گروه اقتصادی ««کمال مهر»؛، آمارهای رسمی نشان میدهد دولتمردان تدبیر و امید در ۱۱۰۰ روز گذشته علاقه خاصی به کار عمرانی ندارند. آنها معمولا به سختی برای طرحهای عمرانی بودجه تخصیص می‌دهند، ولی در عوض با افزایش سرسام آور بودجه‌های جاری رکودهای جالبی را در افزایش هزینه‌های جاری از خود به جا گذاشته اند.
به نقل از نسیم، اما جدیدترین آمار بانک مرکزی حاکی از ثبت یک رکود جدید از سوی دولت حسن روحانی است. حسن روحانی و یارانش فصل بهار امسال را بدون اختصاص یک ریال بودجه عمرانی گذراندند. مجلس شورای اسلامی امسال ۵۷ هزار و ۴۸۰ میلیارد تومان بودجه عمرانی برای کشور مصوب کرده که حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان آن به فصل بهار اختصاص داشته، اما دولت هیچ مبلغی از آن را به طرحهای عمرانی اختصاص نداده است. حتی برخی از گزارش ها نشان میدهد که در چهار ماه نخست امسال، رقم بودجه عمرانی تخصیص داده شده رقم بسیار ناچیزی است!
جالب اینجاست که این رویه دولت یازدهم مختص امسال هم نیست و در دو سال گذشته هم بودجه عمرانی تخصیص داده شده در فصل بهار به قدری کاهش یافته که در ۱۵ سال اخیر و حتی از سالهای فعالیت دولت اصلاحات در یک دهه پیش (با صرف نظر از کاهش چند برابری ارزش پول در این سال‌ها در اثر تورم) نیز کمتر است.
دولتمردان یازدهم در بهار سال گذشته تنها ۳۸٫۵ میلیارد تومان بودجه برای طرحهای عمرانی تخصیص داده اند، در حالی که بهار سال ۹۳، نیز تنها ۳۲ میلیارد تومان بودجه عمرانی تخصیص داده بودند. این در حالی است که این مقدار تخصیص بودجه در سه ماه نخست سال به هیچ وجه کفاف چند طرح کوچک عمرانی را هم نمی دهد، چه برسد به انجام طرحهای بزرگ عمرانی در کشور که بسیاری از آنها نیمه کاره مانده است.
این مقدار تخصیص اندک بودجه در فصل بهار در شرایطی از سوی دولتمردان یازدهم اتفاق افتاده که در سالهای فعالیت دولت قبل بودجه های عمرانی تخصیص داده شده در فصل بهار اعدادی در حدود ۲۶۰ میلیارد تومان، ۲۲۲ میلیارد تومان، ۲۱۷ میلیارد تومان و ۲۴۵ میلیارد تومان بوده و معمولا کشور در سه ماه نخست سال هم از بودجه های عمرانی بهره‌مند می‌شد.
انتخابات نزدیک است، تخصیص بودجه عمرانی به درد دولت نمی‌خورد!
در همین خصوص محمد قلی یوسفی اقتصاددان اصلاح طلب گفت: در سالهای اخیر درآمدهای دولت کاهش پیدا کرده و دولتمردان مجبورند برای تامین هزینه‌های جاری خود از هزینه های عمرانی کم کنند.
وی افزود: همچنین امسال سال آخر دولت یازدهم است و معمولا دولتها در این مواقع تلاش می‌کنند تا مردم را راضی نگه دارند تا سال آینده بتوانند یکبار دیگر رای بیاورند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: طبیعی است که هزینه های عمرانی دیر بازده هستند و دولت تمایل چندانی به هزینه کردن آنها ندارد. بودجه های عمرانی هم زمان زیادی را برای به ثمر نشستن لازم دارند و قابل رویت نیستند.
قلی یوسفی بیان کرد: اما هزینه های جاری مانند حقوق کارکنان، استخدامها و انجام تعهدات دولت خیلی ملموس‌ترند و بهتر در جامعه به چشم می‌آیند. طبیعی است که در این شرایط دولت منابع را از بخش‌های عمرانی می‌گیرد و به بخش‌های جاری میدهد.
وی عنوان کرد: در حال حاضر قانون درستی ناظر بر هزینه کرد بودجه نیست و هر دولتی سعی می‌کند با توجه به وضعیت خودش تصمیمی را اتخاذ کند. این دولت هم وقتی می‌بیند که یک سال بیشتر به انتخابات باقی نمانده است سعی می‌کند از بودجه ای که دارد، برای بهتر نشان دادن عملکردش استفاده کند.
قلی یوسفی در خصوص تاثیرگذاری این مسئله بر رکود نیز به «نسیم آنلاین» گفت: رکود به حد کافی در کشور ما ایجاد شده و مشکلات رکودی در اقتصاد ایران به قدری عمیق است که تخصیص ندادن بودجه عمرانی نمی تواند آن را عمیق تر کند، زیرا ما به حد کافی در وضعیت بدی قرار داریم.
تخصیص ندادن بودجه عمرانی رکود را عمیق‌تر می‌کند
اما برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که عدم تخصیص بودجه عمرانی در عمیق تر شدن رکود موثر است. در همین زمینه حیدر مستخدمین حسینی معاون وزیر اسبق اقتصاد گفت: دولت با تخصیص ندادن بودجه های عمرانی و در عوض با افزایش چند برابری بودجه های جاری بحران رکود اقتصادی در کشور را گسترده تر می کند.
وی افزود: کاهش بودجه عمرانی، اشتغال و سرمایه‌گذاری را تحت تاثیر قرار خواهد داد، رکود را عمیق تر کرده و آن را به بنگاههای اقتصادی تسری میدهد.
دولت برای طرحهای عمرانی پول ندارد؛ ولی رکورد افزایش هزینه‌های جاری را می‌شکند!
اما نگاهی به افزایش بودجه های جاری در سه سال فعالیت دولت حسن روحانی هم ابعاد مختلف مشکلات اقتصادی در کشور را نشان می دهد. دولت یازدهم در عرض کمتر از سه سال میزان هزینه های جاری دولت را از ۱۰۶ هزار میلیارد تومان به ۲۰۳ هزار میلیارد تومان رسانده یعنی آن را دو برابر کرده است.
حسین راغفر عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س) و اقتصاددان اصلاح طلب در این خصوص به «نسیم آنلاین» گفت: افزایش هزینه های جاری می تواند اثرات تورمی زیادی داشته باشد، اما اگر بودجه عمرانی افزایش پیدا می کرد هم ارزش افزوده زیادی به وجود می آمد و اشتغال خوبی ایجاد می شد، که متاسفانه دولت توجهی به این مسئله نمی کند.
وی افزود: اختصاص ندادن بودجه عمرانی در فصل بهار آثار منفی زیادی بر روند اشتغالزایی در کشور دارد و به طولانی تر شدن اتمام پروژه های نیمه تمام عمرانی در کشور خواهد انجامید.
باید دید دولتمردان با این رکورد جدیدی که در تخصیص ندادن بودجه جاری در فصل بهار از خود به جا گذاشته اند، ماه‌های آینده را چگونه خواهند گذراند. آیا با این وضع تخصیص بودجه‌های عمرانی کشور از رکود خارج می‌شود؟