کمال مهر: در حالی که از کل مطالبات نفتی ایران ، قرار است ۴.۲ میلیارد دلار راهی ایران شود، هنوز حرف و حدیث‌ها بر سر قطعی بودن ورود اولین و دومین قسط پایان نگرفته است که خبر واریز سومین قسط منتشر شده است.
در حالی که خبر رسمی‌واریز دو قسط ۵۵۰ میلیون دلاری از سوی ژاپن منتشر شده اما پیگیری‌ها نشان داد هنوز این اعتبار در اختیار بانک‌های ایرانی قرار نگرفته است.
رئیس کل بانک مرکزی در این خصوص توضیح داده است که قسط اول در اختیار بانکی در سوییس است و ایران بدان دسترسی دارد قسط دوم نیز بنا به تقاضای ایران قرار است به جای بانکی در سوئیس، از طریق یک بانک ژاپنی در اختیار‌ایران قرار گیرد. هر چند بر اساس توافق ژنو مقرر بود این اعتبار در اختیار بانک‌های مشخص قرار گیرد و مراودات از طریق بانک‌های تحریم نشده ایرانی پی گرفته شود، اما هنوز پولی به حساب بانک‌های تحریم نشده ایران در این قالب واریز نشده است و به نظر می‌رسد چنین برنامه‌ای فعلا عملی نشود . در حالی ایران به بخش اندکی از پول‌هایش در این قالب دسترسی یافته است که حجم بسیار بالاتری از این مبلغ در اختیار بانک‌های خارجی است و به اصطلاح بلوکه شده است.
در پی اعمال تحریم‌های غربی بر فروش نفت ایران، صادرات نفت به شدت کاهش یافت و بخش عمده‌ای از مشتریان نفتی ایران را کشورهای آسیایی تشکیل دادند . از این رو این کشورها به بزرگترین بدهکاران نفتی ایران تبدیل شدند . کره جنوبی، ژاپن، هند و چین از جمله بدهکاران بزرگ نفتی ایران هستند . در قالب توافق ژنو مقرر شد در مرحله اول ژاپن و کره چهار میلیارد و دویست میلیون دلار از بدهی‌های ایران را بپردازند . این بدهی‌ها در قالب هشت قسط قرار است به ایران تحویل داده شود. مبلغ اولین قسط ۵۵۰ میلیون دلار، دومین قسط ۴۵۰ میلیون دلار و سومین قسط ۵۵۰ میلیون دلار اعلام شده است . در حالی که برخی رسانه‌ها و همچنین برخی از نمایندگان مجلس اعلام کرده‌اند که پول‌هایی که در این قالب باید به ایران تحویل داده می‌شد، وارد کشور نشده است،
رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد که‌این مبالغ صرف واردات کالاهای اساسی می‌شود و در حال حاضر، ایران برای خرید دارو و تجهیزات پزشکی از خارج هیچ محدودیتی ندارد.به گفته وی از این پول برای واردات برخی کالاهای تحریم شده مانند قطعات خودرو نیز استفاده می‌شود و‌ایران می‌تواند حدود ۴ درصد از‌این مبلغ را هم به هر مصرفی که بخواهد برساند. برخی معتقدند این اقدام مانع از راستی‌آزمایی لغو بخشی از تحریم‌ها خواهد شد.
سخنگوی دولت در واکنش به این انتقادات گفته است اعتراض‌ها در‌این خصوص ناشی از کم اطلاعی است، پول را که با چمدان به ما نمی‌دهند، افرادی که‌این مسئله را عنوان می‌کنند از مکانیزم نقل و انتقال بانکی کم اطلاع هستند.ما قسط اول را دریافت کرده‌ایم، درباره قسط دوم هم در روزهای آتی اقدام خواهیم کرد و مشکلی برای خرج کردن پول‌ها نداریم. وی توضیح نداده است آیا ایران قصد دارد تمامی ۴.۲ میلیارد دلاری که از این طریق در اختیار می‌گیرد را صرف واردات کالاهای اساسی کند یا اینکه بخشی از آن را وارد ایران نماید.
