهید: حتی اندکی کاهش وزن موجب کاهش چربی های ناحیه پشت گلو شده و مانع از ایجاد خروپف می شود.
– ورزش کنید: قوی تر شدن ماهیچه های بدن، به ویژه آنهایی که مسئول مستقیم تنفس هستند کمک شایانی به رفع این مشکل می کند.
– زمان بندی دارو: اگر از قرص های آرامبخش استفاده می کنید یا از دیگر موادی که موجب شل شدن ماهیچه ها می شود، با نظر پزشک تان زمان آنها را به زمانی قبل از خواب تغییر دهید.
دیگه چه کار کنم؟
– مجاری تنفسی را به خوبی تمیز کنید. پاک کردن بینی و چرب کردن آن به طوری که هیچ مشکلی در تنفس نداشته باشید، یکی از عوامل راهگشاست.
– هوای اتاق خواب را مرطوب نگه دارید زیرا هوای خشک موجب آزاربینی و گلو می شود.
– سرتان را به درستی روی بالش قرار دهید. این کار عملکرد ماهیچه های دخیل در تنفس را آسان می کند.
– غذاهای سنگین نخورید و نوشیدنی های کافئین دار ننوشید! اگر هم نمی توانید این توصیه را رعایت کنید حداقل بین مصرف این خوراکی ها و زمان خواب دو ساعت فاصله بیندازید.
– به پهلو بخوابید چون خوابیدن طاق باز موجب تاثیر نیروی جاذبه روی ماهیچه ها و گرفتگی راه تنفسی می شود.
اگر نمی توانید باید از توپ تنیس با پینگ پونگ استفاده کنید. طوری آن را در لباس خواب یا گوشه از تشک قرار دهید تا از طاق باز خوابیدن شما ممانعت کند! البته لازم نیست نگران باشید، وقتی به پهلو خوابیدن عادت کردید، دیگر نیازی نیست توپ بغل کنید.
ورزش گلو انجام دهید!
– تمرین حروف: برای چند دقیقه در طول روز حروف صدادار را بلند و کشیده تلفظ کنید.
– تمرین زبان: زبان را پشت دندان های بالا قرار داده و چند بار به سمت عقب روی سقف دهان بکشید. سپس سه ثانیه استراحت کنید و بعد دوباره این حرکت را انجام دهید. این چرخه را حداقل ۱۰ بار تکرار کنید.
– دهانتان را ببندید: دهانتان را ببندید و برای ۳۰ ثانیه لب هایتان را به همدیگر فشار دهید. سپس سه ثانیه استراحت و دوباره این حرکت را تکرار کنید. این کار را حداقل ۱۰ بار انجام دهید.
– دهانتان را باز کنید: با دهان باز، فک پایین خود را ۳۰ ثانیه به جپ برده؛ سپس این کار را برای سمت راست نیز تکرار کنید. این چرخه را حداقل ۱۰ بار انجام دهید.
– انقباض دهان: با دهان باز، ماهیچه های انتهایی گلو را برای ۳۰ ثانیه منقبض کنید. سپس حداقل پنج ثانیه استراحت کنیدو دوباره این حرکت را تکرار کنید.این چرخه را حداقل ۱۰ بار انجام دهید.
دو راه عجیب و غریب برای رفع خروپف
– خواننده شوید: شاید در نظر اول عجیب به نظر برسد اما براساس یافته های پژوهشی اخیر آواز خواندن یکی از راههای درمان خروپف است؛ بنابراین تا می توانید آواز بخوانید. این امر باعث قویتر شدن ماهیچه های گلو می شود.
– موسیقیدان شوید: سازهای بادی بنوازید. ثابت شده است سازهایی مانند فلوت و نی که تقویت کننده راههای تنفسی هستند، به افزایش قدرت تنفسی کمک می کنند و در نهایت باعث بهبود و رفع خروپف شبانه می شوند.
