حقوقدان البرزی صاحب نخستین نظریه حقوقی درباره تلقیح مصنوعی انسان در ایران

دکتر حسین عسکری در گفتگو با کمال مهر، در آستانه دوازدهمین سالگشت درگذشت دکتر مهدی شهیدی، اظهار داشت: از استاد شهیدی مقالات و سخنرانی های متعددی در رشته های حقوق مدنی، تجارت، بین الملل خصوصی و علوم کیفری و همچنین در موضوعات نوپدید فقهی و حقوقی همانند تلقیح مصنوعی و ناباروری، چاپ و منتشر شده است.وی اظهار بیان کرد: او نخستین نظریه حقوقی تلقیح مصنوعی انسان را در سال ۱۳۴۵ در ایران مطرح کرد که مورد توجّه محافل علمی و پژوهشی قرار گرفت.عسکری افزود: دکتر شهیدی، مجتهد، استاد دانشگاه و حقوقدان نامدار البرزی در سال ۱۳۱۳ در خاندان علمی برغانی زاده شد.برغان روستایی تاریخی در شهرستان ساوجبلاغ واقع در استان البرز است.وی ادامه داد: وقتی در ۱۲ سالگی پدرش را از دست داد، جدّ مادری اش آیت الله شیخ فتح الله شهیدی سرپرستی او را عهده دار شد، پس از گذراندن دوره دبستان و مقدّمات علوم اسلامی به همراه پدر بزرگش راهی حوزه علمیه نجف اشرف شد.عسکری اظهار داشت: یک سال در آنجا به تحصیل پرداخت و در سال ۱۳۲۹ برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم رفت و در قم همزمان با تحصیل علوم حوزوی موفّق به دریافت دیپلم ریاضی شد.البرزپژوه و پژوهشگر فرهنگ و تاریخ البرز گفت: او پس از طی دوره سطح، سالیانی در درسِ خارج فقه و اصول آیت الله سیّدحسین طباطبایی بروجردی و آیت الله سیّدمحمّد محقّق داماد یزدی و درس فلسفه و حکمت علامه سیّد محمّدحسین طباطبایی حضور یافت تا اینکه به درجه اجتهاد نایل شد.وی افزود: آیت الله شیخ محمّدتقی آملی هم اجتهاد او را تأیید کرد و در سال ۱۳۴۰ در آزمون ورودی دانشکده حقوق دانشگاه تهران قبول شد و پس از دریافت لیسانس، با رتبه نخست در آزمون کانون وکلای دادگستری پذیرفته شد.عسکری بیان داشت: در پاییز ۱۳۵۱ پس از دریافت کارشناسی ارشد در رشته حقوق خصوصی و ۳ سال وکالت، جهت ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در طول دو سال – که در نظام آموزش عالی فرانسه کم سابقه است – گواهی D.E.S (دیپلم مطالعات عالی) در رشته های حقوق خصوصی و علوم جزایی و دکتری دولتی (Etat) در رشته حقوق خصوصی از دانشگاه مونت پلیه را اخذ کرد.وی تصریح کرد: ‘شرط مالکیّت موضوع عقد در حقوق اسلامی و مقایسه آن با حقوق فرانسه’ عنوان رساله دکتری او بود که با نمره بسیار خوب پذیرفته شد.عسکری افزود: پس از بازگشت به ایران، در دانشکده حقوق دانشگاه ملّی ایران (شهید بهشتی فعلی) با عنوان استادیار تدریس خود را آغاز کرد.این پژوهشگر البرزی ادامه داد: شهیدی در سال ۱۳۵۵ هجری شمسی با دکتر ایراندخت نظری (وکیل و مدرّس حقوق خصوصی) ازدواج کرد که حاصل آن ۲ فرزند دختر و یک فرزند پسر است.وی گفت: استاد نمونه دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۷۲، استاد برگزیده دانشگاه های ایران در سال ۱۳۸۰، حضور با عنوان وکیل در دعاوی بین المللی، فعالیّت در کمیته استفتائات کانون وکلای دادگستری مرکز، راهنمایی بیش از ۱۲۰ پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد و دکتری و آموزش قضات دادگستری تهران از دیگر موفقیّت ها و فعالیّت های علمی و پژوهشی او است.عسکری افزود: همه دانش آموختگان حقوق در ایران، امروزه با کتاب های دکتر شهیدی به خوبی آشنایی دارند.وی اظهار داشت: آثار او عبارت است از تشکیل قراردادها و تعهدات؛ اصول قراردادها و تعهدات؛ آثار قرادادها و تعهدات؛ سقوط تعهدات؛ ارث؛ حقوق مدنی۳: تعهدات؛ حقوق مدنی۶: عقود معین؛ شروط ضمن عقد، کتاب ‘سقوط تعهدات’ جلد دوّم کتاب ‘تعهدات حقوق مدنی ایران’ است که در سال ۱۳۶۸ به وسیله انتشارات دانشگاه تهران منتشر شد.البرز پژوه و پژوهشگر فرهنگ و تاریخ البرز اظهار کرد: استاد شهیدی درباره جلد نخست این کتاب می نویسد ‘متاسفانه در یک مسافرت کوتاه، آن را در داخل ساک، همراه خود برده بودم. سارقی به توهّم اینکه ساک مزبور حاوی وجه نقد یا اشیای قیمتی است به سرقت برد که علی رغم تلاش مسئولان تاکنون پیدا نشده است.’عسکری اضافه کرد: از استاد شهیدی مقالات و سخنرانی های متعددی در رشته های حقوق مدنی، تجارت، بین الملل خصوصی و علوم کیفری و همچنین در موضوعات نوپدید فقهی و حقوقی همانند تلقیح مصنوعی و ناباروری، چاپ و منتشر شده است.وی افزود: او نظریه حقوقی تلقیح مصنوعی انسان را در سال ۱۳۴۵ مطرح کرد که مورد توجّه محافل علمی و پژوهشی قرار گرفت.استاد شهیدی در حال تکمیل کتاب ‘شروط ضمن عقد و معاملات فضولی’ بود که اجل مهلت نداد و در ۲۵ بهمن ۱۳۸۳ درگذشت.انتهای پیام /