به گزارش «کمال مهر»؛؛ پس از تحریم های چند ده ساله آمریکا علیه ایران موسوم به تحریم های داماتو، در حالی که اواخر آذر ماه سال جاری این تحریم ها به پایان می رسید؛ برخی از رسانه های غربی مدعی شدند که آمریکا در پی تمدید این تحریم ها در قالب قوانین داماتو است.
“قانون داماتو” به نام یکی از سناتورهای جمهوری‌خواه آمریکا نامگذاری شده و سال ۱۹۹۶ برای اعمال تحریم‌هایی علیه ایران به تصویب رسید.
بر اساس این قانون هر ساله تحریم های جدیدی علیه ایران وضع می‌شود که در کنار تمام تحریم‌های یک‌جانبه و چندجانبه، تحریم‌هایی که هر سال با درخواست رئیس جمهور آمریکا تمدید می‌شود جایگاهی خاص دارد. این تحریم‌ها ارتباطی با پرونده هسته‌ای ایران ندارند و از ۱۹ سال پیش هر سال تمدید شده‌اند.
اگرچه بیستمین سال این تحریم ها هم سپری شد و بدون دخالت برجام این تحریم ها دیگر به پایان رسیده بود، اما بر اساس برجام نیز تحریم های جدیدی نباید علیه ایران وضع می شد.
در حالی که زمزمه های تمدید یا عدم تمدید دامتو به گوش می رسید، باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا “فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران” را به مدت یک سال دیگر تمدید کرده است.
اوباما در نامه‌ای به روسای مجلس نمایندگان و سنای آمریکا یادآور شده است که طبق قانون وضعیت اضطراری ملی، فرمان اجرایی رئیس جمهوری در سالروز آن فرمان به طور خودکار ملغی می‌شود مگر اینکه ظرف ۹۰ روز پیش از این تاریخ، رئیس جمهوری تصمیم خود به تمدید این فرمان را در روزنامه رسمی فدرال منتشر کند و نیت خود را در نامه‌هایی به اطلاع کنگره برساند.
با ارسال نامه‌های باراک اوباما به کنگره، فرمان وضعیت اضطراری در مورد ایران پس از روز ۱۴ نوامبر سال ۲۰۱۶ نیز همچنان نافذ خواهد بود.
رئیس جمهوری آمریکا در توجیه تصمیم به تمدید این فرمان گفته است که “روابط ما با ایران هنوز به وضعیت عادی بازنگشته و روند اجرای توافق‌هایمان با ایران که در روز ۱۹ ژانویه سال ۱۹۸۱ به دست آمد هنوز در جریان است. اوباما در پایان نامه خود نوشته است که “به همین دلیل، تشخیص داده‌ام که لازم است وضعیت اضطراری ملی که در فرمان اجرایی شماره ۱۲۱۷۰ در مورد ایران وضع شد ادامه یابد.”
جیمی کارتر برای اولین بار فرمان وضعیت اضطراری علیه ایران شامل مسدود کردن دارایی‌های دولتی این کشور را امضا کرد؛ روز ۲۴ آبان سال ۱۳۵۸، یازده روز پس از حمله به سفارت آمریکا در تهران و به گروگان گرفته شدن دیپلمات‌های آمریکایی، جیمی کارتر، رئیس جمهوری وقت آمریکا، فرمان برقراری وضعیت اضطراری در مورد ایران را امضا کرد.
هرچند قرار بود بعد از آزادی گروگان های آمریکایی از سوی ایران این تحریم ها برداشته شود اما در اولین بدعهدی آمریکا، نه تنها تحریم ها برداشته نشدند، بلکه این وضعیت سالانه تمدید شد و بر اساس آن ایران از آن زمان به بعد اجازه دسترسی به دارایی های خود در آمریکا را نداشته است.
اگرچه اختلاف نظرها در ایران در خصوص تمدید یا عدم تمدید قوانین دامتو بود اما آمریکا در اقدامی غیر منتظره وضعیت اضطراری در رابطه با ایران را تمدید کرد؛ هرچند از طرف دیگر هر دو نامزد جمهوری خواه و دموکرات آمریکا به دنبا تمدید قوانین دامتو بر خلاف روح حاکم بر برجام هستند.
در حالی که ۲۰ سال تمدید قوانین دامتو به پایان رسیده است، دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون در عین رقابت با یکدیگر درباره وضع تحریم علیه ایران هماهنگ بوده و اعلام کرده اند که این قوانین را دوباره تمدید می کنند.
سخنگوی «هیلاری کلینتون» در ماه های گذشته در بیانیه ای خواستار تمدید این قانون بدون افزودن اقدامات جدید به آن شد. «جس لهریچ» سخنگوی رسمی خانم کلینتون در این راستا گفت که «کلینتون از کنگره می‌خواهد که حتماً قانون تحریم‌های ایران را تمدید کند تا در برابر رفتارهای تهاجمی پسابرجامی ایران، اقدامی صورت گرفته باشد.»
لهریچ همچنین افزود که «هیلاری کلینتون با صراحت گفته که پس از توافق تاریخی که سال گذشته منعقد شد و قدمی مهم به سمت منع ایران از دستیابی به سلاح هسته‌ای برداشته شد، باید حالا گرایش بی‌اعتمادی و راستی‌آزمایی را در پیش بگیریم. حفظ ساختار لازم برای بازگرداندن فوری تحریم‌های ایران در صورت نقض مفاد برجام، ضروری است.»
از سوی دیگر دونالد ترامپ نامزد جمهوری خواهان هم اگرچه هنوز درباره قوانین تحریم های ایران و داماتو اظهارنظر نکرده، اما به نظر می رسد با خط مشی کلی که او دارد، موافق تمدید این قوانین باشد.
اکنون بر خلاف اعتمادهای پی در پی مذاکره کنندگان به ایران و قدم برداشتن کامل در مسیر برجام، آمریکا بدعهدی های خود را آغاز کرده است و وضعیت اضطراری در قبال ایران را تمدید کرده است؛ این نکته به خوبی نشان می دهد که نباید انتظار داشت کلینتون یا ترامپ بعد از ۲۰ سال دوباره هوس نکنند که تحریم های داماتو را علیه ایران به امضا برسانند.
انتهای پیام/ط