چندی پیش یافته بسیار عجیب و بامزه ای منتشر شد؛ پژوهشگران پس از بررسی های زیاد اعلام کردند نواختن یک نوع ساز بادی باستانی استرالیایی به نام«دیجریدو» می تواند باعث برطرف شدن خروپف شود. حال اینکه چگونه محققان بین این همه سازهای بادی مختلف به فکرشان رسیده بود روی این ساز قدیمی و فراموش شده استرالیایی مطالعه کنند و به خواص شگفت انگیزش پی ببرند هنوز به طور کامل مشخص نیست. با اینحال، اگر با این مشکل مواجه اید و دیگر اعضای خانواده از دست شما خواب راحتی ندارند، بد نیست این دو راه حل را هم امتحان کنید؛ البته اگر استعداد در نوازندگی و خوانندگی نداشته باشید، ممکن است خروپف تان درمان شود اما یک دردسر تازه برای در و همسایه ایجاد می کنید.
مراجعه به متخصص
اگر همه راههایی را که توصیه کردیم امتحان کردید ولی باز هم به نتیجه نرسیدید و خروپف تان برطرف نشد، به متخصص مراجعه کنید. متخصصان معمولا پس از بررسی ها یکی از راه های زیر را به شما توصیه می کنید:
– ماسک اکسیژن: استفاده از ماسک اکسیژن کمک می کند تا فشار اکسیژن مورد نیاز برای تنفس هنگام خواب ثابت بماند. این کار باعث می شود مشکلات تنفسی و خروپف ناشی از آن حل شود.
– محافظ ها: استفاده از محافظ دهان مخصوص ورزشکاران – که در هنرهای رزمی و مشت زنی استفاده می شوند – باعث می شود زبان به سمت جلو و در شرایط مناسبی قرار گیرد.
– شاید تعجب کنید اما وسایل مخصوصارتودنسی نیز به رفع خروپف کمک می کنند چون ارتباط زبان و فک را تغییر می دهند، در نتیجه راه های تنفسی فوقانی در شرایط مناسب قرار می گیرند و خروپف برطرف می شود.البته این روش به افرادی که دچار وقفه تنفسی در خواب یا آپنه تنفسی هستند، کمک چندانی نمی کند.
– عمل های جراحی: از روش های مختلف جراحی برای رفع انسداد مجاری هوایی استفاده می شود؛ برای مثال در یک روش جراحی خاص با استفاده از امواج رادیویی با فرکانس بالا، بافت های نرم کام کاهش داده می شوند. با این کار این بخش ها مانع از عبور هوا نمی شوند و خروپف برطرف می شود.
– درمان های جدید: مدتی است روش درمانی با استفاده از لیزر نیز مطرح شده است اما هنوز در مراحل اولیه قرار دارد و محققان در حال بررسی این روش هستند.
اگر خروپف را درمان نکنیم چه می شود؟
خروپف باعث اختلال در خواب و مانع از خواب راحت می شود. به جز مزاحمت هایی که خروپف برای خود فرد و اطرافیان ایجاد می کند، در صورت شدید بودن و عدم درمان به موقع در درازمدت می تواند باعث بروز مشکلات جسمی مانند وقفه تنفسی در خواب یا آپنه شود.
خود این مشکل نیز در درازمدت به ریه ها آسیب جدی می رساند چون باعث کاهش اکسیژن رسانی و به دنبال آن کاهش حجم هوایی می شود که به ریه ها می رسند. البته ماجرا به همین جا ختم نمی شود و قضیه سر درازی دارد چون آپنه می تواند باعث بروز مشکلاتی مانند افزایش فشار خون و مقاومت به درمان، افزایش خطر سکته قلبی و مغزی، نارسایی ریوی، خواب آلودگی به دلیل ایجاد اختلال در خواب، کاهش قدرت تمرکز و کاهش میل جنسی شود.
با این حساب خروپف را مشکل ساده ای که فقط برای دیگران مزاحمت ایجاد می کند و فوقش نمی گذارد بعضی از شب ها خوب بخوابند در نظر نگیرید چون همانطور که اشاره شد گاهی ماجرا پیچیده تر از این حرف هاست و باید به آن بیشتر توجه کرد.