بر اساس این گزارش ، اگر توافق ژنو پایدار بماند و بعد از پایان دوره شش ماهه اجرا، طرفین توافق را تداوم بخشند باید سایر پول‌های بلوکه شده ایران نیز آزاد شود اما روند کنونی آزادسازی اما و اگرهای فراوانی را برای دست اندرکاران و کارشناسان این حوزه ایجاد کرده است . بر این اساس در شرایطی که ماجرای قسط‌های اول و دوم پرداختی از سوی ژاپن پیچیده تر از قبل شده است، روزنامه‌ای چینی ، کشوری که خود یکی از بزرگترین بدهکاران نفتی ایران است، نیز اعلام کرده که قسط سوم بدهی‌های ایران از سوی کره جنوبی روز جمعه پرداخت می‌شود .
تا لحظه تنظیم خبر، خبری رسمی‌در خصوص پرداخت یا عدم پرداخت این قسط منتشر نشد اما رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده بود این پول احتمالا شنبه به ایران پرداخت خواهد شد . روزنامه چاینا دیلی چین به نقل از منابع موثق نوشت از‌این بابت که کره دومین کشور پس از ژاپن است که طلب‌ایران را پرداخت می‌کند، اطمینان دارند. رسانه‌های کره اعلام کرده‌اند بخشی از‌این طلب از طریق ورودی بانک کره انتقال خواهد یافت.این روزنامه به نقل از منابع کره‌ای اعلام کرد که درباره‌اینکه دقیقا‌این پول چگونه در اختیار‌ایران قرار گیرد با مقام‌های تهران گفت و گو می‌کنند.
چاینا دیلی نوشت: براساس گزارش‌های موجود، بانک مرکزی‌ایران پنج میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار در دو حساب ورودی بانک و‌اینداستریال بانک کره جنوبی دارد . بانک مرکزی و وزارت دارایی کره جنوبی هنوز نسبت به‌این گزارش‌ها واکنشی نشان نداده‌اند.
هند، سرزمین برنج‌های فراوان
از سوی دیگر،محسن قمصری ، مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت‌ایران اعلام کرد که هند یک میلیارد دلار از بدهی نفتی خود به ایران را بازپرداخت کرده است . مقامات هندی ضمن تکذیب این خبر اعلام کردند هنوز اقدامی‌در این خصوص صورت نداده‌اند . ایران طی دو سال اخیر مقادیر معتنابهی برنج از هندوستان وارد کرده است .
تنها در یازده ماه امسال ۲ میلیارد و ۹۳ میلیون دلار برنج از هند وارد ایران شده است . برخی افزایش حجم واردات برنج و سایر اقلام خوراکی از هند را با طلب ایران از این کشور مرتبط می‌دانند . حتی هیات‌هایی از اتاق بازرگانی ایران نیز برای رایزنی در خصوص تادیه بدهی ایران به این کشور سفر کردند .
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا: ایران ۶۸ میلیارد دلار ذخایر ارزی دارد
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا ذخایر ارزی ایران در پایان سال ۲۰۱۳ را بیش از ۶۸ میلیارد دلار برآورد کرد و از رتبه ۳۱ ایران در میان ۱۶۹ کشور جهان از این نظر خبر داد.به گزارش تسنیم، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در جدیدترین برآورد خود از میزان ذخایر ارزی ۱۶۹ کشور جهان اعلام کرد ایران در پایان سال میلادی گذشته ۰۶/ ۶۸ میلیارد دلار ذخیره ارز و طلا داشته است.بر اساس این گزارش ذخایر ارزی ایران در سال ۲۰۱۳ نسبت به سال قبل از آن ۶ میلیارد دلار کاهش داشته است.