به گزارش «کمال مهر»؛؛ بیش از ۴ ماه از روز اجرای برجام در کشور می‌گذرد و درحالی که بسیاری از مسئولین دولتی به دنبال اثبات فواید برجام برای اقتصاد کشور هستند، بسیاری از کارشناسان مدعی هستند که برجام به خاطرکارشکنی های آمریکا عملیاتی نشده و رونق اقتصادی در شرایط پسابرجام صورت نگرفته است.
مسئولین دولتی که سعی می کردند همراه با روحانی در هر مکان و زمانی از تریبون های مختلف، فواید و عواید برجام را به مردم گوشزد کنند، گاهی دیکته همیشگی خود را فراموش کرده و اعلام می کردند که برجام هیچ عایدی برای کشور نداشته است.
هرچند که ابن مقامات بعد از اظهار نظرهای خود مجبور به عقب نشینی شده و در توجیه صحبت های خود اظهارات دیگری را مطرح کردند اما واقعیت برجام این روزها از زبان مسئولین دولتی نیز شنیده می شود که عواید آن چیزی نبوده است.
سیف، رئیس کل بانک مرکزی که بعد از اجرایی شدن برجام به نیویورک رفته بود تا با وزیر خزانه داری آمریکا دیدار و آمریکا را متقاعد کند که برای برداشته شدن تحریم های مربوط به سوئیفت کارشکنی نکند، در مصاحبه با بلومبرگ درباره عواید برجام برای ایران آب پاکی را روی دست همه ریخت و اعلام کرد که عواید برجام «تقریباً هیچ» بوده است.
اظهار نظر سیف به سرعت در فضای رسانه ای داخل ایران منتشر شد؛ واکنش رسانه ها و روزنامه های حامی دولت سکوت و واکنش روزنامه های منتقد، بازنشر این جمله قابل تأمل سیف یعنی «تقریبا هیچ…» بود؛ اما با فشارهایی که به سیف به عنوان یک مقام اقتصادی و متخصص وارد شد، او از حرف خود کوتاه آمده و در توجیه حرف خود گفت: این صحبت ها کارکرد خارجی داشته و برای مصارف داخلی عنوان نشده است.
پیش از سیف نیز صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگو با وبگاه «العربی الجدید» بر ادامه فعالیت هسته‌ای ایران تاکید و اعلام کرده بود که غرب در اجرای تعهدات خود بر اساس برجام، تأخیر دارد و هنوز برخی تحریم‌ها برداشته نشده است.
صالحی که برجام را فاقد عواید اقتصادی می دانست گفت: «تا الان برخی بانک‌های بزرگ اروپایی تحریم‌هایشان را به طور کامل پایان نداده اند چرا که قبلا تعهد داده که با ایران مراوده تجاری نداشته باشد. ما هنوز منتظر هستیم که وزارت خارجه ایران با اتحادیه اروپا تماس بگیرد و این بحران را حل کند.»
هرچند که رئیس جمهور در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اظهارات صالحی مبنی بر تأخیر طرف غربی در اجرای برجام، گفت: «صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی است و در زمینه مسائل اتمی هرچه بگوید صاحب نظر است اما صالحی قسمتی از واقعیت‌های موجود برجام را افشا کرد و این گونه خشم روحانی را برانگیخت.
در ادامه اعتراف دولتمردان به نبود رشد اقتصادی بعد از برجام، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز در نشست خبری مشترک با فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره مشکلات ایجاد شده در راه اجرای برجام، گفت: «همان‌طور که همه از ابتدا می‌دانستند برجام بانک‌های آمریکایی را شامل نمی‌شده و نمی‌شود بلکه بحث عدم مزاحمت آمریکا برای همکاری سایر بانک‌ها با ایران مطرح است.»
اعتراف به کارشکنی های آمریکا و راه گشا نبودن برجام از سوی ظریف به عنوان شخص اول مذاکره کننده با غرب برای دستیابی به توافق هسته‌ای دو ماه بعد از اجرایی شدن برجام یکی از نکاتی بود که اظهارات روحانی مبنی بر آفتاب تابان برجام را نقض کرد.
حمید بعیدی‌نژاد یکی دیگر از اعضای تیم هسته‌ای است که طی روزهای گذشته با بیان اینکه انتظار رشد اقتصادی از برجام درست نیست، گفت: «اینکه برجام برای ما رشد اقتصادی تعریف کند درست نیست بلکه رشد اقتصادی ناشی از مدیریت کشور است و بین اینکه برجام یک تفاهم‌نامه اقتصادی است یا اینکه برجام نتایج اقتصادی دارد تفاوت وجود دارد.»
