به گزارش گروه بین‌الملل«کمال مهر»؛؛ وبسایت «هافینگتن پست» در مطلبی به قلم «مجید رفیع‌زاده» – رئیس شورای بین‌المللی آمریکا – نوشت: وقتی کشوری درگیر نزاع می‌شود، برخی کشورهایی که مرز مشترکی با آن ندارند نیز از این فرصت برای پیشبرد منافع سیاسی خود در جنگ استفاده می‌کنند. ارتباط ایران با جنگ یمن نیز همین گونه تعریف می‌شود.
نقش ایران در جنگ یمن یک نقش چندبعدی است. یمن در ظاهر برای ایران از اهمیت استراتژیک یا ژئوپولتیک خاصی برخوردار نیست و جنگ یمن حتی یک تهدید امنیتی نیز برای ایران به شمار نمی‌رود. پس چرا این کشور مصمم به نقش‌آفرینی در جنگ یمن و هدایت آن به نفع خود است؟
عامل ایدئولوژیک
یک بُعد مهم از نقش‌آفرینی ایران در جنگ یمن، بُعد ایدئولوژی است؛ چراکه یکی از ستون‌های اصلی سیاست خارجی ایران مبتنی بر اصول انقلاب اسلامی است که یکی از اهداف پنهان آن، به ادعای نگارنده این مطلب، گسترش دامنه انقلاب در سطح منطقه است. بر همین اساس، این کشور، هدایت امور سیاسی کشورهای مسلمان دیگر را وظیفه دینی و ایدئولوژیک خود می‌داند. ضمن اینکه این کشور می‌خواهد نفوذ ایدئولوژیک خود را به رخ رقیب منطقه‌ای خود یعنی عربستان نیز بکشد.
علاوه بر این، آمریکاستیزی نیز یکی دیگر از ارزشهای انقلاب اسلامی ایران است و این کشور با افزایش نقش خود در معادلات یمن می‌کوشد تا دامنه نفوذ آمریکا در منطقه را نیز به نفع خود تعدیل کند.
عوامل استراتژیک و ژئوپولتیک
ایران خود را قدرت برتر خاورمیانه می‌داند یا دستکم دوست دارد به خاطر اهمیت استراتژیک، موقعیت جغرافیایی، توانمندی‌های نظامی، قدرت اقتصادی، جمعیت زیاد و ثروت و منابع طبیعی وافر به آن به چشم یک قدرت برتر منطقه‌ای نگاه شود. بنابراین، وجود چنین نگاهی باعث می‌شود مقامات ایران سیاستهایی را دنبال کنند که هدف آنها مقابله با قدرت سایر بازیگران منطقه‌ای (بویژه عربستان سعودی) برای حفظ موازنه قدرت در سطح منطقه یا تغییر این موازنه به نفع تهران است.
در ادامه این مطلب ادعا شده است: بر خلاف اینکه جنگ یمن تهدیدی را متوجه امنیت ملی ایران نمی‌کند، برای امنیت ملی عربستان به دلیل مرز مشترک با این کشور یک تهدید بزرگ به شمار می‌رود. به همین دلیل، ایران با حمایت از انصارالله یمن می‌کوشد تا از این فرصت برای به چالش کشیدن عربستان و آسیب‌پذیر نشان دادن آن استفاده کند.
علاوه بر این، تهران با نقش‌آفرینی در جنگ یمن می‌خواهد عربستان را در گرداب یمن فرو برد تا مانع از دخالت‌های بیشتر آن در سوریه و عراق به عنوان متحدان منطقه‌ای اصلی ایران شود. ضمن اینکه شاید ایران در آینده بتواند از برگ برنده خود در یمن به عنوان یک اهرم فشار برای تغییر سیاست‌های عربستان نسبت به سوریه، عراق و بحرین استفاده کند.
عوامل اقتصادی، قومی و فرقه‌ای
به لحاظ اقتصادی، یمن به اندازه سوریه برای ایران هزینه‌بر نیست و این کشور با صرف هزینه‌ای اندک می‌تواند در نزدیکی مرز عربستان حضور داشته باشد.
به ادعای نگارنده این مطلب، به لحاظ قومی و مباحث مربوط به ملی‌گرایی، یکی از ابعاد رقابت ایران و عربستان، رقابت بین نژاد فارس و عرب است. بنابراین، نفوذ در یمن به عنوان یک کشور عرب از این نظر نیز می‌تواند به نفع تهران باشد.
در پایان این مطلب ادعا شده است: درست است که ایران خود را حامی تمامی مسلمانان جهان از جمله شیعه و سنی می‌داند، اما نمی‌توان انکار کرد که با توجه به حمایت مستمر عربستان از مسلمانان اهل سنت، تهران نیز حمایت از شیعیان را در مقابل حمایت عربستان از اهل سنت در دستور کار خود دارد تا از این طریق، نفوذ خود را در میان شیعیان سایر کشورها افزایش دهد. ضمن اینکه حمایت از گروه‌های شیعه در سایر کشورها (مانند حزب الله لبنان) به مرور زمان می‌تواند اهرم سیاسی قدرتمندی را برای اثرگذاری بر امور داخلی کشورها در اختیار تهران قرار دهد.
انتهای پیام /