«کمال مهر»؛ – فاجعه منا که سال گذشته در جریان مناسک حج اتفاق افتاد و جان هزاران زائر خانه خدا را گرفت، مرگ‌بارترین فاجعه در تاریخ پرحادثه برگزاری حج بود. در این حادثه ۴۶۴ زائر ایرانی جان خود را از دست دادند و کشورمان با فاصله از کشورهای دیگر، بیش‌ترین تلفات را در این حادثه داشت.
با این وجود، خانواده‌های شهدای ایرانی در این حادثه از این شکایت دارند که هنوز پی‌گیری مؤثری درباره این ماجرا از سوی دولت صورت نگرفته است. «حسین گودرزی» فرزند «غلام‌رضا گودرزی» یکی از افرادی است که در گفت‌وگو با مشرق از عدم پی‌گیری حقوقی و شکایت از عربستان به خاطر مسئولیت آل‌سعود در فوت پدرش شکایت دارد.
از چه طریقی از فاجعه منا باخبر شدید و فهمیدید که پدرتان هم در این اتفاق فوت کرده‌اند؟
ما همان زمانی که اسامی فوت‌شده‌ها در تلویزیون زیرنویس می‌شد، خبردار شدیم. البته تماس هم با ما گرفتند و گفتند که پدر شما در این حادثه فوت کرده است. اما اتفاقی که هم‌زمان با خبردار شدن ما افتاد و خیلی ما را آزار داد این بود که در همه خبرگزاری‌ها منتشر شد وزیر خارجه کشورمان گفته است «عربستانی‌ها برادران ما هستند.» این خبر مانند نمکی بود که روی زخم همه خانواده‌های قربانیان ریخته شد. حداقل می‌توانستند در آن برهه زمانی این حرف را نزنند.
گفتید به شما زنگ زده‌اند و خبر را داده‌اند. بعد از آن تماس هم از شما پی‌گیری دیگری شد؟ کسی تلاش کرد تا از عربستان شکایت کند؟
ظاهراً یک وکالت‌نامه‌ای تنظیم شده بود که از طرف خانواده‌های قربانیان به دولت اجازه می‌داد تا از عربستان شکایت کند. ما وکالت را هم دادیم، اما هیچ‌کس پی‌گیری نکرد و هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است. فقط در رسانه‌ها می‌گویند ماجرا را پی‌گیری کرده‌ایم و می‌کنیم، اما در واقعیت هیچ کاری انجام نداده‌اند.
بعد از آن‌که برگه وکالت را پر کردید، کسی به شما نگفت که مثلاً در فلان سازمان پی‌گیری کرده‌ایم و از عربستان شکایت کرده‌ایم؟
نه هیچ‌کس خبری به ما نداد. حتی یک برگه بی‌ارزش دیگر هم به ما دادند و گفتند این را پر کنید تا شکایت شما را به قوه قضائیه بفرستیم و دادستانی پی‌گیری کند، اما به نظرم آن هم تلاش بی‌فایده‌ای بود که نتیجه‌ای هم نداشت.
ممکن است یک عده مثل من که کسی از نزدیکانشان در فاجعه منا نبوده بگویند خب حالا از عربستان شکایت کنیم که چه؟ پول دیه این خانواده‌ها را دولت خودمان هم می‌تواند بدهد.
بحث مالی این قضیه اصلاً ملاک نیست. حداقلش این است که عربستان باید از مردم ایران بابت اتفاقی که افتاده عذرخواهی کند. نظر شخصی من این است که تا وقتی عربستان رسماً عذرخواهی نکرده و حق و حقوق شهدای منا احقاق نشده است، همین تعلیق اعزام حاجیان ایرانی به حج باید ادامه داشته باشد.
به نظر شما سکوت در مقابل این ناامنی در خانه خدا تا چه زمانی باید ادامه پیدا کند؟
همین موضوعی که الآن مطرح است، باید پی‌گیری شود. اداره حج نباید به دست سعودی‌ها باشد، بلکه باید یک نهاد بین‌المللی از کشورهای اسلامی این مسئولیت را به عهده بگیرد و آن را از دست سعودی‌ها خارج کند. در این زمینه هم وزارت خارجه باید از عربستان شکایت کند. من فکر نمی‌کنم کسی از خانواده‌های شهدای منا باشد که دلش نخواهد دولت، شکایت از عربستان را مجامع بین‌المللی پی‌گیری کند. این شکایت نه تنها می‌تواند تسکینی برای خانواده‌های شهدا باشد، بلکه اگر انجام نشود چه بسا این اتفاقات در آینده باز هم تکرار شود.
آیا فکر می‌کنید عدم شکایت از عربستان به خاطر ترس از تیرگی روابط میان دو کشور باشد؟
مگر روابط از این هم تیره‌تر می‌شود؟ ۴۶۴ نفر ایرانی در فاجعه منا کشته شده‌اند. اصلاً کاری هم که به سیاست نداشته باشیم، بالأخره عرق ملی و شرافت ایجاب می‌کند که وقتی این همه ایرانی بر اثر بی‌مسئولیتی سعودی‌ها جان خود را از دست داده‌اند، دولت از عربستانی‌ها شکایت کند. بالأخره این افراد «ایرانی» بوده‌اند. حق حیات داشته‌اند. خانواده داشته‌اند. با رفتن هر کدام از این‌ها چندین خانواده داغ‌دار شده‌اند. صدمه‌ای به این خانواده‌ها وارد شده که جبران‌ناپذیر است. خیلی از این خانواده‌ها حتی از هم پاشیده شده‌اند.