با گذشت زمان از اجرایی شدن برجام در کشور، مسئولین بیشتری به این نتیجه می رسند که برداشت های اقتصادی از برجام نه تنها درست نبوده، بلکه کشور را با بحران دیگری مواجه کرده است و در حال حاضر اقتصادی منتظر را برای کشور به همراه آورده است.
پیش از این برخی از مسئولین دولتی به رکود حاکم بر اقتصاد کشور نیز اعتراض کرده بودند تا جایی که مهر ماه سال گذشته ۴ تن از وزرای دولت علی طیب نیا، محمدرضا نعمت زاده، علی ربیعی و حسین دهقانوزرای اقتصاد، صنعت، کار و دفاع در نامه ای مشترک نسبت به رکود به وجود آمده در کشور اعتراض کرده و به دولت هشدار دادند که در صورت ادامه، این رکود تبدیل به بحران خواهد شد.
افزایش رکود و عدم بهبود شرایط اقتصادی کشور صدای افراد دیگری از بدنه دولت را نیز در آورد؛جهانگیری، معاون اول روحانی هم در سخنانی به این موضوع اعتراف کرد و گفت: ما فکر می‌کردیم که درآمد نفت کاهش پیدا کند و کاهش آن جدی باشد، ولی هیچ وقت فکر نمی‌کردیم که قیمت نفت از ۶۰ دلار پایین‌تر بیاید.
وی در جایی دیگر با اشاره به برخی مشکلات ایجاد شده به رکود در اقتصاد اعتراف کرده است اما علت اصلی آن را دولت یازدهم ندانسته و مانند مسائل دیگر این موضوع را به گردن دولت قبل انداخته است.
سید محمد علی سید ابریشمی، معاون وزیر صنعت نیز در یکی از سخنرانی های خود به رکود در اقتصاد اشاره کرده و گفته بود که رکود در بخشی از صنایع کوچک غالب شده و آنها را با مشکل مواجه کرده است.
مجید انصاری، معاون رییس جمهور در امور پارلمانی هم در ادامه اعتراف دولتی ها به رکود گفت: ما بیکاری، رکود و گرانی را قبول داریم و به دنبال رفع آن هستیم و به همین دلیل گردشگری را مهم جلوه می دهیم اما نباید به سرمایه گذار خارجی فحاشی کنیم و فضای کشور را ناامن جلوه دهیم. ما می خواهیم با رونق گردشگری اشتغال افزایش یابد.
مهدی جهانگیری، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران نیز در یکی از سخنرانی های خود به رکود اعتراف کرده و گفت: می‌دانیم که شرایط اقتصادی کشور خوب نیست. رکود در کشور ما بخش خصوصی را زمینگیر کرده است. بسیاری از بنگاه‌های تولیدی تعطیل شده یا با حداقل ظرفیت ممکن مشغول به کار هستند.
وی همچنین گفته بود که پروژه‌های عمرانی خوابیده و پیمانکاران بیکار هستند. درچنین شرایطی باید پایداری اشتغال، واحدهای تولیدی و بخش خصوصی از اولویت‌های دولت و ارکان حکومت باشد تا بتوان شرایط را طوری فراهم کرد که از این اوضاع اقتصادی خارج شویم.
اسحاق جهانگیری در جایی دیگر نیز ضمن اعتراف به رکود موجود در بازار با بیان اینکه برخی تصور می کنند با اجرای توافق هسته ای قیمت ها به یکباره شکسته می شود، گفته بود: این تصور بازار را با رکود مواجه کرده است.
اتاق بازرگانی تهران هم در شهریور ۱۳۹۴ از کاهش بودجه عمرانی، افت ۱۵/۸درصدی صادرات، افت ۸درصدی تولیدات صنعتی، افت ۱۲درصدی فروش صنایع و افزایش ۴درصدی ذخایر انبارهای تولیدی به عنوان نشانه‌های آشکار رکود خبر داده بود.
اکبر ترکان مشاور عالی روحانی نیز به عنوان یکی دیگر از مسئولان دولتی در ادامه نامه ۴ وزیر با اشاره به نرخ رشد پایین اقتصادی کشور، گفت: اقتصاد ما هنوز از رکود خارج نشده است.
وی در ادامه افزود: ما در این برنامه نیازمند به ۲۵۰ میلیارد دلار سرمایه از خارج کشور هستیم که می تواند به صورت سرمایه و یا سرمایه گذار خارجی به اقتصاد کشور تزریق شود.
مقیمی، معاون سیاسی وزیر کشور نیز به دنبال نامه انتقادآمیز ۴ تن از وزرا از وضعیت اقتصادی بازار و بورس از رکود اقتصادی کشور انتقاد کرد و در ادامه از تحقق وعده دولت در زمینه رشد اقتصادی خبر داد.
انتهای پیام/ط